عملکرد سود اوراق بدهی دولتی
معاونت امور اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی اعلام کرد: نرخ سود موثر اوراق بدهی یکساله در محدوده 27 تا 29 درصد و نرخ اوراق بلندمدت به دلیل پیش بینی کاهش قابل ملاحظه تورم در محدوده 20 تا 23 درصد قرار دارد.
وزارت اقتصاد: وزارت امور اقتصادی و دارایی با انتشار عملکرد سود اوراق بدهی دولتی تا پایان بهمن 95 آورده است: 11 سری اسناد خزانه با سررسید یک ساله با نمادهای «اخزا1» تا «اخزا11» نیز منتشر شده که اسناد خزانه «اخزا1» تا «اخزا5» تسویه شده اند و نمادهای «اخزا6» تا «اخزا11» هنوز به سررسید نرسیدهاند و همچنان در بازار معامله میشوند.
یک مرحله اوراق مرابحه گندم با نماد «گندم9707»، دو مرحله اوراق اجاره دولت با نماد «اجاد1» و «اجاد2» و اوراق مرابحه مربوط به سازمان بیمه سلامت با نماد «سلامت» نیز منتشر شده است. اکنون بازار اوراق بدهی دولتی در قالب بازار سرمایه کشور شکل گرفته و این اوراق در بازار ثانویه در فرابورس قابل معامله است اما بخش اعظم آن در کنترل بازارگردانان بزرگ (شرکتهای تامین سرمایه و صندوقهای سرمایهگذاری) قرار دارد. معاونت اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی تاکید کرد: از میان روشهای متعدد محاسبه نرخ سود اوراق، محاسبه بازدهی تا سررسید (نرخ سود موثر)، مهمترین روشی است که ارزش فعلی جریان وجوه دریافتی از یک ابزار بدهی را با ارزش روز آن برابر میکند. با توجه به محاسبه بازدهی تا سررسید در 27 بهمنماه سال 95 نرخ سود موثر اوراق بدهی یکساله در محدوده 27 تا 29 درصد و نرخ اوراق بلندمدت به دلیل پیشبینی کاهش قابل ملاحظه تورم و به تبع آن نرخ سود در آینده، پایینتر از نرخ کوتاه مدت و در محدوده 20 تا 23 درصد قرار دارد.
اسناد خزانه اسلامی (اخزا): فرآیند انتشار، خرید و فروش و سوالات متداول
اسناد خزانه اسلامی، به منظور تامین مالی و جبران کسری بودجه سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ و تسویه تعهدات دولت به طلبکاران غیر دولتی منتشر میشود و بر خلاف اوراق مشارکت، سود مشخص ندارد. تفاوت و شرایط نشر این اسناد را بخوانید.
ستاره | سرویس عمومی – اسناد خزانه از ابزارهای تامین مالی سنتی در تمام دنیاست اما اسناد خزانه اسلامی در ایران با دنیا تفاوتهایی دارد. اگر میخواهید درباره این اوراق بهادار و شرایط خرید و فروشش بیشتر بدانید این مطلب را از دست ندهید.
چنانچه مطالعه قسمت خاصی از این مطلب مد نظر شماست، با انتخاب عناوین ارائه شده در فهرست زیر، به موضوع دلخواه خود برسید.
اسناد خزانه چیست؟
اسناد خزانه، اوراق بهادار است. اما بر خلاف اوراق مشارکت که بی نام است، نام داشته و مصداق تعهد دولت به بازپرداخت «مبلغ اسمی» در آینده ای مشخص است. اسناد خزانه، از ابزارهای سنتی تامین مالی و جذب نقدینگی بوده و بدون کوپن سود، منتشر میشود. هدف از انتشار آن جبران کسری بودجه دولت است و برای اعمال سیاستهای پولی انقباضی در اقتصاد کلان، کاربرد دارد.
اسناد خزانه اسلامی
اسناد خزانه اسلامی (اخزا)، همان اوراق بهادار است که با نام منتشر میشود و برای جبران بدهی و تعهدات مالی دولت به بنگاهها و نهادهای خصوصی، انتشار مییابد. هدف از این کار، تصفیه بدهی دولت به خاطر طرحهای تملک دارایی سرمایهای است. این اسناد، قیمت اسمی و تاریخ سر رسید مشخص داشته و به بستکاران (طلبکاران دولت) که در بخش خصوصی هستند، اعطا میشود.
تفاوت اسناد خزانه در دنیا با اسناد خزانه خزانه اسلامی در ایران
در دنیا، اسناد خزانه (مثل اسناد خزانه که دولت آمریکا منتشر میکند)، به مبلغی کمتر از قیمت اسمی به خریدار فروخته میشود و از منابع مالی حاصل از فروش، بدهی دولت جبران میشود. اما در ایران، بهدلیل قانون بانکداری اسلامی بدون ربا، این اوراق صادر و به شکل مستقیم به طلبکار غیر دولتی واگذار میشود. دارنده اوراق برای فروختن آن، به بازار فرا بورس رفته و پس از دریافت کد بورس، نسبت به نقد کردن اوراق و دریافت وجه، اقدام میکند.
نحوه خرید اسناد خزانه اسلامی
به سامانه فرابورس رفته و با درج عبارت «خزانه» در باکس جستجو، لیست کاملی از اسناد خزانه قابل معامله را که عکس آن در تصویر زیر ارائه شده است مشاهده کنید.
همان طور که در تصویر بالا مشاهده میکنید، هر اسناد خزانه ای با یک نماد شناخته میشود. مثلا «اسناد خزانه – م۴بودجه ۹۶» با تاریخ سررسید بیستم آبان ماه سال ۹۸، با نماد «اخزا۶۰۴» معرفی شده است که در این لینک در دسترس است و ۷ اردیبهشت ۹۸، قیمت هر برگه اسناد خزانه با مشخصات بالا، در بازه قیمتی بین ۸۴۶ هزار و ۵۹۶ ریال و ۹۳۵ هزار و ۷۱۰ ریال معامله شده است.
