شاخص بازار سرمایه صعودی می‌شود؟

شاخص کل بورس در 30 سال گذشته (تایم فریم هفتگی)

پیش بینی بورس فردا یک‌شنبه ۲۴ مهر/ بازار تمایلی به رشد ندارد!

به گزارش تازه‌نیوز، شاخص کل بورس امروز شنبه ۲۳ مهر ماه با افت هزار و ۸۹۵ واحدی روبه‌رو شد و به سطح یک میلیون و ۳۱۷ هزار واحدی رسید. در این روز شاخص هم‌وزن هم ۶۹۸ واحد نزول کرد و شاخص هم‌وزن نیز در سطح ۳۷۹ هزار واحدی ایستاد.

ارزش معاملات بورس نیز امروز به محدوده هزار و ۷۷۷ میلیارد تومان رسید و ۴۰۲ نماد نیز در بازار سرخ‌پوش شدند و در مقابل ۲۲۶ نماد نیز مثبت شدند.

• بیشتر بخوانید: حمایت دولت از بازار سرمایه/ بورس حمام خون می‌شود؟

پیش‌بینی بورس یک‌شنبه

به نقل از تجارت نیوز، روند ورود و خروج پول حقیقی به بازار سرمایه و ارزش معاملات نشان می‌دهد که بازار تمایلی به رشد ندارد و اگر وضعیت به همین شکل پیش رود، شاخص کل بورس در این همین محدوده نوسان خواهد کرد.

تحلیلگران بازار سرمایه می‌گویند که شاخص کل تمایل زیادی به رشد دارد، چرا که در وهله اول سهام موجود در بازار ارزندگی کافی دارند و در مرحله دوم شاخص به کف خود رسیده و زمان شروع دوباره برای رشد است.

اما در مقابل گروهی از کارشناسان عقیده دارند که بازار سرمایه روند نزولی خود را ادامه می‌دهد و ممکن است شاخص تا از محدوده یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی سقوط کرده و وارد کانال ۱٫۱ میلیونی شود.

به هرحال بازار سرمایه در محدوده سختی قرار دارد و هرگونه خبر بد و منفی می‌تواند عامل سقوط بورس به یک کانال پایین‌تر باشد و هر خبری مثبت نیز می‌تواند شاخص را در میان مدت صعودی کند.

درست است روند صعودی شاخص به ورود نقدینگی به بازار سرمایه بستگی دارد اما اخبار مثبت نیز می‌توانند استارت روبه بالای شاخص کل بورس باشند. پس از این استارت نقدینگی به مرور و آرامی وارد بازار سرمایه خواهد شد.

نباید فراموش کرد که مذاکرات برجام نیز تاثیر بسزایی در روند معاملات بازار سرمایه و به طور کلی اقتصاد کشور دارند. با تعیین و تکلیف مذاکرات برجام مسیر معاملات نیز مشخص خواهد شد و بدین ترتیب بورس می‌تواند روند صعودی یا نزولی به خود بگیرد.

با انجام توافق در مذاکرات برجام بورس در میان مدت رشد بسیار خوبی تجربه خواهد کرد و اگر مذاکرات انجام نشود بازار سرمایه در بلند مدت رشد تورمی خواهد داشت. این رشد تورمی به زیان اقتصاد کشور معیشت مردم است و حتی در میان مدت می‌تواند به زیان تبدیل شود.

شاخص کل بورس، امروز ۷ تیر ۱۴۰۱

بازار سرمایه امروز بر خلاف روزهای گذشته روندی صعودی داشت و شاخص کل بورس توانست بیش از ۱۰ هزار و احد افزایش یابد.

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

ایسنا: بازار سرمایه امروز بر خلاف روزهای گذشته روندی صعودی داشت و شاخص کل بورس توانست بیش از ۱۰ هزار و احد افزایش یابد.

در معاملات امروز بازار سرمایه شاخص کل بورس با ۱۰ هزار و ۳۶۰ واحد افزایش تا رقم یک میلیون و ۵۱۴ هزار واحد صعود کرد. شاخص کل با معیار هم وزن نیز امروز روندی صعودی داشت و با ۳ هزار و ۷۹۷ واحد افزایش در رقم ۴۲۱ هزار و ۹۲ واحد ایستاد.

