منظور از ثمن معامله چیست ؟

«بیع عبارت است از تملیک عین به “عوض معلوم”»

منظور از ثمن معامله چیست ؟

اسم: ثمن (دختر) (عربی) (تلفظ: saman) (فارسی: ثَمن) (انگلیسی: saman)
معنی: بها، ارزش، قیمت
برچسب ها: اسم، اسم با ث، اسم دختر، اسم عربی

لغت نامه دهخدا

ثمن. [ ث َ م َ ] ( ع اِ ) بها. ارز.نرخ. اخش. قیمت. مقابل ِ مثمن و صرف. ج ، اثمان. اَثمُن. اَثمِنة : در میان اهل دیلم غلائی ظاهر شد بسبب تردد لشکر و تفحص از مواضع غلات و اقوات و تاراج کردن آن بی عوضی و ثمنی. ( ترجمه تاریخ یمینی ).
هم ز لطف و جوش جان با ثمن
پرده ای بر روی جان شد شخص تن.

گوهر بود کش آب زیادت کند ثمن
گوهر بود که آتشش افزون کند بها.
هر آنکه کنج قناعت بگنج دنیا داد
فروخت یوسف مصری بکمترین ثمنی.

ثمن ، بفتحتین هو ما یلزم بالبیع و ان لم یقّوم به. کذا فی جامع الرموز. فالقیمة ما قوّم به مقوم. والثمن قد یکون مساویاً للقیمة و قد یکون زائداً منه و قد یکون ناقصاً عنه و یجی ایضاً فی لفظ المال. و الحاصل ان ما یقدّره الاقدان بکونه عوضاً للمبیعفی عقدالبیع یسمی ثَمناً و ما قدره اهل السوق و قرروه فیما بینهم و روّجوه فی معاملاتهم یسمّی قیمة و یقال له فی الفارسیة نرخ بازار. و فی البرجندی ، فی فصل الصرف : قال الفقراء الثمن عندالعرب ما یکون دیناً فی الذّمة و الدراهم و الدنانیر لاتستحق بالعقد الا دینا فی الذّمة و العرض لایستحق بالعقد الا عیناً فکانت مبیعة فی کل حال و المکیل و الموزون یستحق بالعقد تارةًعیناً و تارةً دیناً. فان کان معیّنا فی العقد کان مبیعاً و ان لم یکن معیناً و صحبه الباء و قابله مبیع فهو ثمن. و نوع آخر و هو سلعة فی الاصل کالفلوس فان کانت رائجة کانت ثَمَنا و ان کانت کاسدة کانت سلعة و الثَمَن اذا اطلق یراد به الدراهم و الدنانیر. ( کشاف اصطلاحات الفنون ).
ثمن. [ ث َ ] ( ع مص ) هشتم هفت کس شدن. || هشت گردانیدن. || هشت یک گرفتن. هشت یک مال ستدن. ( تاج المصادر بیهقی ). || بها کردن متاع.
ثمن. [ ث ِ ] ( ع اِ ) شب هشتم از تشنگی هشت روزه شتر.
ثمن. [ ث ُ / ث ُ م ُ ] ( ع اِ ) هشت یک. ج ، اَثمان.
ثمن. [ ث ُ ] ( ع اِ ) هشت یک. || سه تسو. || هشتم حصه. ( لغت نامه مقامات حریری ): ثمن الدایره ؛ هشت یک دایره. ج ، اثمان.
ثمن. [ ث ُ ] ( ع مص ) هشت یک گرفتن. هشتم شدن.

فرهنگ فارسی

هشت یک، یک هشتم چیزی، اثمان جمع، بها، قیمت چیزی ، ثمن بخس: بهای کم
( اسم ) هشت یک یک هشتم ( ۲ . ) ۱/۸- سه تسو . جمع : اثمان .
هشت یک گرفتن هشتم شدن

فرهنگ معین

(ثَ مَ ) [ ع . ] (اِ. ) بها، نرخ . ج . اثمان .
(ثُ ) [ ع . ] (اِ. ) هشت یک ، یک هشتم (۱۸ ). سه تسو، ج . اثمان .

نحوه پرداخت ثمن معامله و اثبات عدم پرداخت آن

ثمن در لغت به‌معنای ارزش است و در منظور از ثمن معامله چیست ؟ علم حقوق به‌معنای قیمت و بهای مال است .هر فروشنده‌ای در قبال فروش مال خود ثمن را متناسب با آن مال دریافت می‌کند.

منظور از ثمن معامله در مبایعه‌نامه چیست ؟

در ابتدا باید بگوییم که مبایعه‌نامه همان قراردادی است که ضمن خریدوفروش (ببع) اموال منقول‌ و غیرمنقول نوشته می‌شود. بیع یک عقد معاوضی است یعنی در قبال مالی عوضی دریافت می‌شود. منظور از عوض همان پولی است که در قبال آن مال داده می‌شود.

هنگامی‌ که قراردادی بین خریدار و فروشنده منعقد می‌شود خریدار باید عوض آن مال را به فروشنده بپردازد و اگر ثمن به‌ صورت نقد باشد می‌گوییم ثمن اما گاهی ممکن است که طرف زمان مشخصی را برای پرداخت پول معین کنند و یا خریدار تحت شرایط خاصی پول را پرداخت کند مانند خرید و فروش به شکل اقساطی که چک به‌ عنوان ثمن معامله پرداخت می‌شود و در این مواقع فروشنده باید تا زمان تعیین‌ شده منتظر حلول اجل و سررسید اقساط بماند و قبل‌ از آن حق مطالبه پول خود را ندارد به‌ همین دلیل نحوه پرداخت پول به‌ صورت نقدی مؤجل و اقساطی است.

راه‌های اثبات پرداخت ثمن معامله

زمانی‌ که بین خریدار و فروشنده به‌ خاطر پرداخت یا عدم پرداخت ثمن معامله مشکلی به وجود می‌آید خریدار باید اثبات کند که پول را پرداخت کرده‌است و رسیدی از فروشنده بابت پرداخت وجه دریافت کرده‌ است یا این‌ که وجه قرارداد را به حساب فروشنده واریز کرده‌ است و یا در حضور شخصی به‌ عنوان شاهد مبلغ را نقدی پرداخت کرده‌ است و باید بدانیم که طبق قانون از اصل بر عدم پرداخت وجه است و اگر خریدار نتوانست اثبات کند باید کل مبلغ را به فروشنده پرداخت کند و اگر فروشنده اقرار کند که ثمن معامله را دریافت کرده‌ است ولی در واقع چیزی دریافت نکرده باشد در این هنگام فروشنده باید اثبات کند که بر خلاف مندرجات ذکرشده در قرارداد و همچنین اقرار خود در قرارداد پولی بابت فروش مال خود دریافت نکرده‌ است. و گرنه در حق ندارد پول خود را مطالبه کند و این کار امری دشوار است.

عدم پرداخت ثمن معامله

ماده ۳۹۵ قانون مدنی بیان می‌کند: «اگر مشتری ثمن را در موعد مقرر تأدیه نکند بایع حق خواهد داشت که بر طبق مقررات راجعه به تاخیر ثمن معامله را فسخ یا از حاکم اجبار مشتری را به تأدیه ثمن بخواهد» همان‌طور که می‌دانیم قراردادها سبب ایجاد تعهداتی برای طرفین می‌شوند اگر یکی از طرفین به تعهدات خود عمل نکند دیگری می‌تواند وی را ملزم به اجرای تعهدش بنماید در صورت عدم پرداخت ثمن معامله فروشنده می‌تواند به دادگاه حقوقی مراجعه و برای مطالبه وجه دادخواستی را ارائه کند و خریدار را به اجرای تعهدات خود مبنی‌بر پرداخت وجه ملزم کند.

باید توجه داشت که در قرارداد بین خریدار و فروشنده برخی تعهدات مانند تنظیم سند رسمی، تحویل مبیع و… مربوط به فروشنده است و اگر این تعهدات منوط به پرداخت وجه قرارداد باشد فروشنده می‌تواند تا زمانی‌که پول قرارداد را دریافت نکرده‌است از انجام این تعهدات خودداری کند.