فرآیند انتشار و فروش اسناد خزانه
فرآیند انتشار و فروش اسناد خزانه، پیچیده نیست. گفتیم که وزارت امور اقتصادی و دارایی، به نمایندگی از دولت، اسناد خزانه اسلامی را منتشر میکند. این انتشار، بر اساس مجوز هایی است که مجلس در قالب بودجه سنواتی در بخش ردیف بودجه اختصاصی، در اختیار دولت قرار داده تا اوراق خزانه منتشر کند. پس از انتشار اوراق خزانه اسلامی، فرآیند زیر برای فروش طی می شود:
- پیمانکاران، اسناد بدهی را دریافت می کنند.
- هر دستگاهی، بر اساس اولویت پرداخت بدهی به بستانکاران، لیست پیمانکاران (بدهکاران) را به بانک معرفی می کنند.
- بدهکاران به بانک رفته و بر اساس کد شهاب در سامانه نهاب، احراز هویت می شوند.
- لیست بدهکاران، به فرا بورس اعلام می شود.
- ظرف ۱۰ روز کاری، اطلاعات در سامانه معاملاتی فرا بورس ثبت شده و دارنده اوراق، می تواند نسبت به فروش اسناد خزانه اسلامی در فرابورس اقدام کند.
- پس از فروش، ظرف ۷۲ ساعت، مبلغ به حساب دارنده اوراق از طریق یکی از ۱۰۸ کارگزار رسمی سراسر کشور به قیمت روز واریز می شود.
سوالات متداول درباره اسناد خزانه اسلامی
۱. آیا اسناد خزانه اسلامی، بدون ریسک است؟
بله. اسناد خزانه اسلامی، ریسک نکول ضعیفی دارد و تقریبا بدون ریسک است. از طرفی، برای رفع نگرانی خریداران اوراق خزانه اسلامی نسبت به ایفای تعهدات ناشر (دولت) در قبال این اسناد، بدهی دولت در قبال این اسناد، در فهرست دیون ممتازه (بدهی با اولویت بالا) قرار دارد. خزانهداری کل کشور موظف است که پرداخت مبلغ اسمی اسناد خزانه اسلامی را در سررسید (maturity) تسویه کند. این تعهد نامه به امضا وزیر وقت اقتصاد و امور دارایی می رسد. پس، اسناد خزانه اسلامی، ریسک نکول (default risk) ندارد.
۲. آیا اسناد خزانه اسلامی، ریسک نقد شوندگی دارد؟
ریسک نقدشوندگی اسناد خزانه اسلامی بسیار پایین است. علت چیست؟ علت این است که احتمال عدم فروش اوراق بهادار اسلامی، خیلی کم است. چرا که بازار فرا بورس است، بازاری بزرگ بوده و این اسناد، نقد شوندگی بالا با درآمد ثابت دارد و در بازاری با حجم معاملات روزانه چند هزار میلیارد ریال در روز، دارنده اوراق، میتواند نسبت به نقد کردن آن اقدام کند. پس، ریسک نقد شوندگی ضعیف دارد. سامانه استعلام اسناد خزانه اسلامی در این لینک در دسترس است.
بر خلاف برگههای سهم که امکان نقد کردنش با مجاز بودن نماد معاملاتی آن سهم در بازار بورس بستگی دارد، وضعیت بسته یا متوقف ندارد.
(سامانه استعلام وضعیت اختصاص اسناد خزانه در سایت فرابورس ایران)
۳. چه فرقی بین اسناد خزانه اسلامی با اوراق قرضه و اوراق مشارکت وجود دارد؟
فرق اسناد خزانه اسلامی با اوراق بهادار، در سررسید و پرداخت سود است. اسناد خزانه اسلامی، سر رسیدی کمتر از یک سال داشته و اغلب سر رسید آنها، به صورت چهار هفته، سیزده هفته، بیست و شش هفته و پنجاه و دو هفته است. در حالی که سررسید سایر اوراق بهادار، اینگونه نیست.
۴. آیا اسناد خزانه اسلامی، سود مشخص دارد؟
خیر. دارنده اوراق سودی به صورت دوره ای دریافت نمیکند. سرمایه گذار، از مابهالتفاوت قیمت خرید اوراق و ارزش اسمی دریافتی آن در سر رسید، نفع میبرد. یعنی تفاوت قیمت در دو زمان. هر دارنده برگه خزانه اسلامی در تاریخ سر رسید، پول خود را از دولت دریافت میکند. چون درجه نقدشوندگی بالا دارد، وجه تمایز با دیگر اسناد است.
۵. مهمترین فرق اسناد خزانه اسلامی با اوراق بهادار چیست؟
- اسناد خزانه اسلامی، تاریخ سررسید بیش تر از ۱۲ ماه ندارد.
- اسناد خزانه اسلامی، سود پرداختی ندارد.
- اسناد خزانه اسلامی، ریسک نکول ندارد.
- اوراق بهادار، سود پرداختی دارد.
- اوراق بهادار، ریسک نکول دارد.
- اوراق بهادار، تاریخ سر رسید بیش از ۱۲ ماه دارد.