معامله گران این بازار با انجام ۳۷۴ هزار معامله ارزش معاملات را به ۴۶ هزار و ۱۸۴ میلیارد ریال رساندند. پتروشیمی نوری، پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت بندرعباس، سرمایه گذاری تامین اجتماعی و کشتیرانی جمهوری اسلا می ایران نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی بورس گذاشتند.

شاخص کل فرابورس هم امروز با ۸۸ واحد افزایش به ۲۰ هزار و ۴۳۸ واحد رسید. در این بازار ۲۱۸ هزار معامله به ارزش ۵۷ هزار و ۹۴۷ میلیارد ریال انجام شد. پتروشیمی زاگرس، پلیمر آریاساسول، بهمن دیزل و بیمه پاسارگاد نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت و در مقابل معدنی و صنعتی گل گهر نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی را روی فرا بورس گذاشتند.

شاخص بازار سرمایه صعودی می‌شود؟

« ابتکار» دلایل ریزش پی‌درپی شاخص بورس در روزهای اخیر را بررسی کرد آوار سیاست‌های انقباضی بر سر بورس

کیمیا نجفی
محمد غفوری، کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: شرایط بنیادی خوب بازار دلیل نمی‌شود که شاخص افت بیشتری را تجربه نکند. به هرحال یک‌سری شرایط خاصی در حوزه سیاسی کشور رخ داده است که می‌تواند بر بازار سرمایه اثرگذار باشد.
شاخص کل بورس روز یکشنبه نیز مانند روزهای گذشته با کاهش کار خود را آغاز کرد به طوری که در ابتدای معاملات شاخص کل با کاهش ۲۴۱۴ واحدی روبه‌رو شد.
شاخص کل بورس در روزهای شاخص بازار سرمایه صعودی می‌شود؟ اخیر به روند نزولی خود ادامه داده به گونه‌ای که شاخص کل در انتهای معاملات روز یکشنبه با ریزش بیش از ۶۶۱۳ واحدی به شاخص ۱,۳۱۱,۲۸۱.۳۹ واحد رسید. در معاملات روز گذشته نمادهای فولاد، خودرو، شپدیس، فملی، شبندر، شپنا و حکشتی بیشترین تاثیر منفی را بر معاملات امروز بازار سرمایه از خود بر جای گذاشته و نمادهای غدشت و خگستر جزو بیشترین معاملات پرتراکنش بازار بودند.