جهت اطلاع از شرایط تنطیم سند رسمی کلیک کنید

فروشنده می‌تواند بر خریدار شرط کند که در صورت عدم پرداخت یکی از اقساط ثمن، وی حق فسخ داشته باشد و یا شرط کند که در صورت عدم پرداخت یکی از اقساط ثمن، بیع منفسخ گردد؛ تفاوت ۲ شرط اخیرالذکر این است که در اولی حق فسخ در اختیار فروشنده بوده و نیاز به اراده فروشنده دارد و عقد را از تاریخ انشاء فسخ منحل می‌کند درحالی‌ که در شرط دوم، بدون نیاز به اراده، از تاریخ تحقق شرط، خود به‌ خود منحل می‌گردد.

وقوع عقد بیع موجب ملکیت ثمن برای بایع و مالکیت مبیع برای مشتری می‌گردد به‌ موجب انتقال مالکیت تعهدات و تکالیف حقوقی برای هر یک از بایع و مشتری در مقابل دیگری به وجود می‌آید؛ باید مکلف و موظف است که مبیع را به مشتری تسلیم کند مشتری نیز متقابلاً متعهد می‌شود ثمن را در زمان و مکانی که معین گردیده‌است به بایع تادیه کند صرف‌نظر از این‌که هر دو دارای حق حبس می‌باشند در صورتی‌ که مشتری ثمن را به‌ موقع پرداخت ننماید بایع (فروشنده)دارای ضمانت اجراهای خاصی می‌باشد مثلاً می‌تواند الزام مشتری را به تأدیه ثمن از محکمه تقاضا نماید و یا با اجتماع شرایط لازم عقد بیع را فسخ کند چنین حق فسخ قانوناً به خیار تاخیر ثمن معروف می‌باشد. برای تحقق خیار تأخیر ثمن شرایطی لازم است عبارت است از

۱- عدم تسلیم تمام مبیع به مشتری

۲- عدم پرداخت تمام ثمن معامله

۳ –مؤجل نبودن مبیع یا ثمن معامله خواه تمام مبیع یا ثمن مؤجل باشد یا قسمتی از آن

۴ -مبیع بایستی عین معین یا کلی در معین باشد درصورتی‌که مبیع کلی فی ذمه باشد خیار تأخیر ثمن ثابت نمی‌شود خیار تأخیر با شرط سقوط آن در ضمن عقد بیع اسقاط آن توسط بایع بعد از عقد و ثبوت خیار تأخیر و تصرف بایع در ثمن ساقط می‌گردد. خیار تأخیر ثمن خیار فوری نمی‌باشد چراکه در قانون مدنی ایران تصریحی به‌فوریت آن نشده ولی اکثر فقهای امامیه قائل به فوری نبودن خیار تأخیر ثمن هستند

5-انقضای مدت سه روز از تاریخ انعقاد عقد

جهت دریافت مشاوره تلفنی کافیست با یکی از شماره های زیر تماس بگیرید

09193460338 __ 09126981510

تسلیم ثمن معامله

طبق ماده ۴۰۴ قانون مدنی « تسلیم تمام مبیع یا ثمن هرگاه بایع در ظرف ۳ روز از تاریخ بیع تمام مبیع را تسلیم مشتری کند یا مشتری تمام ثمن را به بایع بدهد دیگر برای بایع اختیار فسخ نخواهد بود اگر چه ثانیاً به‌نحوی از انحاء مبیع به بایع و ثمن به مشتری برگشته باشد.»

ماده ۴۰۵ قانون فوق الذکر « اگر مشتری ثمن را حاضر کرد که بدهد و بایع از اخذ آن امتناع نمود خیار فسخ نخواهد داشت »صرف امتناع بایع از اخذ ثمن موجب سقوط خیار فسخ است و لزومی به رجوع به حاکم وجود ندارد خیار تأخیر مخصوص بایع است و برای مشتری از جهت تأخیر در تسلیم مبیع این اختیار وجود ندارد.

دریافت قسمتی از ثمن از سوی فروشنده «پس» از ایجاد خیار تاخیر ثمن ممکن است قرینه اسقاط ضمنی خیار تلقی شود در واقع به‌ نظر می‌رسد منظور صدر ماده ۴۰۷ قانون مدنی «تسلیم بعض ثمن یا دادن آن به کسی که حق قبض ندارد خیار بایع را اسقاط نمی‌کند.» این است که تسلیم قسمتی از ثمن از سوی خریدار در مهلت سه‌ روزه مانع ایجاد خیار تاخیر ثمن نیست

عدم ذکرثمن معامله :

اگر در معامله مقدار ثمن ذکر نشده باشد ولی دوطرف از مقدار آن آگاه باشند خللی در آن معامله ایجاد نمی‌شود چون در معامله ملاک، اطلاع داشتند دوطرف از مقدار ثمن معامله است نه ذکر آن .

تفاوت دعوای استرداد ثمن و دعوای مطالبه ثمن

دعوای مطالبه ثمن خریدار از همان ابتدا از پرداخت کردن ثمن معامله امتناع ورزیده و آن را نمی‌پردازد درنتیجه فروشنده به دادگاه صالح مراجعه نموده و دعوای مطالبه ثمن را مطرح می‌کند تا به این طریق خریدار ملزم به پرداخت شود درحالی‌که دعوای استرداد ثمن به این معناست که خریدار از دادگاه تقاضا می‌کند تا مبلغی را که به‌عنوان ثمن معامله به فروشنده پرداخته را پس بگیرد. البته برای‌اینکه خریدار بتواند دعوای استرداد ثمن را طرح کند باید یکی از شرایط زیر وجود داشته باشد:

۱- معامله‌ای که میان خریدار و فروشنده منعقد شده بود فسخ و یا به علتی باطل شود.

۲ – خریدار و فروشنده با توافق معامله را اقاله کنند.

۳ – درصورتی‌که مورد معامله به شخص دیگری تعلق داشته باشد.

دادگاه صالح جهت رسیدگی به دعوای مطالبه ثمن معامله

ابتدا برای آنکه دعوای مطالبه ثمن را طرح کنیم ابتدا دادخواست خود را به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تحویل می‌دهیم تا در آن‌جا پرونده تشکیل شود و به دادگاه ارجاع داده شود البته قابل‌توجه است که دعاوی مطالبه ثمن که مبلغ آن تا میزان ۲۰ میلیون تومان است در صلاحیت شورای حل اختلاف است و دعاوی مطالبه ثمن که میزان آن بیش‌از ۲۰ میلیون تومان باشد در صلاحیت دادگاه حقوقی است همچنین لازم به ذکر است که دعوا باید در دادگاه محل اقامت خوانده مطرح شود.

جهت مشاهده ابلاغیه خود در سامانه ابلاغ کلیک کنید

مدارک لازم برای طرح دادخواست مطالبه ثمن معامله

– کارت ملی و یا شناسنامه دارای کد ملی

– دادخواست مطالبه ثمن معامله

– قرارداد یا موبایل نامه‌ای که مبنای مطالبه ثمن است.

– ادله (از قبیل شهادت شهود، رسید و…) و مستندات.

جدیدترین مطالب

آیا مرد می تواند زن را طلاق غیابی دهد؟

تعریف نکاح عقد ازدواج بین مرد و زن منعقد می‌گردد. طرفین عقد نکاح (ازدواج ) را زوج و زوجه می نامند، نکاح یک عقد اذنی بوده و به دلیل اهمیت تشکیل خانواده در قانون و در شرع، این عقد بدون تشریفات مخصوص منعقد می گردد. نکاح عقدی غیر مالی ست که آثار مالی نیز دارد. از جمله.

درجلسه مشاوره طلاق چه بگوییم؟

مشاوره طلاق و بهزیستی طبق قانون حمایت از خانواده مراکز مشاوره خانواده در سراسر کشور ایجاد شد و متقاضیان طلاق باید قبل‌از هر اقدامی ابتدا مشخصات خود را در سامانه تصمیم طلاق ثبت کرده و اقدام به اخذ نوبت مشاوره کنند درواقع قاضی بعد از اتمام جلسات مشاوره اقدام به رسیدگی.

ترفند ندادن مهریه چیست؟

ترفند ندادن مهریه موضوعی است که ممکن است برخی به دنبال کسب اطلاع و آگاهی در مورد آن باشند. عقد ازدواج بین مرد و زن منعقد می‌گردد. طرفین عقد نکاح(ازدواج ) را زوج و زوجه می نامند، نکاح یک عقد اذنی بوده و به دلیل اهمیت تشکیل خانواده در قانون و در شرع، این عقد بدون.