۶. هدف از انتشار اسناد خزانه اسلامی چیست؟
- تسویه بدهی دولت به پیمانکاران
- تسویه بدهی دولت به کلیه طلب کاران غیر دولتی
- اعمال سیاست های انقباظی در اقتصاد
- اجرای سیاست های پولی
- تامین کسری بودجه سالانه
- مدیریت بازار
- کنترل نقدینگی
- اعمال سیاست های کنترلی بانک مرکزی
۷. مزایای انتشار اسناد خزانه اسلامی
- کشف نرخ سود بدون ریسک مورد انتظار بازار در اقتصاد
- بستر سازی به منظور توسعه ابزارهای مالی
- کمک به سیاست های پولی و مالی به منظور اعمال سیاستهای مطلوب
- حفظ استقلال مالی کشور و عدم نیاز به استقراض از خارج از کشور
- عدم نیاز به استقراض از بانک مرکزی و ایجاد تورم
- معافیت مالیاتی اسناد خزانه اسلامی
- امکان معامله در بازار بورس و توسعه کسب و کار کارگزاری و اقتصاد بازار سرمایه
۸. ضمانت پرداخت در سر رسید اسناد خزانه اسلامی
عهده دار ضمانت پرداخت در سر رسید اسناد خزانه اسلامی، وزارت امور اقتصادی و دارایی و ضامن پرداخت، خزانه داری کل کشور است. این خزانه داری، باز پرداخت اصل اوراق در سر رسید را طبق اصل «دیون ممتازه دولت»، تعهد میکند.
۹. فرآیند پرداخت مبلغ اسمی اسناد خزانه اسلامی
برای پرداخت مبلغ اسمی اسناد خزانه اسلامی در سر رسید، سازمان برنامه و بودجه (سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق)، وجه مورد نیاز برای بازپرداخت ارزش اسمی اوراق را با توجه به زمان سر رسید، از طریق خزانه داری کل کشور به بانک عامل، انتقال داده و شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، بر اساس اطلاعات آخرین دارنده اسناد خزانه اسلامی، ارزش اسمی اوراق را از طریق شعبه بانک، به حساب دارنده اوراق واریز می کند.
۱۰. چرا بهتر است پیمانکاران بدهی خود را با اسناد خزانه اسلامی تسویه کنند؟
چون قابلیت فروش در بورس داشته و بهتر از منتظر شدن صورت وضعیت و سند ممیزی شده شما در ذیحسابی امور مالی دستگاه های دولتی است و ضریب نقدشوندگی بالایی دارد. فرمول فروش برای سندی که ۱۸۲ روز تا سر رسید آٖن باقی مانده است و نرخ سود ۲۱ درصد دارد به صورت زیر محاسبه میشود.
۱۱. اطلاعات کارگزاران عضو فرا بورس ایران را چگونه بدست بیاوریم؟
برای دریافت این اطلاعات به این لینک مراجعه کنید.
۱۲. من اسناد خزانه اسلامی دارم. اما قصد فروش آن در بازار فرا بورس را ندارم. چه باید کرد؟
شما میتوانید مراحل تکمیل اطلاعات خود نزد فرابورس و سامانه سجام را به اتمام رسانده و شماره حساب منحصر به فردی به نام خود معرفی کنید تا مبلغ اسمی اسناد خزانه در روز سر رسید، به حساب معرفی شده واریز شود. امکان فروش اوراق به هر کارگزاری (حتی غیر از کارگزاری که کد بورس برای شما صادر کرده است)، وجود دارد. داشتن شماره شبا و کد شهاب، الزامی است.
سخن آخر
اخزا از این لحاظ که قیمت اسمی و تاریخ سر رسید مشخص داشته و ریسک نکول پایینی دارد ارزشمند است. اسناد خزانه اسلامی در ایران بهدلیل قانون بانکداری اسلامی بدون ربا، به شکل مستقیم به طلبکار غیر دولتی واگذار میشود. امیدوارم اطلاعات ارائه شده در این مطلب برای شما مفید بوده باشد. اگر شما نیز دارنده خزانه اسلامی هستید، تجربیات و دیدگاههای خود را از طریق «ارسال پیام» با ما و خوانندگان ستاره به اشتراک بگذارید. در صورتی که به تازگی میخواهید وارد دنیای بورس شوید؛ مطالعه نحوه سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار و حداقل سرمایه برای ورود به بازار بورس ایران به شما کمک شایانی خواهد کرد.
براساس تجارب ۳۰ سالهی دکتر کرمانی رژیم سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ گروهی بهترین راهحل برای حفظ انگیزهی افراد طی رژیم و رسیدن به وزن دلخواه در مدت کوتاهه. رژیم گروهی رو میتونی از برنافیت با ضمانت بازگشت وجه دریافت کنی و تا 2 هفته بعد از رژیم به هر دلیلی میتونی پولت رو پس بگیری.
سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟
F = فیوچر p= پرایس
3- ارزش فعلی خالص (NPV ) : از تفاضل جریانهای نقدی ورودی و خروجی بدست می آید و به طریقه زیر محاسبه میگردد.
جریان نقدی خروجی - جریان نقدی ورودی = ارزش فعلی خالص (NPV )
نکته : اگر NPV مثبت باشد یعنی جریان نقدی ورودی بیشتر از جریان نقدی خروجی است و پروژه برای سرمایه گذاری مطلوب تر است و برعکس.
مثال : اگر سرمایه گذاری اولیه (I ) 000/000/1 ریال و عمر شرکت (n ) 10 سال و جریان نقدی ورودی به صورت سالیانه 000/300 ریال و نرخ بازده (i) 12% باشد مطلوب است محاسبه NPV :(226/903)
Fc = جریان نقدی ورودی
4- شاخص سود آوری(PI):میزان سود آوری یک پروژه را نشان می دهد و از فرمول محاسبه می گردد . هرچه شاخص سودآوری بزرگتر باشد آن پروژه برای سرمایه گذاری مطلوب تر است .