شاخص فرابورس نیز با ریزش ۱۱۷ واحدی به جایگاه ۱۷ هزار و ۸۳۹ رسید و نمادهای زاگرس، آریا، کگهر بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص فرابورس از خود برجای گذاشته و نماد شاوان نیز بیشترین تاثیر منفی را از خود بر جای گذاشت. کارشناسان دلایل متفاوتی را برای ریزش‌های پی‌درپی مطرح می‌کنند. علی پوررمضان، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگویی تاکید کرده است:« اصلی‌ترین دلیل وضعیت کنونی بازار سرمایه، کمبود نقدینگی است.»
علی پوررمضان با بیان اینکه ارزش معاملات به کمترین مقدار در دو ماه گذشته رسیده است افزود: «روند خروج پول حقیقی از بازار ادامه دارد. مادامی که شاهد افزایش ارزش معاملات و ورود پول حقیقی نباشیم این روند اصلاحی تغییر بزرگی نخواهد داشت. در حال حاضر نسبت p/e بازار سرمایه به حدود ۵.۹ واحد رسیده که در سه سال گذشته این مقدار بی سابقه بوده و ارزش دلاری بازار سرمایه نیز به کمترین از ۲۱۰ میلیارد دلار رسیده که این مقدار نیز در نوع خود بی سابقه است. این دو عامل مهم نشان از ارزندگی بازار از منظر بنیادی دارد.»
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به تاثیر افزایش نرخ بهره بین بانکی بر بازار سرمایه اضافه کرد: «شاخص بازار سرمایه صعودی می‌شود؟ کنترل این نرخ به عنوان یکی از عومل مهم و تاثیرگذار می‌تواند مانع از خروج پول از بازار سرمایه شود و همین ترتیب در تصمین‌های اثرگذاری که خارج از بازار سرمایه گرفته می‌شود، باید شرایط بازار و میلیون‌ها سهامدار دیده شود.»
حسان طیبی‌ثانی، کارشناس بازار سرمایه نیز در گفت‌وگو با ایرنا به وضعیت این روزهای بازار سرمایه اشاره و اظهار کرد: «ریسک سیستماتیک مختص امروز نیست و همیشه در بازار سرمایه وجود داشته است و دارد؛ اما اکنون با توجه به شرایط اقتصاد جهانی و کامودیتی محور بودن بازار ما، ممکن است این ریسک مقداری بیشتر باشد. ریسک‌های سیستماتیک بازار که ناشی از ابهامات در پذیرش یا عدم پذیرش برجام است، وضعیت اقتصاد جهانی، صعودی بودن شاخص دلار و نزولی بودن قیمت‌های جهانی از نکاتی است که به افزایش ابهام‌ها و رکود معاملات دامن زده است.»
افت شاخص بورس به دلیل برخی سیاست‌ها
محمد غفوری، کارشناس بازار سرمایه با اشاره دلایل موثر بر وضعیت بازار در روزهای اخیر به «ابتکار» گفت: با توجه به خروج نقدینگی که طی چند ماه اخیر ثبت شده و سیاست انقباضی که بانک مرکزی در پیش گرفت باعث شده است که بازار سرمایه برای صندوق‌های بزرگ سرمایه‌گذاری و افرادی که دارای سرمایه‌های کلانی هستند جذاب نباشد.
وی ادامه داد: صندوق‌ها با توجه به حجم سنگینی که دارند اصولا به دنبال سرمایه‌گذاری‌هایی هستند که کم ریسک‌تر باشد. بنابراین به دلیل سیاست‌های چند ماه اخیر بانک مرکزی، سرمایه‌ها بیشتر به سمت سپرده‌های بانکی و یا صندوق‌های درآمد ثابت سوق داده شده است.
این کارشناس بازار سرمایه با بررسی وضعیت در بازار سرمایه افزود: بازار سرمایه با توجه به افت ماه‌های اخیر وارد دوره رکودی شده است. اکنون ارزش معاملات بسیار پایین بوده و این در حالی است که قیمت سهم‌ها در این مقطع پایین و جذاب است. اما پایین بودن قیمت سهم‌ها به معنای این نیست که دیگر قیمت‌ها پایین‌تر نمی‌آید.
وی به پیش‌بینی شرایط ریزش شاخص بورس پرداخت و در این‌باره گفت: با توجه به شرایط منفی بازار شاخص می‌تواند شرایط هیجانی رو به پایینی را تجربه کند اما من با توجه به شرایط بنیادی، فروش 6 ماهه‌ای که راهی کدال کرده‌اند و گزارش‌های خوبی که ارائه داده‌اند شرایط رو به پایین قوی را برای بازار متصور نیستم.
غفوری تاکید کرد: همانطور که اشاره کردم شرایط بنیادی خوب بازار دلیل نمی‌شود که شاخص افت بیشتری را تجربه نکند. به هرحال یک‌سری شرایط خاصی در حوزه سیاسی کشور رخ داده است که می‌تواند بر بازار سرمایه اثرگذار باشد. بازار سرمایه یک بازار نقدشونده بوده که بیشتر تحت تاثیر اتفاقات قرار می‌گیرد.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: با توجه به این مسئله که بازار سرمایه چند باری حباب مثبت گرفته است می‌توانیم انتظار داشته باشیم که چشم‌انداز خوبی برای سرمایه‌گذارانی که با دید 1،2 ساله وارد بازار شده‌اند ایجاد شود.
نمی‌توان یک نسخه مشابه برای سرمایه‌گذاران بورسی پیچید
وی در پاسخ به این پرسش که توصیه شما در شرایط فعلی به سهام‌داران بازار سرمایه چیست، گفت: ریسک‌پروفایل هر شخصی مختص به خود فرد بوده و نمی‌توان برای هر سرمایه‌گذار یک نسخه مشابه پیچید.
به عنوان نمونه سرمایه‌گذاران جوان تمایل بیشتری برای سرمایه‌گذاری بر روی سهم‌ها پرریسک دارند اما برخی‌ها به دلیل عدم ریسک‌پذیری به دنبال سهم‌های کم ریسک‌تر می‌روند. اما می‌توان توصیه کرد که با توجه به شرایط فعلی بازار، سرمایه‌گذاران به دنبال سهامی باشند که یک طرح توسعه‌ای در آینده داشته باشد و بشود بر روی سودسازی آن شرکت حساب کرد.
غفوری در پایان گفت: اکنون بازار به صورت هیجانی در حال ریزش است و من معتقدم این هیجانات طی چند روز آتی فروکش می‌کند و ما شرایط رو به مثبتی را خواهیم داشت.