وکیل طلاق به درخواست زوج کیست؟

وکیل طلاق به درخواست زوج مطابق ماده ۱۳۳ قانون مدنی مرد هر وقت بخواهد می‌تواند با مراجعه به دادگاه همسر خود را طلاق دهد و این‌طور به‌نظر می‌رسد که طلاق به درخواست زوج دلیل نمی‌خواهد هر چند که از ماده‌ی مذکور چنین برنمی‌آید درهرحال طلاق به درخواست مرد اصلا کار مشکلی.

چک های صیادی چیست؟ وکیل چک صیادی کیست؟

3 اردیبهشت 1401 | چک

چک های صیادی از جمله نیازهای مطالبه کنندگان چک های جدید می باشد. با تغییر و اصلاحات بعضی از مواد قانون صدور چک، چک صیادی در قانون مطرح شد. امروزه در بین مردم به علت پیچیدگی های این نوع از چک ها، موضوع وکیل چک صیادی زیاد احساس می شود. به دلیل پیچیدگی فرایند رسیدگی به.

چک صیادی چیست؟

2 اردیبهشت 1401 | چک

چک صیادی چیست؟ از اردیبهشت سال ۱۴۰۰ چک صیاد جایگزین دسته چک‌های قدیمی که در تمام بانک‌ها صادر می‌شد شده‌ است مقطع تمامی چک‌های صیاد صادرشده از بانک‌های مختلف به رنگ بنفش بوده و دارای کد شناسایی ۱۶ رقمی و عبارت کارسازی این چک منوط به ثبت آن در سامانه صیاد است در پائین.

ملک در منظور از ثمن معامله چیست ؟ رهن چیست؟

1 اردیبهشت 1401 | املاک

ملک در رهن و تعریف عقد رهن رهن به این معناست که کسی بابت دینی که به دیگری دارد، مالی را بعنوان وثیقه دین خود در اختیار وی قرار می دهد. قانون مدنی در ماده ۷۷۱ عقد رهن را اینگونه تعریف می کند: “رهن عقدی است که به موجب آن مدیون، مالی را برای وثیقه به داین می دهد. رهن.

وکیل پایه یک دادگستری کیست؟

31 فروردین 1401 | وکالت

وکیل کیست؟ وکیل پایه یک دادگستری کسی است که از طرف اشخاص حقیقی یا حقوقی برای انجام کاری به موجب عقد قرارداد وکالت، مامور انجام کار های حقوقی موکل می شود. پس وکیل پایه یک دادگستری کسی است که در رشته های مرتبط حقوقی فارغ التحصیل شده باشد. وکیل پایه یک دادگستری اقدام به.

شکایت از پزشک ارتوپد چگونه است؟

امروزه یکی از مواردی که در پرونده‌های حقوقی به چشم می‌خورد شکایت از پزشک ارتوپد است علت افزایش شکایت در این حوزه پزشکی می‌تواند پیشرفت تکنولوژی و استفاده بیشتر از وسایل نقلیه و به‌دنبال آن رخ دادن تصادفات و حوادث بیشتر باشد و یا به‌علت به وجود آمدن رشته‌های جدید ورزشی.

هزینه شکایت از پزشک چقدر می باشد؟

هزینه شکایت از پزشک در ۱۴۰۱ اگر بخواهیم هزینه شکایت از پزشک را از نخستین گام تا به انتخاب برای شما پاسخ دهیم بایددو فرض داشتن وکیل و نداشتن آن را از یکدیگر تفکیک نماییم لذا ابتدا فرض نخست نداشتن وکیل را برای شما توضیح می‌دهیم هزینه شکایت از پزشک در معنای کلی آن.

ثمن معامله چیست و چقدر ارزش دارد؟

کلمه ی ثمن به معنای ارزش، بها، قیمت است. ثمن به بهایی اطلاق می‌ گردد که کالا در برابر آن معامله شده است؛ خواه با ارزش متعارف کالا در بازار برابر باشد یا بیشتر و یا کمتر باشد.

منظور از ثمن معامله در مبایعه‌ نامه چیست؟

در ابتدا به تعریف مبایعه ‌نامه می‌پردازیم، مبایعه ‌نامه همان قراردادی است که در آن اموال منقول و غیر منقول نیز به فروش می‌رسد. اصطلاحا به این گونه خرید و فروش بیع می‌گویند.

باید گفت که بیع یک عقد معاوضی تلقی می‌شود. یعنی در قبال مالی که معامله می‌شود، عوض دریافت می‌شود. منظور از عوض همان پول است که عوض (پول) و معوض (مال معامله شده) از لحاظ ارزش برابر هستند. در کلیه قراردادهای خرید و فروش یا همان مبایعه‌نامه قسمتی مربوط به مابه‌ازای ریالی مال فوق است که تعیین کننده مقدار پولی است که خریدار باید به فروشنده در ازای انتقال مال پرداخت کند.

ارزش ثمن معامله چقدر است؟

برابر با مقدار ارزش منظور از ثمن معامله چیست ؟ مال مورد معامله است.

نحوه پرداخت ثمن معامله به چه صورت است؟

زمانی که قراردادی بین دو نفر برای خرید و فروش مالی صورت می‌گیرد، خریدار باید بهای مال مورد معامله را به شخص فروشنده پرداخت کند. به این خرید و فروش نقدی اصطلاحا می‌گویند، ثمن معامله حال است. اما گاهی ممکن است که هر دو طرف زمان مشخصی را برای پرداخت پول معین کنند و یا خریدار تحت شرایط خاصی پول را پرداخت کند.

مانند خرید و فروش به شکل اقساطی، که چک به عنوان ثمن معامله پرداخت می‌شود که در این مواقع فروشنده باید تا زمان تعیین شده منتظر حلول اجل و سررسید اقساط صبر کند و قبل از آن حق مطالبه پول خود را ندارد. به همین دلیل نحوه پرداخت پول به صورت نقدی، موجل و اقساطی است.

چه کسی می‌تواند پرداخت ثمن معامله را اثبات کند؟

راههای اثبات پرداخت ثمن معامله:

همانطور که می‌دانیم هنگامی که معامله‌ای صورت می‌گیرد، خریدار باید وجهی را بابت خرید به فروشنده پرداخت کند. زمانی که بین خریدار و فروشنده به خاطر پرداخت یا عدم پرداخت ثمن معامله مشکلی به وجود آید، خریدار باید اثبات کند که پول را پرداخت کرده است و رسیدی از فروشنده بابت پرداخت وجه دریافت کرده است یا اینکه وجه قرارداد را به حساب فروشنده واریز کرده است و یا در حضور شخصی به عنوان شاهد، مبلغ را نقدی پرداخت کرده است.

باید بدانید که طبق قانون، اصل بر عدم پرداخت وجه است و اگر خریدار نتوانست اثبات کند، باید کل مبلغ را به فروشنده پرداخت کند.اگر فروشنده اقرار کند که ثمن معامله را دریافت کرده است ولی در واقع چیزی دریافت نکرده باشد، در این هنگام فروشنده باید ثابت کند که برخلاف مندرجات ذکر شده در قرارداد و همچنین اقرار خود در قرارداد، پولی بابت فروش مال خود دریافت نکرده است. و اگرنه در غیر این صورت حق ندارد پول خود را مطالبه کند و این کار امری دشوار است.

در صورت پرداخت نکردن ثمن معامله چه پیش می‌آید؟

عدم دریافت ثمن معامله:

همانطور که می‌دانیم در هر معامله و قراردادی برای هر کدام از طرفین تعهداتی وجود دارد که ملزم به اجرای آن تعهدات هستند. اگر بین طرفین شخصی ثمن معامله را پرداخت نکرده باشد و یا در ایفای تعهدات خود کوتاهی کند و تعهدات خود را انجام ندهد، متعهدله حق دارد طرف مقابل را به اجرای تعهداتش ملزم کند.

اگرطبق مطالب بالا اگر خریدار مبلغی را بابت خرید به فروشنده پرداخت نکرده باشد، فروشنده می‌تواند به دادگاه حقوقی مراجعه کند و سپس برای مطالبه وجه، دادخواستی را ارائه کند و خریدار را به اجرای تعهدات خود مبنی بر پرداخت وجه ملزم کند.