مثال: با توجه به مثال فوق شاخص سودآوری شرکت برابر است با:
مثال: اگر سرمایه گذاری اولیه 000/000/20 ریال و جریان نقدی سالیانه 000/000/7 و هزینه سرمایه 10% و عمر شرکت 4 سال باشد مطلوب است :
الف) محاسبه NPV (780/204/15 - )
مثال: اگر سرمایه گذاری اولیه 000/000/2 و عمر شرکت 6 سال و نرخ بازده 20% و جریان نقدی ورودی 000/250 باشد مطلوب است الف) NPV ( 008/916/1- ) ب) PI ( 04/0)
تجزیه وتحلیل نقطه سربه سر:نقطه سر به سر سطحی از میزان تولید و فروش را نشان می دهد که در آن نه سودی وجود دارد و نه زیانی . برای تعیین نقطه سر به سر هزینه ها به دو دسته تقسیم می شوند الف) هزینه ثابت (Fc) که این هزینه ها هیچ گونه ارتباطی با میزان تولید ندارند مانند هزینه اجاره .ب) هزینه های متغیر(Vc) که متناسب با حجم تولید تغییر می کنند یعنی هرچه تولید بیشتر باشد هزینه های متغیر هم بیشتر خواهند بود مانند خرید مواد اولیه تولید . برای محاسبه نقطه سر به سر هم از فرمول ریاضی و هم از روش نموداری استفاده می شود . از طریق فرمول ریاضی نقطه سر به سر برابر است با : که در این فرمول Q برابر با تعداد تولید و P برابر است با قیمت(پرایس) .
درآمدها = هزینه ها
مبلغ × تعداد = هزینه ثابت + هزینه متغیر
مثال: یک شرکت تولیدی در زمینه خودکار که مجموع هزینه های ثابت آن 000/000/51 ریال است و بهای فروش هر خودکار 25000 ریال و هزینه متغیر هر خودکار 15000 در نظر گرفته است مطلوب است تولید در نقطه سر به سر:
فروش S= P × Q S=000/500/127= 5100×25000
مثال: اگر هزینه ثابت 000/000/24 و هزینه متغیر 000/6 و تعداد کالا 000/4 باشد مطلوب است تعیین قیمت هر کالا:
نقطه سربه سر نقدی :نقطه سر به سر نقدی مشابه نقطه سر به سر کالاست با این تفاوت که در نقطه سر به سر نقدی تمام هزینه های ثابت F c نباید به صورت نقد پرداخت شوند بنابراین هزینه های غیر نقدی را از هزینه ثابت کسر خواهیم کرد . نقططه سر به سر نقدی از نقطه سر به سر معمولی (کالا) کمتر است ( بخاطر کسر استهلاک از صورت فرمول) :
مثال: اگر جمع هزینه های ثابت 000/000/5 ، استهلاک 000/200 ریال و قیمت کالا 2500 و هزینه های متغیر 1500 ریال باشد مطلوب است تعیین نقطه سربه سر نقدی و فروش :(4800 و 000/000/12)
مثال : اگر هزینه ثابت مالی 000/000/1 ریال و هزینه های ثابت عملیاتی 000/500/2 ریال باشد و قیمت کالا 100 و هزینه متغییر 500 ریال و تعداد کالا 200 باشد مطلوب است میزان استهلاک :(000/490/3)
محاسبه نقطه سر به سر از روش نموداری :
مثال: اگر بهای فروش2000 ، هزینه متغیر هر واحد کالا 1000 و هزینه ثابت 000/000/10 ریال باشد مطلوب است نقطه سر به سر از طریق نمودار:
انواع اهرمها: هزینه های ثابت شامل هزینه های ثابت عملیاتی و هزینه های ثابت مالی است.
اهرم عملیاتی: تأثیر هزینه های ثابت عملیاتی را بر سود شرکت نشان می دهد و از فرمول زیر محاسبه می شود:
اهرم مالی: تأثیر هزینه های ثابت را بر سود شرکت نشان می دهد و از فرمول زیر محاسبه می شود:
اهرم ترکیبی :که معیاری از ریسک کلی شرکت است از حاصل ضرب اهرم مالی در اهرم عملیاتی بدست می آید:(DCL )
مثال:اگرتعداد کالا 3000 ، قیمت کالا 2500 ، هزینه متغیر هر واحد 1000 ، هزینه های ثابت عملیاتی(Fc) 000/000/3 و هزینه های ثابت مالی(Ic) 000/000/1 ریال باشد مطلوب است :
الف ) اهرم عملیاتی (3) ب) اهرم مالی(3) ج) اهرم ترکیبی(9)
مثال: اگر هزینه های ثابت عملیاتی (Fc) 000/000/80 ، هزینه های ثابت مالی(Ic) 000/000/16 ، سطح تولید فعلی(Q) 2000 واحد ، فروش 000/000/200 و هزینه های متغیر 000/000/40 سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ ریال باشد مطلوب است:
الف)درجه اهرم مالی ب) درجه اهرم عملیاتی ج) درجه اهرم ترکیبی
سهام: شرکتهای سهامی قادر به انتشار سهام ممتاز یا عادی و یا هر دو می باشند . سهام ممتاز سهامی هستند که نسبت به سایر انواع سهام دارای امتیازاتی از قبیل:
1. اولویت در دریافت سود
2. اولویت در دریافت مبلغ اسمی سهام
3. داشتن حق رأی بیشتر
سهام ممتاز زمانی منتشر می شوند که درجه اهرم مالی شرکت و یا هزینه های سهام عادی درحد بالایی باشند.
انواع سهام ممتاز : سهام ممتاز شامل:
1. سهام قابل تبدیل در مقابل سهام غیر قابل تبدیل در این نوع سهام ، سهام ممتاز می تواند به دیگر انواع سهام تبدیل شوند ولی سهام غیر قابل تبدیل چنین ویژگی را ندارند.