پیش بینی آینده بازار بورس در سال 1401

بازار بورس ایران که ابتدای سال 99 رشد بی سابقه‌ای را تجربه کرد امروز و در زمان نگارش این مقاله (29 دی 1400) در رکود عمیقی فرو رفته است و بسیاری از افراد عادی و حتی برخی از کارشناسان از این بازار نامید شده‌اند. در این مقاله قصد نداریم به چرایی این رکود و دلسردی عمیق در بازار بپردازیم، بلکه می‌خواهیم با بررسی واقعیت‌ها و اتفاقاتی که تاکنون رخ داده است مسیر آینده احتمالی بازار بورس را در سال پیش رو (سال 1401) پیش بینی کنیم. اصولا پیش بینی کردن بازارهای مالی با قطعیت امکان پذیر نمی باشد و احتمال پیش بینی صد در صدی بازار به صفر میل میکند. بنابراین این مقاله صرفا یک پیش بینی “احتمالی” است که سعی میکند دید بهتر و روشن‌تری از شرایط کلی بازار بورس ایران ارائه کند. با ما همراه باشید.

ورود و خروج نقدینگی حقیقی از بازار

ابتدا نظر شما را به یک آمار مهم جلب میکنم. از ابتدای سال 99 تا مرداد ماه همان سال که ریزش بزرگ بورس آغاز شد، نزدیک 110 هزار میلیارد نقدینگی حقیقی وارد بازار شد. در آن برهه زمانی 4 ماه و نیمه شاخص کل بورس از 500 هزار واحد به 2 میلیون و 100 هزار واحد رسید. توجه کنید ورود پول حقیقی به بازار مترادف است با خروج پول حقوقی و برعکس.

اگر تفاوت معامله‌گران حقیقی و حقوقی را نمی‌دانید مقاله سهامدار حقیقی و حقوقی چه کسانی هستند و چه تفاوتی با یکدیگر دارند را مطالعه کنید.

از زمان ریزش بازار (مرداد 99) تا به امروز (29 دی 1400) حدود 100 هزار میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شده است. به عبارتی 91 درصد پولی که توسط افراد حقیقی در سال 99 وارد بازار شد، تاکنون خارج شده است. این نکته مهمی است. چراکه اکثر افراد تازه وارد به بازار که به صورت هیجانی وارد بازار شدن مربوط به کدهایی است که بعد از نوروز 99 ثبت شده است که به گفته مسئولان بورس چیزی حدود 6 میلیون نفر می‌باشد.

میتوان گفت تقریبا همه کسانی که امروز در ضرر سنگینی هستند (از اصل سرمایه) در سال 99 وارد بازار شده‌اند که تعداد قابل توجهی هم هستند. اما باتوجه به آمار بالا میتوان گفت آن تقریبا پولی که در سال 99 توسط حقیقی ها وارد بازار شد در طی این یک سال و نیم از بازار خارج شد. باز هم توجه کنید که خروج پول حقیقی به معنی ورود پول حقوقی است.

یک تفسیر شخصی

خب تا اینجا آمار ورود و خروج پول حقیقی در طی این دو سال را بررسی کردیم که به نکته جالبی رسیدیم. تفسیر شخصی نگارنده این مقاله نسبت به این آمار این است که بازار در طی این یک سال و نیم اخیر در حال هضم و جذب پولی بود که در سال 99 وارد بازار شد و بیشتر از ظرفیت آن بود. در واقع بازار نتوانست آن پول را هضم کند و آن را بالا آورد! بازار امروز مثل یک مستی است که بیش از حد خورده است و هرچقدر زودتر آن را بالا بیاورد زودتر حالش خوب می‌شود.