باید توجه داشت که در قرارداد بین خریدار و فروشنده، برخی تعهدات مانند تنظیم سند رسمی، تحویل مبیع و … مربوط به فروشنده است و اگر این تعهدات منوط به پرداخت وجه قرارداد باشد، فروشنده می‌تواند تا زمانی که پول قرارداد را دریافت نکرده است، از انجام این تعهدات خودداری کند.

همچنین در برخی معاملات اگر خریدار وجه قرارداد را پرداخت نکند، فروشنده، حق فسخ معامله را دارد. در این مواقع فروشنده می‌تواند به صورت یک طرفه قرارداد را فسخ کند. برای اینکار فقط کافیست که مراتب فسخ را به خریدار اعلام کند، که این کار از طریق ارسال اظهارنامه صورت می‌گیرد. بعد از آن باید یک دادخواست با عنوان تایید فسخ قرارداد به دادگاه ارائه کند.

بنابراین می‌توان گفت که اگر خریدار پولی بابت معامله پرداخت نکند، یعنی همان عدم پرداخت ثمن معامله، در این صورت دعاوی حقوقی زیادی مانند مطالبه وجه، همچنین الزام به ایفای تعهدات در قرارداد و گاهی مواقع نیز منجر به انحلال قرارداد می‌شود.

عدم ذکر ثمن معامله: یا عدم قید ثمن معامله:

اگر در معامله مقدار ثمن معامله ذکر نشده باشد ولی دو طرف از مقدار آن باخبر باشند، خللی در آن معامله ایجاد نمی‌شود. چون در معامله ملاک، اطلاع داشتن دو طرف از مقدار ثمن معامله است نه ذکر آن.

نحوه پرداخت ثمن معامله

حال که با ثمن معامله آشنا شدید، اجازه منظور از ثمن معامله چیست ؟ دهید با نحوه‌ی پرداخت آن بیشتر آشنا شویم. در هر معامله‌ای در صنعت املاک، زمانی‌که خریدار از ملک موردنظر خوشش آمد و تصمیم قطعی خود را برای خرید گرفت، به مالک خبر می‌دهد و در یک زمان مقرر به یک بنگاه‌ معاملاتی (که مورد توافق هر دو طرف قرار دارد) مراجعه می‌کنند و مبایعه‌نامه‌ای را تنظیم می‌کنند. در ابتدای کار، خریدار حدود ۲۰٪ از مبلغ کل قرار داد را پرداخت می‌کند و برای مابقی هزینه با هم به توافق می‌رسند.

عرف بر این است که خریدار مابقی پول را در یک تاریخ معین پرداخت کند و کلید ملک را دریافت نماید، اما همه چیز به نحوه‌ی توافق شما بستگی دارد و ممکن است روند پرداخت شما به چند قسط تقسیم شود. اما چیزی که ثابت است، زمان دریافت کلید است که قبل از آن باید ۸۰ درصد از هزینه‌ی ملک را پرداخت کرده باشید.

انواع روش‌های پرداخت ثمن معامله چیست؟

برای پرداخت ثمن معامله راهکارهای متفاوتی وجود دارد. اولین راهکار اینست که خریدار پول نقد به همراه خود داشته باشد و آن را به سبک معمول در اختیار فروشنده قرار دهد. این روش معمولا فقط برای بیعانه استفاده می‌شود، چون مبلغ آن زیاد نیست و قابلیت حمل دارد، اما در باقی موارد به دلیل خطر حمل پول، افراد ترجیح می‌دهند از روش‌های جایگزین پول نقد استفاده کنند.

جایگزین‌های پول نقد چه چیزهایی هستند؟

کارت به کارت: از جمله‌ روش‌هایی است که برای انتقال ثمن معامله بین خریدار و فروشنده مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما به دلیل این‌که سقف کارت به کارت حدود ۶ تومان است، برای انتقال ثمن معاملات ملکی چندان کاربرد ندارد.

چک عادی: معمول‌ترین روش انتقال ثمن معامله از خریدار به فروشنده است. از طریق این چک‌، خریدار می‌تواند مبلغ مورد نظر را به فروشنده منتقل کند. این چک معمولا بین افرادی مورداستفاده قرار می‌گیرد که به همدیگر اعتماد دارند. به عنوان یک فروشنده می‌توانید این چک را از خریدار دریافت کنید، اما کلید تا زمان اتمام قسط‌ ها کلید را منظور از ثمن معامله چیست ؟ به وی تحویل ندهید تا از دریافت کل مبلغ تعیین شده مطمئن شوید.

دستگاه کارت خوان: معمولا تمامی بنگاه‌های املاکی در مغازه‌ی خود دارای یک دستگاه کارت خوان هستند، اگر به اندازه‌ی کافی به بنگاهی اعتماد داشته باشید، خریدار می‌تواند هزینه را به صاحب بنگاه منتقل کند و سپس او مبلغ را به حساب فروشنده برمی‌گرداند.

چک بانکی تضمین شده یا چک بین بانکی تضمین شده: این چک‌ها جزو چک‌هایی هستند که بانک‌ها آن‌ها را تضمین می‌کنند، اما به دلیل دردسرهایی که برای فروشنده یا خریدار به وجود می‌آوردند، اغلب از محبوبیت کافی بین کاربران برخوردار نیستند. چک بانکی تضمین شده چکی است که توسط بانک به تقاضای مشتری صادر و وجه آن توسط همان بانک تضمین می شود.

چک بین بانکی تضمین شده: چک بین بانکی چکی است که طبق درخواست مشتری توسط بانک به عهده یکی از سایر بانکها با استفاده از رمز صادر می شود. وجه چک های بین بانکی نقداً قابل پرداخت نبوده و بایستی به حساب متقاضی در بانک منظور گردد.

مطالبه ثمن معامله به نرخ روز

در معاملاتی که ثمن معامله به صورت قسطی پرداخت می‌شود، خریدار باید در زمان مقرر هزینه‌ی در نظر گرفته شده را بدون کم و کاستی پرداخت کند. اگر این پرداخت صورت نگیرد، فروشنده می‌تواند اقدام به مطالبه‌ی ثمن معامله کند. اگر خریدار ادعا کند که ثمن را پرداخت کرده، می‌بایست آن را به دادگاه اثبات کند.

در صورت عدم پرداخت قسط‌ها، فروشنده می‌تواند با اثبات عدم پرداخت هزینه‌ها، قرارداد را فسخ نماید.در صورتی هم که خریدار پول را واریز نکرده‌ باشد، اما فروشنده سند دریافت آن را امضا کرده باشد، باید ثابت کند که هزینه‌ای را دریافت نکرده است که این موضوع هم چنان توسط دادگاه برگزار می‌شود.

ثمن معامله به نرخ روز چیست؟‌

همان‌طور که‌ می‌دانید، این روزها قیمت همه چیز ثانیه به ثانیه فرق دارد. بنابراین اگر فروشنده در اثنای قرارداد از فروش خود صرف‌نظر کرد، باید هزینه‌ای که خریدار تاکنون پرداخت کرده است را به نرخ روز به وی برگرداند.

ثمن معامله و تمام چیزهایی که باید درباره آن بدانید.

در دنیای امروز روزانه معامله‌های زیادی بین افراد حقیقی و حقوقی مختلف انجام می‌شود. در این معاملات معمولاً بلافاصله یا بعد از مدتی وجهی پرداخت می‌شود. هر معامله‌ای هم دو طرف دارد: خریدار و فروشنده. آیا تا به حال، اصطلاح ثمن معامله را شنیده‌اید؟ به نظر شما این اصطلاح چه معنایی دارد؟ واژۀ «ثمن» در لغت به معنای بها، نرخ، ارزش و قیمت است. در اصطلاح حقوقی، ثمن همان پولی است که از طریق فروش مالی در معامله به دست آورده‌ایم. مبلغ ثمن ممکن است برابر با ارزش روز کالا، کمتر و یا حتی بیشتر از آن باشد. بنابراین مبلغ ثمن معامله‌ای که در مبایعه نامه ثبت می‌شود قراردادی بین دو طرف است.