2. سهام جمع شونده در مقابل سهام غیر جمع شونده: در این نوع سهام سود پرداخت نشده سال یا سالهای گذشته یا به عبارتی سود معوقه باید قبل از توزیع سود سهامداران عادی پرداخت گردد.
3. سهام با مشارکت در مقابل سهام ممتاز بدون مشارکت: اگر سود اعلام شده شرکت از میزانی که بطور معمول به سهامداران عادی و ممتاز پرداخت می گردد بیشتر باشد در باقیمانده سود مشارکت دارند (مشارکت در میزان سود بر اساس ارزش اسمی صورت می گیرد)
مثال: شرکتی دارای 60000 سهم ممتاز جمع شونده به مبلغ اسمی 1500 ریال و نرخ آن 24% باشد که سود سالهای 89 و 90 به سهامداران پرداخت نشده باشد و در سال 91 میزان کل سود پرداختی شرکت به سهامداران ممتاز برابر است با:
000/200/43 = 2 × 24% × 000/000/90 = 1500 ×000/60 = سود معوقه (سود انباشته)
000/600/21 = 1 ×24% × 000/000/90 = 1500 × 000/60 = سود سال جاری
000/800/64 = 000/600/21 + 000/200/43 = کل سود پرداختی به سهامداران ممتاز
مثال: شرکتی در نظر دارد 5000 سهم ممتاز با سود انباشته(جمع شونده) به ارزش اسمی هر سهم 000/10 با نرخ 15% منتشر نماید ، سود این سهام به مدت 3 سال پرداخت نشده است ، امسال سالی سود آور است و شرکت در نظر دارد تمامی تعهدات خود را در زمینه سود انجام دهد . شرکت بابت سهام ممتاز چقدر سود باید پرداخت نماید: (000/000/30)
مثال برای سهام با مشارکت: اگر شرکتی 000/000/50 ریال سود داشته باشد و 000/10 برگه سهام ممتاز 000/10 ریالی با نرخ 20% و 000/40 برگه سهام عادی 2000 ریالی با نرخ 15% منتشر کرده باشد میزان سود پرداختی به سهامداران ممتاز و عادی را بطور جداگانه محاسبه کنید(سهام ممتاز از نوع با مشارکت است)
سود سهام ممتاز و عادی
000/000/20 = 20% × 000/10 × 000/10
000/000/12 = 000/2 × 000/40
سهم باقیمانده سود سهام ممتاز مشارکتی
مثال:اگر سهام ممتاز با مشارکت 00/20 برگه 1500 ریالی با نرخ سود 14%و سهام عادی 000/5 برگه به ارزش اسمی 2000 ریال با نرخ 14% باشد . و مجموع سود شرکت 000/000/60 ریال باشد مطلوب است :
مقدار سود سهام ، سهامداران ممتاز و عادی (000/000/45 و000/000/15)
مثال: شرکتی 5000 برگه سهام ممتاز جمع شونده با مشارکت را به ارزش هر برگ 15000 ریال با نرخ 18% و 10000 سهم عادی 7000 ریالی با نرخ 20% را بین سهامداران توزیع می کند اگر میزان سود اختصاصی 60000000 ریال باشد مطلوب است تعیین سود به سهامداران ممتاز و عادی (2 سال سود پرداخت نشده است)
جواب : ممتاز ( 827/344/42) عادی(173/655/16)
مثال:شرکت آلفا سهام ممتاز غیر جمع شونده با مشارکت به تعداد 6000 برگه 200 ریالی با نرخ 10% که سه سال سود پرداخت نشده و 8000 سهام 300 ریالی با نرخ 20% دارد اگر کل سود 40000000 ریال باشد مطلوب است سهم هر یک از سهام ؟ جواب: ممتاز ( 332/253/13) عادی ( 668/746/26)
تجزیه سهام: در تجزیه سهام که به آن سود سهمی یا سهام جایزه می گویند . تعداد سهام افزایش می یابد و به همان اندازه ارزش سهام کاهش می یابد افزایش تعداد با کاهش ارزش سهام خنثی شده و در مجموع هیچ گونه تغییری در ارزش اسمی سهام صورت نمی گیرد.
مثال: شرکتی 1500 برگه 1200ریالی منتشر کرده است اگر تجزیه سهام 1به 3 باشد تعداد سهام جدید و ارزش هر برگه و ارزش اسمی برابر است با .( تعداد سهام 4500 و ارزش هر سهم 400 و ارزش اسمی 1800000)
مثال: شخصی مالک 20%سهام یک شرکت است ارزش هر سهم در بازار 500 ریال است مطلوب است تعداد سهام و ارزش سهام شخص را در صورتی که تجزیه 1 به 2 صورت گیرد ( شرکت 10000 سهام عادی دارد)
جواب ( تعداد سهام 4000 و ارزش سهام بعد از تجزیه 1000000)
معکوس تجزیه سهام: در معکوس تجزیه سهام که به آن ترکیب سهام هم می گویند برعکس تجزیه سهام عمل می کنیم یعنی تعداد سهام کاهش می یابد و ارزش هر برگه سهام افزایش می یابد .کاهش تعداد سهام و افزایش ارزش آنها با هم خنثی و جبران می شوند بنابراین هیچ گونه تغییری در ارزش اسمی سهام صورت نمی گیرد.
مثال: شرکتی 10000 برگه سهام به ارزش هر برگه 5000 ریال دارد . اگر معکوس تجزیه سهام بر مبنای 5 به 1 صورت گیرد تعداد سهام ، ارزش هر سهم و ثروت شرکت را بعد از معکوس تجزیه سهام محاسبه نمایید.