نظر شما را به یک پست اینستاگرامی که در بهار 99 در پیج سهم شناس منتشر شد جلب میکنم که درباره همین مسئله بود که بازار بیش از ظرفیت خود در حال بلعیدن نقدینگی است.

اما اکنون به نظر میرسد بازار بورس ایران نقدینگی مازاد ظرفیت خود را بالا آورده است و کم کم میتوان امیدوار بود حالت طبیعی خود را بدست بیاورد. بیایید نگاهی به ترند کلمه “بورس” در گوگل بیاندازیم که به زیبایی همین نکته را معکس میکند.

ترند کلمه “بورس” در گوگل

گوگل ترند میزان محبوبیت جستجوی یک کلید واژه را در موتور جستجوی گوگل به نمایش می‌گذارد. واژه‌ی Trend به معنای روند است. از طریق این سرویس شرکت گوگل، می‌توانیم روند جستجوی واژه‌های مختلف در موتور جستجوی گوگل را مشاهده کنیم که در تصویر زیر ترند کلمه “بورس” را در 5 سال گذشته مشاهده میکنید.

ترند کلمه بورس در گوگل در 5 سال اخیر

همان طور که در تصویر بالا میبینید ترند کلمه بورس بعد از یک جهش “غیر عادی” در اوج بازار در سال 99 دوباره به حالت “عادی” قبل از آن برگشته است. به عبارتی این مطلب منعکس کننده همان مطلب بالا است که در مورد ورود و خروج نقدینگی حقیقی عرض کردیم.

وقتی که افراد شاخص بازار سرمایه صعودی می‌شود؟ کلمه “بورس” را بیشتر در گوگل جستجو میکنند یعنی بیشتر به آن توجه دارند و این توجه همراه خواهد بود با ورود نقدینگی حقیقی به بازار و برعکس.

پیش بینی مسیر آینده بورس در سال 1401

در این قسمت سعی میکنیم باتوجه به آنچه در گذشته اتفاق افتاده دید بهتری در مورد آینده بازار بورس ایران بدست آوریم. نکات بسیاری زیادی در این زمینه وجود دارد.

آنچه در گذشته اتفاق افتاده است

به نمودار شاخص کل در این 30 سال گذشته نگاه کنید. دوره های 8 ساله رونق و رکود بورس که متقارن است با دوره های هشت ساله ریاست جمهوری در ایران به وضوح در تصویر مشخص است. سیاست های اقتصادی مشابه در دولت های مختلف باعث ایجاد این تقارن معنی‌دار شده است. به این مطلب در گذشته و در تاریخ 3 تیر 99 نیز اشاره کردیم که برای دیدن جزئیات آن میتوانید به مقاله آموزش شروع به کار در بورس در 15 دقیقه مراجعه کنید.

شاخص کل بورس در 30 سال گذشته (تایم فریم هفتگی)

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

نتیجه کلی مشخص است. معمولا در دو سال ابتدایی ریاست جمهوری‌ها بورس روند نزولی و رکودی دارد و کم کم متعادل میشود و در چند سال آخر دور دوم دولت‌ها بازار رشد میکند و اوج می‌گیرد. این فرمول تا امروز ادامه داشته است. البته ممکن است 6 الی 10 ماه دیرتر یا زودتر این اتفاق بیافتد.

دلار و بورس

همان طور که احتمالا می‌دانید و بارها به آن اشاره شده است بورس ایران وابستگی زیادی به نرخ دلار دارد. برای اطلاعات بیشتر در این خصوص بد نیست ابتدا مقالات زیر را مشاهده کنید و بعد به ادامه این مطلب بپردازید.

در تصویر پایین نمودار نسبتی دلار به شاخص کل را مشاهده میکنید که در چه وضعیتی است.

آنچه در آینده میتواند اتفاق بیافتد

در دولت آقای رئیسی تا به امروز همان رویه دولت های گذشته اتفاق افتاده است، سیاست های انقباضی که نتیجه آن کاهش تورم و رکود تمام بازارهای داخلی از جمله دلار، طلا، مسکن و بورس است. البته شرایط و روابط بین المللی در هر دوره می‌تواند تغییراتی را در خلال این روند ایجاد کند.