امروزه و در سراسر دنیا نهادها و قوانین متعددی بر اجرای درست فرایند فروش نظارت می‌کنند. ما در این مقاله سعی کرده‌ایم که به تمامی سؤالات و ابهامات دربارۀ ثمن معاملات پاسخ بدهیم. پس اگر این روزها قصد خرید یا فروش چیزی را دارید، خواندن این مقاله را از دست ندهید.

فهرست سر تیتر مطالب در مقاله: ثمن معامله و تمام چیزهایی که باید درباره آن بدانید.

مبایعه نامه چیست؟

همان‌طور که گفتیم، ثمن معامله نرخی است که در مبایعه نامه ثبت می‌شود. بنابراین لازم است پیش از هر چیز بدانیم که مبایعه نامه چیست. مبایعه نامه به قراردادی گفته می‌شود که براساس آن بین دو یا چند نفر معامله‌ای انجام می‌شود. در این معامله‌ها، مالی اعم از منقول و غیر منقول، خرید و فروش (بیع) می‌شود. نکتۀ قابل توجه این است که مبایعه نامه سندی عادی است که در آن خریدار و فروشنده در خصوص چیزی که معامله می‌شود با هم توافق می‌کنند. طرفین معامله در مبایعه نامه دربارۀ زمان و مکان تحویل مال، نحوۀ پرداخت هزینه و … تعهداتی را می‌پذیرند. باید بدانیم که مبایعه نامه یک سند عادی است نه سند رسمی. این دو تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند.

سند رسمی سندی است که مأموران و کارشناسان اسناد رسمی آن را تنظیم می‌کنند. به عنوان مثال شناسنامه یا هر سندی که در دفترخانۀ اسناد و املاک تنظیم شود، رسمی است. به طور کلی اسناد رسمی به اسنادی گفته می‌شود که در دفترخانه‌ها تنظیم شده باشند. اما اسناد عادی اسنادی هستند که بین دو طرفی که آن را امضا کرده‌اند و قائم مقام آنها (ازجمله وراث) اعتبار دارد. بنابراین همان طور که گفته شد، مبایعه نامه نیز یک سند عادی به حساب می‌آید.

ثمن معامله چیست؟

در تمام قراردادهای خرید و فروش (مبایعه نامه‌ها) قسمتی برای ثبت ارزش ریالی معامله وجود دارد. در این قسمت مبلغ پولی که در ازای انتقال مالکیت مال خریدار به فروشنده تعلق می‌گیرد ثبت خواهد شد. به این مبلغ، ثمن معامله گفته می‌شود. در بیشتر قراردادهای پیش فروش، ثمنی برای معامله تعیین نمی‌شود. چون ممکن است زمان تهیه و تولید طولانی‌تر شود. بنابراین تعیین ثمن را به مراحل بعدی فروش موکول می‌کنند.

این شیوه در فروش اتومبیل و آپارتمان رایج‌تر است. در اغلب مواقع ثمن معاملات را تولید کننده تعیین می‌کند. همین مسئله هم ممکن است موجب درگیری و اختلاف نظر طرفین بشود. براساس فقه و قانون مدنی، در معامله‌ها ثمن باید مقطوع باشد. در غیر این صورت معامله باطل خواهد بود.

ثمن معاملات کی و چگونه پرداخت می‌شود؟

به محض اینکه خریدار مبایعه نامه را امضا کند، موظف به پرداخت بهای مال معامله شده به فروشنده است. در اصطلاح حقوقی بگفته می‌شود که ثمن این معامله حال است. البته در عرف به این نوع معامله، معاملۀ نقدی گفته می‌شود. از نظر قانون‌گذار این نوع از معامله، بهترین نوع آن است. احتمال ایجاد مشکلات و درگیری‌های متعدد مالی و حقوقی در این معاملات کمتر است.

براساس ماده 10 قانون مدنی و آزادی در امر توافقات، انواع دیگری از معامله هم متصور هستند. ممکن است دو طرف معامله به صورت توافقی زمان مشخصی را برای پرداخت ثمن تعیین کنند. همچنین ممکن است خرید و فروش تحت شرایطی خاص و مثلاً به طور قسطی انجام شود. در چنین مواقعی فروشنده برای دریافت پول باید تا سررسید اقساط صبر کند. بنابراین واضح است که قبل از تاریخ مقرر پرداخت پول، حق مطالبۀ آن را نخواهد داشت. در نتیجه نحوۀ پرداخت ثمن معامله می‌تواند نقدی مُؤَجَّل (زمان‌دار) یا اقساطی باشد.

آیا تفاوتی بین ثمن و قیمت وجود دارد؟

در نگاه مردم عادی، تفاوتی بین این دو اصطلاح وجود ندارد. اما باید توجه داشت که در علم حقوق، هر واژه و اصطلاح بار معنایی خاص و ارزش‌های جداگانه دارد. در این مورد هم باید گفت که بین دو واژۀ «قیمت» و «ثمن» تفاوت‌هایی وجود دارد.

در پاراگراف‌های قبلی ثمن را تعریف کردیم. ثمن معامله می‌تواند برابر با ارزش کالا، کمتر و یا حتی بیشتر از آن باشد. اما این مسئله دربارۀ قیمت صادق نیست. قیمت، به ارزش کالا در بازار و عرف گفته می‌شود. تعیین‌کنندۀ اصلیِ مبلغ قیمت، عرف است. نام دیگر قیمت نیز، ثمن المثل است.

اگرچه در تعریف ثمن گفته‌اند که می‌تواند از بهای واقعی کالا بیشتر یا کمتر باشد، اما قانون با هدف حفظ حقوق اقشار مختلف جامعه و کنترل روند معامله‌ها و قراردادها، محدودیت‌ها و ضوابطی را تعریف کرده است.

اگر ثمن معامله پرداخت نشود چه اتفاقی می‌افتد؟

هر معامله‌ای برای دو طرف، یعنی فروشنده و خریدار، تعهداتی ایجاد می‌کند. طرفین معامله موظف هستند که به این تعهدات عمل کنند. اگر خریدار بعد از معامله وجهی نپرداخته باشد، فروشنده می‌تواند به دادگاه برود و وجه خود را مطالبه کند. در این صورت خریدار ملزم به پرداخت مورد نظر می‌شود.

در بعضی مواقع، پرداخت وجه منوط به اجرای بعضی تعهدات از طرف فروشنده است. مثلاً فروشنده باید تعهد خود را نسبت به تنظیم سند رسمی و تحویل بیع ایفا کند. در صورتی که فروشنده قبل از دریافت ثمن معامله به تعهداتش عمل نکرده باشد، برای فروشنده حق فسخ مقرر خواهد شد. همچنین اگر خریدار به تعهدات خود عمل نکند، فروشنده می‌تواند به‌صورت یک جانبه قرارداد را فسخ کند. در چنین شرایطی فروشنده باید مراتب فسخ را به اطلاع خریدار برساند. این اطلاع منظور از ثمن معامله چیست ؟ معمولاً از طریق اظهارنامه‌ها انجام می‌شود.

پرداخت ثمن معاملات را چگونه اثبات کنیم؟ اثبات آن به عهدۀ چه کسی است؟

در مواقعی ممکن است بین طرفین معامله بر سر پرداخت ثمن مشکلاتی به وجود بیاید. اثبات پرداخت وجه در چنین مواقعی به عهدۀ خریدار است، چون معمولاً اصل بر عدم پرداخت گذاشته می‌شود. بهترین راه اثبات پرداخت ثمن معامله برای خریدار، این است که رسیدی از فروشنده در دست داشته باشد. البته راه‌های دیگری نیز برای اثبات پرداخت ثمن وجود دارد. مثلاً استعلام از بانک و ارائۀ فیش واریز مبلغ به حساب فروشنده. همچنین اگر فرد شاهدانی برای پرداخت مبلغ نیز داشته باشد، کار برایش راحت‌تر خواهد بود.

در صورتی که خریدار هیچ‌ کدام از اسناد ذکر شده را نداشته باشد، دادگاه او را به پرداخت وجه محکوم خواهد کرد.