تعداد سهام 2000= 5 10000 ارزش سهام 25000 = 5× 5000
ثروت شرکت بعد از معکوس 50000000 =2000 ×25000 ثروت قبل از معکوس 50000000=5000×10000
مثال: شرکتی 6000 برگه 4000 ریالی دارد اگر معکوس تجزیه سهام 4 به 1 باشد مطلوب است (نرخ 20%) :
الف: تعداد سهام (1500)
ب: ارزش هر سهم (16000)
ج: ثروت شرکت بعد از معکوس تجزیه سهام(24000000)
مثال: شرکتی 3000 برگه سهام 6000 ریالی با نرخ 10% دارد . اگر معکوس تجزیه سهام بر مبنای 5/1 به 1 صورت گیرد مصلوب است :
الف: تعداد سهام (2000)
ب: ارزش هر سهم (9000)
ج: ثروت شرکت بعد از معکوس تجزیه سهام(18000000)
سود سهمی (سهام جایزه):تقسیم سود از طریق توزیع سهام بین سهامداران ، سود سهمی نامیده می شود . سهام جایزه در شرایطی که شرکت از وضع نقدینگی خوبی برخوردار نباشد و یا برای تأمین مالیتوسعه عملیات خود به وجه نقد نیاز داشته باشد صادر می شوند.
مثال: اگر شرکتی 10000 برگه سهام داشته باشد که ارزش هر برگه 2000 ریال باشد و شخصی مالک 20% سهام شرکت باشد و قرار باشد که 50% سود سهمی بین سهامداران توزیع شود مطلوب است :
الف: تعداد سهام 15000= 5000 + 10000 5000=50% × 10000
ج: ثروت شرکت 20000000= 15000 × 1333
مثال : شرکتی 6000 برگه سهام 3000 ریالی دارد و شخصی مالک 10% کل سهام شرکت است . اگر 30% سود سهمی بین سهامداران توزیع گردد مطلوب است :
الف: تعداد سهام (7800)
ب: ارزش هر سهم (2307)
ج: ثروت شرکت بعد از معکوس تجزیه سهام(18000000)
مثال: شرکتی 20000 برگه سهام 500 ریالی دارد اگر شرکت 35% سهام را به صورت جایزه توزیع نماید مطلوب است:
سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟
F = فیوچر p= پرایس
3- ارزش فعلی خالص (NPV ) : از تفاضل جریانهای نقدی ورودی و خروجی بدست می آید و به طریقه زیر محاسبه میگردد.
جریان نقدی خروجی - جریان نقدی ورودی = ارزش فعلی خالص (NPV )
نکته : اگر NPV مثبت باشد یعنی جریان نقدی ورودی بیشتر از جریان نقدی خروجی است و پروژه برای سرمایه گذاری مطلوب تر است و برعکس.
مثال : اگر سرمایه گذاری اولیه (I ) سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ 000/000/1 ریال و عمر شرکت (n ) 10 سال و جریان نقدی ورودی به صورت سالیانه 000/300 ریال و نرخ بازده (i) 12% باشد مطلوب است محاسبه NPV :(226/903)
Fc = جریان نقدی ورودی
4- شاخص سود آوری(PI):میزان سود آوری یک پروژه را نشان می دهد و از فرمول محاسبه می گردد . هرچه شاخص سودآوری بزرگتر باشد آن پروژه برای سرمایه گذاری مطلوب تر است .
مثال: با توجه به مثال فوق شاخص سودآوری شرکت برابر است با:
مثال: اگر سرمایه گذاری اولیه 000/000/20 ریال و جریان نقدی سالیانه 000/000/7 و هزینه سرمایه 10% و عمر شرکت 4 سال باشد مطلوب است :
الف) محاسبه NPV (780/204/15 - )
مثال: اگر سرمایه گذاری اولیه 000/000/2 و عمر شرکت 6 سال و نرخ بازده 20% و جریان نقدی ورودی 000/250 باشد مطلوب است الف) NPV ( 008/916/1- ) ب) PI ( 04/0)
تجزیه وتحلیل نقطه سربه سر:نقطه سر به سر سطحی از میزان تولید و فروش را نشان می دهد که در آن نه سودی وجود دارد و نه زیانی . برای تعیین نقطه سر به سر هزینه ها به دو دسته تقسیم می شوند الف) هزینه ثابت (Fc) که این هزینه ها هیچ گونه ارتباطی با میزان تولید ندارند مانند هزینه اجاره .ب) هزینه های متغیر(Vc) که متناسب با حجم تولید تغییر می کنند یعنی هرچه تولید بیشتر باشد هزینه های متغیر هم بیشتر خواهند بود مانند خرید مواد اولیه تولید . برای محاسبه نقطه سر به سر هم از فرمول ریاضی و هم از روش نموداری استفاده می شود . از طریق فرمول ریاضی نقطه سر به سر برابر است با : که در این فرمول Q برابر با تعداد تولید و P برابر است با قیمت(پرایس) .