به هرحال از این منظر، بازار مانند سیر طبیعی خود در دوره های گذشته پیش می‌روند و این شاخص بازار سرمایه صعودی می‌شود؟ وضعیت بازار چیز تازه و عجیب غریبی نیست. با این فرمول احتمالا در طی یک سال آینده (تا انتهای 1401) نیز بازار بورس در یک حالت فرسایشی خواهد ماند.

اما باتوجه به آنچه در مورد ورود و خروج نقدینگی حقیقی و البته ورود و خروج افراد هیجانی که در سال 99 وارد بازار شدن و تقریبا تاکنون 91 درصد آنها از بازار خارج شدن، میتوان نتیجه گرفت بازار بورس ایران در حال حاضر به “حالت عادی” گذشته خود برگشته است.

“حالت عادی” الزاما به معنی صعود کلی بازار نیست. منظور از حالت عادی این است که بازار کمتر دچار هیجانات بدون پشتوانه مسائل بنیادی خواهد شد. هیجان در بازار همیشه هست اما اینکه این هیجان کاذب باشد یا بر اساس یک واقعیت خارجی مسئله‌ی متفاوتی است.

نتیجه‌گیری مهم

به اعتقاد نگارنده این مقاله بازار بورس ایران در سال 99 بد مستی کرد ولی الان به حالت طبیعی و نرمال خود نزدیک شده است. از اینجا به بعد بازار واکنش‌های منطقی‌تری نسبت به واقعیت‌های تاثیر گذار بر بنیاد و روند سودآوری شرکت‌ها خواهد داشت.

باتوجه به انچه در مورد ثبات دلار و سیاست‌های انقباضی دولت‌ها در دوره اول ریاست جمهوری عنوان شد، نمیتوان انتظار رشد شارپ ادامه‌دار داشته باشیم (مانند رشد سال 98 و نیمه 99) ولی می‌توانیم کم کم شاهد کف‌هایی باشیم که دیگر سهم‌ها به آنها باز نمی‌گردند و این یعنی آغاز یک روند صعودی کُندِ بلند مدت. بنابراین باتوجه به همه این مسائل سرمایه گذاری در این برهه زمانی در بازار کاملا منطقی است و احتمالا در بلندمدت بازدهی قابل قبولی خواهد داشت. (نگاه کنید به سرمایه گذاری بلند مدت در بورس). اما هرگونه رشد شارپ محکوم به “موقتی بودن” است. پیش بینی ما از بورس در سال 1401 یک بازار صعودی-فرسایشی است. در روند صعودی-فرسایشی کف و سقف های بالاتر ایجاد میشود ولی فواصل انها بسیار کم است. به تصویر زیر توجه کنید.

به عبارتی یک روند صعودی ملایم همراه با نوسانات اعصاب خرد کن و بازاری حوصله سر بر، چیزی مانند سالهای 95 و 96 که بازار بعد از ریزش سال 92 به شرایط عادی برگشته بود. به تصویر پایین توجه شاخص بازار سرمایه صعودی می‌شود؟ کنید که شاخص بازار از اوایل سال 95 تا اواسط سال 96 چه وضعی را داشت.

حال به نمودار شاخص در حال حاضر توجه کنید (تصویر زیر).

تفسیر این مطلب را به خود خواننده واگذار خواهیم کرد. فراموش نکنید قرار نیست هر آنچه در گذشته اتفاق افتاده است عینا تکرار شود. اما مسیری که در آن قرار داریم مسیر تازه ای نیست. در بازار بورس چرخه‌ها و دوره‌های مشابه زیادی داریم و تا زمانی که پارامترهای بنیادی کلان تغییر شدیدی نکنند، آن چرخه‌ها می‌توانند تکرار شود. مثلا تا زمانی که تغییرات سیاسی حکومتی مهمی مانند آنچه در سال 57 رخ داد اتفاق نیافتد، یا تغییرات اقتصادی بسیار مهمی در سطح کلان رخ ندهد یا جنگ و تنش غیر قابل پیش بینی خاصی صورت نگیرد، این چرخه‌هایی که در 30 سال گذشته اتفاق افتاده است میتواند با کمی تفاوت تکرار شود. بر این اساس آینده بورس در سال 1401 تقریبا قابل پیش بینی است.