آیا فروشنده هم می‌تواند دریافت نکردن ثمن معامله را ثابت کند؟

موقعیتی را در نظر بگیرید که فروشنده در متن قرارداد اقرار به دریافت ثمن معامله کرده باشد. آیا بعدها می‌تواند ثابت کند که مبلغی از خریدار دریافت نکرده است؟ بله، چنین امکانی وجود دارد. اما فروشنده باید بتواند ثابت کند که برخلاف چیزی که در قرارداد ثبت شده، پولی از خریدار نگرفته است. اگر فروشنده نتواند ادعای خود را ثابت کند، حق مطالبۀ مبلغ قرارداد را نخواهد داشت. چون در متن مبایعه نامه یا قرارداد اقرار کرده که ثمن معامله را دریافت کرده است.

نکته مهم:

مطالبۀ ثمن معامله معمولاً به عهدۀ فروشنده است. در واقع طرح دعوای حقوقی جزو اختیارات حقوقی فروشندگان است.

اگر نتوانیم پرداخت ثمن را در معامله اثبات کنیم چه اتفاقی می‌افتد؟

همان‌طور که گفتیم، انعقاد قرارداد برای هر دو طرف معامله مسئولیت‌هایی ایجاد می‌کند. اگر هر کدام از طرفین به تعهد و مسئولیت خود عمل نکند، طرف دیگر می‌تواند از طریق دادگاه او را ملزم به ایفای تعهدات خود کند. بنابراین اگر خریدار به هر دلیلی ثمن معامله را نپردازد، فروشنده حق فسخ معامله و الزام حقوقی خریدار به پرداخت ثمن را دارد. فسخ قرارداد از طریق ارسال اظهارنامه به طرف متخلف معامله از سوی دادگاه حقوقی اعلام می‌شود.

دادگاه صالح برای ارائۀ دادخواست مطالبۀ ثمن معامله

براساس رای وحدت دیوان عالی کشور، دادگاه حقوقی محل اقامت خوانده (خریدار) صالح رسیدگی به دعوای مطالبۀ ثمن اموال است. برای طرح دعوا در دادگاه‌های حقوقی، ابتدا باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. این دفاتر بعد از تکمیل پرونده و دریافت هزینۀ دادرسی معادل دعاوی مالی، آن را به دادگاه صالح ارسال می‌کنند. اگر ثمن معامله تا 20 میلیون تومان باشد، منظور از ثمن معامله چیست ؟ شوراهای حل اختلاف محل سکونت خوانده نیز صلاحیت بررسی پرونده را دارند.

مدارک مورد نیاز برای تنظیم دادخواست اثبات پرداخت ثمن

• دادخواست مطالبۀ ثمن
• مدارک شناسایی به منظور احراز هویت
• اصل قراردادی که بین خریدار و فروشنده منعقد شده
• شهادت شاهدان
• تهیه و تنظیم استشهادیه

الزام به پرداخت (تأدیه) ثمن معامله‌ها یا قرارداد

در معامله‌ها خریدار در قبال به دست آوردن ملک یا … ملزم به پرداخت وجهی به فروشنده می‌شود. همچنین فروشنده هم متعهد می‌شود که بعد از دریافت وجه، مورد معامله شده را به خریدار تحویل دهد. گفتیم که اگر خریدار ثمن معامله را نپردازد، فروشنده می‌تواند در دادگاه علیه او طرح دعوی کند. عده‌ای دعوی مطالبۀ ثمن را با دعوی استرداد ثمن یکی می‌دانند. این در حالی است که مطالبۀ ثمن از سوی فروشنده است، ولی دعوی استرداد ثمن از طرف خریدار مطرح می‌شود. استرداد ثمن در مواقعی مطرح می‌شود که بعد از پرداخت وجه معامله، به دلایلی معامله فسخ شده باشد. در چنین موقعیتی خریدار با طرح این دعوی قصد دارد که پول خود را از خریدار پس بگیرد. اگر معامله در سال‌های قبل انجام شده و بر اثر نوسانات اقتصادی قیمت معامله تغییر کرده باشد، خواهان می‌تواند ثمن را به نرخ روز مطالبه کند.

در چه مواردی می‌توان دعوای استرداد ثمن را طرح کرد؟

• ممکن است یکی از طرفین قرارداد با استناد به خیارات درج شده در قرارداد (مثل خیار عیب، شرط و…) قرارداد را فسخ کند.
• همچنین ممکن است دو طرف به طور همزمان تصیم به فسخ قرارداد بگیرند که به آن اقاله گفته می‌شود. اقاله حتی در زمانی که مورد معامله تلف شده باد نیز امکان پذیر است. درواقع کسی که مورد معامله در دست او تلف شده، مکلف به پرداخت مثل یا قیمت آن است.
• زمانی که مورد معامله متعلق به شخصی غیر از فروشنده بوده باشد، دعوای استرداد وجه ثمن مطرح می‌شود. در چنین شرایطی مورد معامله به مالک اصلی پس داده می‌شود. خریدار نیز می‌تواند اصل پول خود را از فروشنده منظور از ثمن معامله چیست ؟ بخواهد. ممکن است خریدار در هنگام معامله از اینکه مبیع متعلق به فردی غیر از فروشنده بوده خبر نداشته باشد. در این موارد خریدار می‌تواند علاوه بر استرداد ثمن معامله، از فروشنده طلب خسارت هم بکند.

مدارک مورد نیاز برای طرح دادخواست مطالبۀ ثمن معامله

• کارت ملی یا شناسنامۀ دارای کد ملی
• ثبت نام در سامانۀ ثنا متعلق به قوه قضاییه
• ارائه دادخواست مطالبۀ ثمن معامله
• پرداختن هزینۀ دادرسی
• ارائۀ قراردادی که بر اساس آن دعوی مطالبۀ ثمن طرح شده است.
• شهادت شهود یا ارائه استشهادیه

در صورت کلاهبرداری چگونه می‌توان ثمن معامله را پس گرفت؟

ممکن است در مواقعی فردی با قصد کلاهبرداری معامله‌‌ای را انجام داده باشد. اگر این موضوع در دادگاه کیفری اثبات شود، خریدار یا فروشنده برای دریافت ثمن معامله نیازی به تقویم دادخواست مطالبه یا اثبات پرداخت ثمن نخواهد داشت. محاکم کیفری بعد از بررسی، حکم محکومیت فرد خاطی و رد مال را صادر می‌کنند. اما برای دریافت خسارت قرارداد باید مجدداً دعوای حقوقی طرح شود. البته امکان ارائۀ هم‌زمان این خواسته‌ها به دادگاه هم وجود دارد.

آیا لازم است برای اثبات پرداخت ثمن معاملات وکیل بگیریم؟

به طور کلی پیشنهاد ما این است که پیش از انجام هر معامله یا کار حقوقی، با یک وکیل متخصص مشورت کنید. وکلا آشنایی بیشتری با قوانین، ضوابط و تعهدها دارند. همچنین تجربۀ آنها از پرونده‌های مختلف، می‌تواند به شما در گرفتن تصمیم درست کمک کند. تنظیم قراردادها کار پیچیده‌ای است و شما احتمالاً به مشورت گرفتن از یک فرد متخصص نیاز خواهید داشت.

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم که به طور کامل به مسئلۀ پرداخت ثمن معامله اشاره کنیم. در صورتی که سؤالی داشتید و پاسخش را در این مقاله پیدا نکردید، می‌توانید سؤال خود را از بخش کامنت مطرح کنید. کارشناسان ما در اسرع وقت به سؤالات شما عزیزان پاسخ خواهند داد.

مطالبه ثمن چیست و مهم ترین نکات حقوقی آن

در این مقاله ما تصمیم داریم برای شما شرح دهیم که مطالبه ثمن چیست؟ و در صورت بروز اختلاف بین فروشنده و خریدار چه کسی باید آن را پرداخت کند؟ ثمن همان وجه معامله بوده که باید خریدار طبق توافق صورت گرفته آن را به فروشنده پرداخت کند. در صورتی که فروشنده در زمان مقرر به وظیفه خود عمل نکند، خریدار می تواند از او مطالبه ثمن معامله نماید. اگر می‌خواهید بدانید که مطالبه ثمن چیست، و اطلاعات جامع‌تری در این باره به دست بیاورید، لطفا تا انتهای مطلب همراه ما بمانید. همچنین می توانید ضمن مشاوره حقوقی اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید.

برای مشاوره رایگان و شبانه روزی با بهترین وکیل تهران همین حالا با ما تماس بگیرید!