درآمدها = هزینه ها
مبلغ × تعداد = هزینه ثابت + هزینه متغیر
مثال: یک شرکت تولیدی در زمینه خودکار که مجموع هزینه های ثابت آن 000/000/51 ریال است و بهای فروش هر خودکار 25000 ریال و هزینه متغیر هر خودکار 15000 در نظر گرفته است مطلوب است تولید در نقطه سر به سر:
فروش S= P × Q S=000/500/127= 5100×25000
مثال: اگر هزینه ثابت 000/000/24 و هزینه متغیر 000/6 و تعداد کالا 000/4 باشد مطلوب است تعیین قیمت هر کالا:
نقطه سربه سر نقدی :نقطه سر به سر نقدی مشابه نقطه سر به سر کالاست با این تفاوت که در نقطه سر به سر نقدی تمام هزینه های ثابت F c نباید به صورت نقد پرداخت شوند بنابراین هزینه های غیر نقدی را از هزینه ثابت کسر خواهیم کرد . نقططه سر به سر نقدی از نقطه سر به سر معمولی (کالا) کمتر است ( بخاطر کسر استهلاک از صورت فرمول) :
مثال: اگر جمع هزینه های ثابت 000/000/5 سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ ، استهلاک 000/200 ریال و قیمت کالا 2500 و هزینه های متغیر 1500 ریال باشد مطلوب است تعیین نقطه سربه سر نقدی و فروش :(4800 و 000/000/12)
مثال : اگر هزینه ثابت مالی 000/000/1 ریال و هزینه های ثابت عملیاتی 000/500/2 ریال باشد و قیمت کالا 100 و هزینه متغییر 500 ریال و تعداد کالا 200 باشد مطلوب است میزان استهلاک :(000/490/3)
محاسبه نقطه سر به سر از روش نموداری :
مثال: اگر بهای فروش2000 ، هزینه متغیر هر واحد کالا 1000 و هزینه ثابت 000/000/10 ریال باشد مطلوب است نقطه سر به سر از طریق نمودار:
انواع اهرمها: هزینه های ثابت شامل هزینه های ثابت عملیاتی و هزینه های ثابت مالی است.
اهرم عملیاتی: تأثیر هزینه های ثابت عملیاتی را بر سود شرکت نشان می دهد و از فرمول زیر محاسبه می شود:
اهرم مالی: تأثیر هزینه های ثابت را بر سود شرکت نشان می دهد و از فرمول زیر محاسبه می شود:
اهرم ترکیبی :که معیاری از ریسک کلی شرکت است از حاصل ضرب اهرم مالی در اهرم عملیاتی بدست می آید:(DCL )
مثال:اگرتعداد کالا 3000 ، قیمت کالا 2500 ، هزینه متغیر هر واحد 1000 ، هزینه های ثابت عملیاتی(Fc) 000/000/3 و هزینه های ثابت مالی(Ic) 000/000/1 ریال باشد مطلوب است :
الف ) اهرم عملیاتی (3) ب) اهرم مالی(3) ج) اهرم ترکیبی(9)
مثال: اگر هزینه های ثابت عملیاتی (Fc) 000/000/80 ، هزینه های ثابت مالی(Ic) 000/000/16 ، سطح تولید فعلی(Q) 2000 واحد ، فروش 000/000/200 و هزینه های متغیر 000/000/40 ریال باشد مطلوب است:
الف)درجه اهرم مالی ب) درجه اهرم عملیاتی ج) درجه اهرم ترکیبی
سهام: شرکتهای سهامی قادر به انتشار سهام ممتاز یا عادی و یا هر دو می باشند . سهام ممتاز سهامی هستند که نسبت به سایر انواع سهام دارای امتیازاتی از قبیل:
1. اولویت در دریافت سود
2. اولویت در دریافت مبلغ اسمی سهام
3. داشتن حق رأی بیشتر
سهام ممتاز زمانی منتشر می شوند که درجه اهرم مالی شرکت و یا هزینه های سهام عادی درحد بالایی باشند.
انواع سهام ممتاز : سهام ممتاز شامل:
1. سهام قابل تبدیل در مقابل سهام غیر قابل تبدیل در این نوع سهام ، سهام ممتاز می تواند به دیگر انواع سهام تبدیل شوند ولی سهام غیر قابل تبدیل چنین ویژگی را ندارند.
2. سهام جمع شونده در مقابل سهام غیر جمع شونده: در این نوع سهام سود پرداخت نشده سال یا سالهای گذشته یا به عبارتی سود معوقه باید قبل از توزیع سود سهامداران عادی پرداخت گردد.
3. سهام با مشارکت در مقابل سهام ممتاز بدون مشارکت: اگر سود اعلام شده شرکت از میزانی که بطور معمول به سهامداران عادی و ممتاز پرداخت می گردد بیشتر باشد در باقیمانده سود مشارکت دارند (مشارکت در میزان سود بر اساس ارزش اسمی صورت می گیرد)
مثال: شرکتی دارای 60000 سهم ممتاز جمع شونده به مبلغ اسمی 1500 ریال و نرخ آن 24% باشد که سود سالهای 89 و 90 به سهامداران پرداخت نشده باشد و در سال 91 میزان کل سود پرداختی شرکت به سهامداران ممتاز برابر است با:
000/200/43 = 2 × 24% × 000/000/90 = 1500 ×000/60 = سود معوقه (سود انباشته)
000/600/21 = 1 ×24% × 000/000/90 = 1500 × 000/60 = سود سال جاری
000/800/64 = 000/600/21 + 000/200/43 = کل سود پرداختی به سهامداران ممتاز
مثال: شرکتی در نظر دارد 5000 سهم ممتاز با سود انباشته(جمع شونده) به ارزش اسمی هر سهم 000/10 با نرخ 15% منتشر نماید ، سود این سهام به مدت 3 سال پرداخت نشده است ، امسال سالی سود آور است و شرکت در نظر دارد تمامی تعهدات خود را در زمینه سود انجام دهد . شرکت بابت سهام ممتاز چقدر سود باید پرداخت نماید: (000/000/30)