قابل ذکر است قرار نیست همه سهم‌ها در طی سال بعد بازدهی مناسبی داشته باشند (بر خلاف سال 98 شاخص بازار سرمایه صعودی می‌شود؟ و ابتدای 99 که تقریبا همه سهم‌ها رشد خوبی داشتند)، از این رو در این برهه زمانی افراد با سطوح مختلف تجربه و دانش بورسی بازدهی بسیار متفاوتی خواهند داشت.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

روایت پردردِ بورس در دولت حسن روحانی

یادداشتی از مهرداد سیدعسگری: هشت سال ریاست‌جمهوری حسن روحانی از ماندگارترین دوره‌های تاریخ بورس ایران در حافظه‌ها خواهد بود. در این دوره اقتصاد ایران با شدیدترین تحریم‌ها و بیماری کرونا نیز دست‌وپنجه نرم می‌کرد و این امر زمینه‌ساز تقویت و تضعیف این بازار شد.

بررسی شاخص‌های عملکردی

بازار در هنگامه مرداد ۹۲ شاخص ۵۴.۲۸۹ واحد را ثبت کرد و در دوره دوم دولت «تدبیر و امید» به ۷۸.۷۰۰ واحد رسید و تا هنگام نگارش مقاله به میزان ۱.۲۴۶.۰۵۵ واحد رسیده است. این بدان معناست که در دولت اول تدبیر و امید شاهد افزایش ۴۵ درصدی شاخص و در دولت دوم رشد شاخص ۱۴۸۳ درصد بوده و در مدت هشت سال ۲۱۹۴ درصد رشد کرده است.

هرچند شاخص کل عملکرد مناسبی برای سنجش رفتار تمام بازار نیست اما می‌تواند یک نمای کلی را نشان دهد.

افزایش بی‌سابقه و سقوط شاخص کل بازار

رشد شاخص تا آخرین روز‌های سال ۹۸ تقریبا آرام با شیب ملایم بوده است، اما از ابتدای سال ۹۹ تا مرداد ۹۹ یک شیب تندِ رو به بالا تجربه کرد که می‌توان دلایل این رشد را این‌گونه بر شمرد :

• یک -کسر بودجهٔ شدید دولت و برنامه‌های حاکمیت مبنی بر افزایش هدایت‌شده جهت جمع‌آوری نقدینگی و تزریق به بدنه حاکمیت جهت جبران کسری بودجه
• دو - هدایت سازمان‌یافتهٔ طبقات مختلف اجتماعی برای کشاندن تزریق پول به بازار
• سه- قفل کردن و امنیتی کردن دیگر بازار‌ها همچون سیستم بانکی و طلا و ارز و رکود در بازار مسکن

رشد شتاب‌آلود فعالان بازار سرمایه

در مدت دوره دوم دولت تدبیر و امید تعداد فعالان بازار سرمایه افزایشی خیره‌کننده داشت.

بر اساس شاخص‌های آماری بازار سرمایه، تعداد کدهای بورسی از ۹ میلیون و ۸۶ هزار مورد در ۳۱ مرداد سال ۹۸ و در روزهای پرشتاب بازار به ۱۵ میلیون و ۲۵۱ هزار کد تا تاریخ ۸ مرداد سال ۹۹ رسید که با احتساب کدهای مربوط به سهام عدالت به ۴۸ میلیون و ۵۰۰ هزار کد افزایش یافت، هرچند این آمار‌ها در منابع مختلف متفاوت اعلام می‌شود.

در این روز‌ها بود که صف‌های خرید سهام بدون هیچ دلیل منطقی و اقتصادی شکل می‌گرفت و ده‌ها نفر به فروش تحلیل و خبر در قالب گزاره‌های کارشناسی می‌پرداختند. اما بهار بازار سرمایه سریعاً خزان گردید و بازار با دو سکتهٔ همزمان مواجه شد.

صف‌های فروش شدید و قفل شدن بازار بدان معنا که باید هفته‌ها در بازار معطل می‌ماندید تا مشتری برای سهام پیدا شود و عدم حمایت نهاد‌های بالابرنده شاخص برای جبران کسری بودجه دولت که دیگر تمایلی برای این امر نداشتند، این بازار را با شوک‌های شاخص بازار سرمایه صعودی می‌شود؟ جبران‌ناپذیر مواجه کرد.