ثمن به چه معناست؟

قبل از آنکه به شما بگویم مطالبه ثمن چیست! ترجیح می دهیم ابتدا در رابطه با مفهوم واژه ثمن صحبت کنیم. زیرا بدون درک مفهوم این واژه، فهم مطالبه ثمن سخت و گیج کننده است. طبق عرف و قانون معاملات، ثمن، همان مبلغی است که در یک معامله، خریدار به ازای کالایی که از فروشنده خریداری کرده، می‌پردازد. پس در یک مفهوم ساده‌تر، ثمن پول یا ارزشی است که در یک معامله در برابر کالای مورد نظر پرداخت می‌شود‌. مطابق ماده 338 قانون مدنی :

«بیع عبارت است از تملیک عین به “عوض معلوم”»

بنابراین ثمن عوض معلوم در بیع مطابق مقررات قانون مدنی می باشد.
لازم به ذکر است که میزان ارزش واقعی کالا هیچ تاثیری در ثمن معامله ندارد. به عبارت دیگر، ممکن است ارزش واقعی کالا معادل با ارزش ثمن باشد و یا برعکس در برخی موارد نیز امکان دارد مبلغی که به عنوان ثمن از جانب خریدار به فروشنده پرداخت می‌شود، با ارزش واقعی مورد معامله تفاوت زیادی داشته و کمتر یا بیشتر باشد.

بنابراین نمی‌توان قیمت مورد معامله و ثمن آن را به یک معنا خواند. زیرا قیمت یا ثمن المثل، معادل با ارزش واقعی همان کالا در بازار است. در صورتی که ثمن معامله به ارزش و میزان پولی اطلاق می‌شود که در یک معامله بین طرفین رد و بدل می‌شود و ممکن است با ارزش واقعی تفاوت زیادی داشته باشد. بنابراین آثار حقوقی قیمت و ثمن کاملا متفاوت است.
اگر با مباحث حقوقی آشنا باشید، می دانید که عقد بیع از عقود لازم بوده و هیچ کدام از طرفین، حق برهم زدن یک طرفه قرارداد را نداشته و مطابق با قانون و عرف ملزم به انجام تمام تعهدات خود هستند.
همچنین مطابق با قوانین حاکم بر عقد بیع، ثمن یکی از ارکان مهم و اصلی معامله است که در برابر مبیع قرار می‌گیرد. پس پرداخت ثمن از طرف خریدار به فروشنده و تحویل مبیع از طرف فروشنده به خریدار جزو وظایف طرفین و ارکان مهم معامله بوده و در صورتی که هر کدام از طرفین وظایف خود را انجام ندهد مطابق قانون مسئولیت خواهند داشت.
همچنین باید متذکر شویم؛ تمامی اوصافی که برای مبیع در قوانین مکتوب و عرف پیش بینی شده است را ثمن نیز دارا می‌باشد. به این ترتیب مهمترین شرایط ثمن معامله مالیت داشتن، مملوک بودن و معلوم و معین بودن از لحاظ جنس و وصف و تعداد است. همچنین طبق توافق فروشنده و خریدار ممکن است ثمن به شکل بیع کالی به کالی، نقد، سلم و نسیه باشد‌.
حال که کم و بیش با مفهوم واژه ثمن و موضوعات مهم مرتبط با آن آشنا شدید، درک مفهوم مطالبه ثمن نیز راحت تر است. بحث مطالبه ثمن زمانی مطرح می‌گردد که فروشنده، بنابر دلایلی، با بدعهدی خریدار روبه‌رو شده و موفق به اخذ بها یا همان ثمن معامله نشده باشد. در نتیجه فروشنده می‌تواند از خریدار مطالبه ثمن کند.

اثبات پرداخت ثمن معامله

با توجه به مطالبی که در مبحث قبل عنوان کردیم، یکی از مهمترین وظایف خریدار پرداخت ثمن معامله به فروشنده در موعد مقرر شده در قرارداد و عقد بیع است. گاهی اوقات برخی از خریداران علی‌رغم تحویل گرفتن مورد معامله در موعد مقرر، از دادن ثمن خودداری کرده و به وظایف و تعهد خود عمل نمیکنند. در چنین حالتی دو راه حل پیش روی فروشنده قرار دارد. فسخ معامله یکی از راه‌های پیش روی فروشنده است. البته استناد به این اصل تنها در زمانی برای فروشنده امکان پذیر است که در حین عقد قرارداد حق خیار از طرفین معامله ساقط نشده باشد. در صورتی حق فسخ برای فروشنده محفوظ باشد او می‌تواند مطابق با حق خیار تاخیر ثمن، معامله را فسخ کند و مورد معامله را از خریدار باز پس بگیرد. اما در صورتی که او حق فسخ نداشته باشد، برای احقاق حق و حقوق خود و گرفتن ثمن معامله مجبور است به محاکم قضایی و دادگاه های دادگستری مراجعه کرده و با تقدیم دادخواست علاوه بر مطالبه ثمن معامله، تقاضای خسارت تاخیر تأدیه نیز بکند.

اما گاهی اوقات بین فروشنده و خریدار جهت پرداخت ثمن معامله اختلاف وجود دارد. به نحوی که خریدار مدعی پرداخت و فروشنده مدعی عدم پرداخت است. حال سوال اینجاست در چنین شرایطی، چه کسی مسئول اثبات پرداخت و یا عدم پرداخت ثمن معامله می‌باشد. در این رابطه البته یک وکیل ملکی مناسب نیز به دلیل تجارب زیادی که دارد می تواند بهترین راهنمای شما در این راستا باشد. با این حال، به صورت کلی و طبق مفاد قوانین موجود در این رابطه، اثبات پرداخت ثمن معامله با خریدار است. زیرا طبق قوانین موجود هرگاه بین طرفین در رابطه با پرداخت ثمن اختلاف وجود داشته باشد، اصل بر عدم پرداخت است. به همین دلیل خریدار باید هنگام پرداخت ثمن و وجه مورد تعهد معامله از فروشنده رسید دریافت کند تا در چنین مواردی، مدارک لازم جهت دفاع و اثبات حق خود داشته باشد.
البته اگر فروشنده ابتدا اقرار به دریافت ثمن کرده و سپس اقرار خود را منکر کند، دیگر شرایط عوض شده و این فروشنده هست که باید ثابت کند ثمن پرداخت نشده است؛ چرا که انکار بعد از اقرار نزد محاکم قضایی مسموع نیست.
اثبات پرداخت ثمن معامله جزو دعاوی بسیار پیچیده بوده و معمولا حجم زیادی از پرونده‌های موجود در محاکم حقوقی و کیفری با این امر در ارتباط است. به همین دلیل اگر شما هم با پرونده‌های مرتبط با این موضوع درگیر هستید؛ بهتر است برای دفاع از حق و حقوق خود از یک وکیل پایه یک دادگستری کمک بخواهید.

نحوه مطالبه ثمن معامله

همانطور که ملاحظه فرمودید؛ فروشنده جهت جلوگیری از تضییع حق و حقوق خود می تواند از دو طریق حق فسخ و طرح دعوی اقدام کند. اگر فروشنده علی‌رغم داشتن حق فسخ، برای مطالبه ثمن معامله دادخواست طرح دعوی را انتخاب کند، عملا حق فسخ را از خود ساقط کرده و دیگر نمی‌تواند برای گرفتن ثمن از طریق فسخ معامله وارد شود.
به این ترتیب برای مطالبه ثمن معامله فقط یک راه پیش روی فروشنده بوده و باید به دادگاه صالح مراجعه کرده و با پرداخت هزینه رسیدگی، دادخواست مناسب جهت مطالبه ثمن معامله را مطرح کند. برای این منظور باید فروشنده به دفتر خدمات قضایی رفته و دادخواست تقدیم کنید. دادخواست نیز باید فارسی بوده و بر روی برگه‌های مخصوص نوشته شود. همچنین فروشنده می تواند در این راستا از مشاوره با وکیل حقوقی استفاده کرده تا بهترین دادخواست را در این زمینه تنظیم و مطرح نماید.
مطابق با ماده ۳۹۵ قانون مدنی، فروشنده می‌تواند در دادخواست خود، به همراه مطالبه ثمن معامله، تقاضای دریافت خسارت تاخیر تادیه نیز کند. بنابراین اگر خریدار ثمن معامله را در زمان و مکان مقرر شده به فروشنده پرداخت نکند، بایع یا همان فروشنده، قادر است با توسل به اجبار از طریق حاکم یا همان دادگاه های دادگستری، علاوه بر دریافت ثمن خسارات ناشی از پرداخت دیرهنگام او را نیز بگیرد.
همچنین از سوی دیگر وجه التزام، مبلغی است که در حین عقد قرارداد بیع، طبق توافق طرفین، تعیین شده و در صورتی که خریدار در موعد مقرر وجه ثمن را نپردازد، مطابق با قرارداد فیمابین ملزم به پرداخت وجه التزام نیز می‌گردد. در واقع وجه التزام یک نوع جریمه است که در حین عقد قرارداد جهت حفظ حقوق فروشنده، در صورت تاخیر در پرداخت ثمن بر خریدار تحمیل می‌شود.
لازم به ذکر است که دعوای مطالبه ثمن معامله، بر خلاف استرداد ثمن که از طرف خریدار مطرح می‌گردد، باید از جانب فروشنده صورت بگیرد.
دادگاه صالح برای مطالبه ثمن معامله، دادگاهی است که اقامتگاه خوانده در آن قرار دارد. البته در مواقعی که ثمن معامله تا 50 میلیون تومان باشد، شورای حل اختلاف نیز می‌تواند جهت حل و فصل اختلاف موجود میان طرفین داوری کند و دیگر نیاز به درخواست وکیل کیفری جهت طرح دعوی در محاکم عدلیه نیست.

⚖️ مطالعه بیشتر : ازدواج مجدد و مهم ترین اصول آن

مطالبه ثمن چیست؟

همانطور که گفتیم وقوع عقد بیع، خریدار را ملزم به پرداخت وجه ثمن می‌کند. بنابراین خریدار باید در زمان و مکان مقرر شده در قرارداد بیع برای پرداخت ثمن معامله اقدام کند. حال در صورتی که فروشنده طبق مفاد قرارداد به تعهد خود عمل کرده و مورد معامله را به خریدار سپرده اما خریدار از پرداخت ثمن که وظیفه قانونی او می‌باشد سرباز زده است، در چنین شرایطی فروشنده می‌تواند از راه قانون وارد شده و جهت اجرای تعهد از جانب خریدار و پرداخت ثمن معامله در دادگاه صالح طرح دعوی کند. به این ترتیب در پاسخ پرسش مطالبه ثمن معامله چیست؟ باید گفت که طرح دعوای فروشنده در دادگاه صالح به عنوان مطالبه ثمن معامله خوانده می‌شود.
دعوای مطالبه ثمن معامله یک دعوای مالی بوده و مستلزم پرداخت هزینه‌های دادرسی است. هزینه دادرسی مطالبه ثمن معامله نیز بر حسب میزان بهای خواسته که بایستی تقویم شود، تعیین می‌گردد.

مطالبه ثمن معامله در صورت کلاهبرداری

هر گاه شخصی با استفاده از شگردهای مختلف اقدام به کلاهبرداری و فروش مال غیر منظور از ثمن معامله چیست ؟ کند، و عمل خلاف شرع و قانون او در دادگاه صالح به اثبات برسد، خریدار مورد معامله بدون آنکه نیاز به تقدیم دادخواست استرداد ثمن داشته باشد، می تواند ثمن معامله را مطالبه کند.
در چنین شرایطی دادگاه کیفری ضمن صدور محکومیت فروشنده کلاهبردار، برای او حکم رد مال نیز صادر می‌کند. به این ترتیب او محکوم به استرداد ثمن معامله به خریدار نیز می‌شود.
اما در صورتی که خریدار تقاضای دریافت خسارت از جرم و تاخیر تادیه ثمن داشته باشد، منظور از ثمن معامله چیست ؟ نیاز به ارائه دادخواست و طرح دعوی حقوقی دارد‌. در این مورد حتی یک وکیل طلاق نیز می تواند راهکار خوبی جهت مطالبه ثمن ناشی از کلاهبرداری باشد.

مطالبه ثمن در دادگاه

چنانچه خریدار به تعهد خود مبنی بر پرداخت ثمن معامله عمل ننماید، فروشنده بایستی جهت دریافت ثمن معامله، دادخواستی با عنوان “الزام خریدار به پرداخت ثمن” مطرح نماید. در این دادخواست، فروشنده به عنوان خواهان دعوا و خریدار، خوانده دعوا می باشد. اگر میزان ثمن مورد درخواست کمتر از 50 میلیون تومان باشد، شورای حل اختلاف صالح به رسیدگی خواهد بود و در صورتی که بیش از این مبلغ باشد، دعوا بایستی در دادگاه مطرح گردد. البته نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که صرفاً شورا یا دادگاه محل اقامت خوانده برای طرح دعوا صالح نیست بلکه با توجه به ماهیت خواسته که دین می باشد و ناشی از قرارداد فیمابین طرفین است، فروشنده می تواند دعوا را در محل انعقاد قرارداد و یا محلی که برای انجام تعهد پرداخت معین شده اقامه نماید.

نحوه وصول ثمن

همانطور که در قسمت قبلی بیان شد، فروشنده بایستی جهت مطالبه ثمن دادخواست مناسبی به شورا یا دادگاه ذیصلاح محل اقامت خوانده یا محل انعقاد بیع یا محل اجرای تعهد پرداخت ثمن بدهد. بعد از رسیدگی توسط دادگاه و صادر شدن حکم مبنی بر پرداخت ثمن له فروشنده و علیه خریدار، با ابلاغ اجرائیه به خریدار وی بایستی نهایتاً ظرف 10 روز ثمن معامله را به فروشنده پرداخت نماید. اگر فروشنده از این طریق ثمن معامله را وصول نکند، بایستی نسبت به معرفی اموال خریدار اقدام کرده و پس از توقیف اموال خریدار، اموال وی مزایده و فروش خواهد رفت و از این طریق، طلب فروشنده وصول می گردد.

نکات مهم ثمن معامله

1. ثمن معامله مهمترین تعهدی است که خریدار در قبال دریافت مورد معامله در برابر فروشنده داشته و موظف است در مدت تعیین شده در قرارداد فیمابین مبلغ معین شده را به فروشنده پرداخت نماید.
2. ثمن به دو قسم نقد و منظور از ثمن معامله چیست ؟ مدت دار تقسیم می گردد. منظور از ثمن نقد آن است که بهای مورد معامله نقداً و فی المجلس در همان لحظه انعقاد عقد بیع از جانب خریدار به فروشنده یا بایع پرداخت شود و منظور از ثمن مدت دار این است که بخشی یا تمام پرداخت ثمن موکول به مدت زمان مشخصی در قرارداد بیع باشد و این امر نوعی تعهد و دین بر عهده خریدار ایجاد می کند که ثمن را در مکان مشخص شده و زمان معین شده در قرارداد بیع پرداخت نماید.

نتیجه گیری

ثمن معامله همان ارزش و وجهی است که در حین عقد قرارداد معامله بین طرفین، خریدار در ازای دریافت مبیع، ملزم به پرداخت آن در زمان و مکان معین شده به فروشنده می‌شود. در صورتی که خریدار به تعهد و وظیفه قانونی خود در زمان مقرر تن ندهد، فروشنده می‌تواند علیه او طرح دعوای مطالبه ثمن کند.
با توجه به مطالب ارائه شده، می‌توان پی برد که مطالبه ثمن چیست و شما در چه شرایطی می‌توانید جهت دریافت آن در دادگاه ذیصلاح طرح دعوی کنید. به طور کلی مطالبه ثمن معامله جزو مباحث حقوقی پیچیده بوده و طرح دعوی آن در دادگاه ذیصلاح، نیاز به دانش و تجربه بالایی دارد. بنابراین بهتر است در چنین شرایطی حتما پس از برقراری مشاوره با وکیل حقوقی وارد عمل شوید.
برای این منظور می‌توانید از طریق پل‌های ارتباطی موجود با کارشناسان این موسسه ارتباط بگیرید. البته درخواست وکیل کیفری و همچنین وکیل طلاق نیز از این مجموعه برای شما مقدور است.