تعویض‌های پی‌درپی ریاست سازمان بورس

تغییر و تبدیل ریاست سازمان از نگاه فعالان بازار و مدیریت سیاسی اقتصادی از شاخص‌های مهم در گرفتن نبض نوسان در بورس است، ضمن‌ آن‌که این تغییرات به‌عنوان تغییر سیاست‌های حاکمیت برای مدیریت بازار تلقی می‌شود.

در مدت هشت سال استقرار و مدیریت دولت تدبیر و امید شاهد پنج رئیس سازمان بوده‌ایم: علی صالح‌آبادی بازمانده از دولت محمود احمدی‌نژاد که تا آذر ۹۳ در این پست بود؛ محمد فطانت از آذر ۹۳ تا مرداد ۹۵ ریاست را بر عهده داشت و سازمان دوران بدون تنشی را تحمل کرد؛ شاپور محمدی از مرداد ۹۵ تا پایان سال ۹۸ ریاست سازمان را بر عهده داشت که در این دوران بورس ایران شاهد افزایش شاخص‌ها و حجم بازار و مقدمات واگذاری سهام عدالت بود.

در این دوران اختلاف شدیدی بر سر ادامهٔ سیاست‌های حکومت میان حاکمیت و ریاست سازمان رخ داد و شاپور محمدی با حالت قهر به فعالیت خود پایان داد.

حسن قالیباف اصل فردی بود که پس از شاپور محمدی ریاست سازمان را پذیرفت اما مستعجل‌ترین دوران ریاست سازمان را داشت بود که از ۲۳ فروردین ۹۹ آغاز شد و در ۳۰ دی همان سال پایان گرفت.
دلیل اصلی استعفای او ادامهٔ اصرار بر مدیریت واقعی مبتنی بر شناخت دقیق بازار و تازه‌واردان بود. حسن قالیباف اصل را باید آخرین رئیس سازمان دانست که از ریزه‌کاریهای بازار مبتنی بر واقعیت‌های اقتصاد باخبر بود.

ذکر این نکته مهم است که تمامی رؤسای سازمان در دوران ریاست‌جمهوری حسن روحانی از جنس بازار سرمایه بودند و رشدی طبیعی به لحاظ اداری را در این بازار تجربه کرده بودند. در دوران شاپور محمدی و حسن قالیباف اصل بازار دچار دو شوک اصلی رشد شدید و سقوط وحشتناک شد.

محمدعلی دهقان دهنوی ریاست سازمان را از بهمن ۱۳۹۹ را به عهده گرفت و او را باید رئیس تحمیلی سیستم بانکی و یک بروکرات تمام‌عیار توصیف کرد.

پروژه سهام عدالت و شکست آن

پروژه سهام عدالت در دولت حسن روحانی و مقارن با اوج روز‌های کرونا برای جبران بخشی از خسارات رکود و بیماری کرونا پی گرفته شد و شکل گرفت، اما عملاً هیچ توفیقی در این میان نداشت و تبدیل به پروژه‌ای بی‌فرجام و غیرمؤثر شد

وجود مشکلات حقوقی و اداری بی‌شمار و فقدان اراده برنامه‌ریزی و اختلافات جدی میان تعاونی‌های سهام عدالت استانی و دولت و نبود مکانیزم مشخص فروش سهام در روز‌های پر افت‌وخیز بازار این پروژه شاخص بازار سرمایه صعودی می‌شود؟ را به سرنوشت دیگر پروژه‌ها در دولت حسن روحانی یعنی شکست دچار کرد.

خلاصه و نتیجه‌گیری

دولت حسن روحانی با اجرای انفجاری طرح توجه و رهاسازی بی‌سرانجام بازار سرمایه ضربات شدیدی را به سرمایه اجتماعی دولتِ خود و حاکمیت و از همه مهم‌تر به شاخص بازار سرمایه صعودی می‌شود؟ مردم وارد کرد و شاهد تجمعات کم‌شمار اما مؤثر بودیم. کمپین‌های متعددی برای اعتراض در فضای مجازی سازمان یافت و وضعیت در روزهای پایان دولت حسن روحانی بدان‌جا رسیده است که متضررین از این بازار بر صف پرشمار مالباختگان در جمهوری اسلامی اضافه شده‌اند.