مثال برای سهام با مشارکت: اگر شرکتی 000/000/50 ریال سود داشته باشد و سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ 000/10 برگه سهام ممتاز 000/10 ریالی با نرخ 20% و 000/40 برگه سهام عادی 2000 ریالی با نرخ 15% منتشر کرده باشد میزان سود پرداختی به سهامداران ممتاز و عادی را بطور جداگانه محاسبه کنید(سهام ممتاز از نوع با مشارکت است)
سود سهام ممتاز و عادی
000/000/20 = 20% × 000/10 × 000/10
000/000/12 = 000/2 × 000/40
سهم باقیمانده سود سهام ممتاز مشارکتی
مثال:اگر سهام ممتاز با مشارکت 00/20 برگه 1500 ریالی با نرخ سود 14%و سهام عادی 000/5 برگه به ارزش اسمی 2000 ریال با نرخ 14% باشد . و مجموع سود شرکت 000/000/60 ریال باشد مطلوب است :
مقدار سود سهام ، سهامداران ممتاز و عادی (000/000/45 و000/000/15)
مثال: شرکتی 5000 برگه سهام ممتاز جمع شونده با مشارکت را به ارزش هر برگ سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ 15000 ریال با نرخ 18% و 10000 سهم عادی 7000 ریالی با نرخ 20% را بین سهامداران توزیع می کند اگر میزان سود اختصاصی 60000000 ریال باشد مطلوب است تعیین سود به سهامداران ممتاز و عادی (2 سال سود پرداخت نشده است)
جواب : ممتاز ( 827/344/42) عادی(173/655/16)
مثال:شرکت آلفا سهام ممتاز غیر جمع شونده با مشارکت به تعداد 6000 برگه 200 ریالی با نرخ 10% که سه سال سود پرداخت نشده و 8000 سهام 300 ریالی با نرخ 20% دارد اگر کل سود 40000000 ریال باشد مطلوب است سهم هر یک از سهام ؟ جواب: ممتاز ( 332/253/13) عادی ( 668/746/26)
تجزیه سهام: در تجزیه سهام که به آن سود سهمی یا سهام جایزه می گویند . تعداد سهام افزایش می یابد و به همان اندازه ارزش سهام کاهش می یابد افزایش تعداد با کاهش ارزش سهام خنثی شده و در مجموع هیچ گونه تغییری در ارزش اسمی سهام صورت نمی گیرد.
مثال: شرکتی 1500 برگه 1200ریالی منتشر کرده است اگر تجزیه سهام 1به 3 باشد تعداد سهام جدید و ارزش هر برگه و ارزش اسمی برابر است با .( تعداد سهام 4500 و ارزش سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ هر سهم 400 و ارزش اسمی 1800000)
مثال: شخصی مالک 20%سهام یک شرکت است ارزش هر سهم در بازار 500 ریال است مطلوب است تعداد سهام و ارزش سهام شخص را در صورتی که تجزیه 1 به 2 صورت گیرد ( شرکت 10000 سهام عادی دارد)
جواب ( تعداد سهام 4000 و ارزش سهام بعد از تجزیه 1000000)
معکوس تجزیه سهام: در معکوس تجزیه سهام که به آن ترکیب سهام هم می گویند برعکس تجزیه سهام عمل می کنیم یعنی تعداد سهام کاهش می یابد و ارزش هر برگه سهام افزایش می یابد .کاهش تعداد سهام و افزایش ارزش آنها با هم خنثی و جبران می شوند بنابراین هیچ گونه تغییری در ارزش اسمی سهام صورت نمی گیرد.
مثال: شرکتی 10000 برگه سهام به ارزش هر برگه 5000 ریال دارد . اگر معکوس تجزیه سهام بر مبنای 5 به 1 صورت گیرد تعداد سهام ، ارزش هر سهم و ثروت شرکت را بعد از معکوس تجزیه سهام محاسبه نمایید.
تعداد سهام 2000= 5 10000 ارزش سهام 25000 = 5× 5000
ثروت شرکت بعد از معکوس 50000000 =2000 ×25000 ثروت قبل از معکوس 50000000=5000×10000
مثال: شرکتی 6000 برگه 4000 سود اسناد خزانه چگونه محاسبه می شود؟ ریالی دارد اگر معکوس تجزیه سهام 4 به 1 باشد مطلوب است (نرخ 20%) :
الف: تعداد سهام (1500)
ب: ارزش هر سهم (16000)
ج: ثروت شرکت بعد از معکوس تجزیه سهام(24000000)
مثال: شرکتی 3000 برگه سهام 6000 ریالی با نرخ 10% دارد . اگر معکوس تجزیه سهام بر مبنای 5/1 به 1 صورت گیرد مصلوب است :
الف: تعداد سهام (2000)
ب: ارزش هر سهم (9000)
ج: ثروت شرکت بعد از معکوس تجزیه سهام(18000000)
سود سهمی (سهام جایزه):تقسیم سود از طریق توزیع سهام بین سهامداران ، سود سهمی نامیده می شود . سهام جایزه در شرایطی که شرکت از وضع نقدینگی خوبی برخوردار نباشد و یا برای تأمین مالیتوسعه عملیات خود به وجه نقد نیاز داشته باشد صادر می شوند.
مثال: اگر شرکتی 10000 برگه سهام داشته باشد که ارزش هر برگه 2000 ریال باشد و شخصی مالک 20% سهام شرکت باشد و قرار باشد که 50% سود سهمی بین سهامداران توزیع شود مطلوب است :
الف: تعداد سهام 15000= 5000 + 10000 5000=50% × 10000
ج: ثروت شرکت 20000000= 15000 × 1333
مثال : شرکتی 6000 برگه سهام 3000 ریالی دارد و شخصی مالک 10% کل سهام شرکت است . اگر 30% سود سهمی بین سهامداران توزیع گردد مطلوب است :
الف: تعداد سهام (7800)
ب: ارزش هر سهم (2307)
ج: ثروت شرکت بعد از معکوس تجزیه سهام(18000000)
مثال: شرکتی 20000 برگه سهام 500 ریالی دارد اگر شرکت 35% سهام را به صورت جایزه توزیع نماید مطلوب است:
احکام مالیاتی اسناد خزانه اسلامی ابلاغ شد
سازمان امور مالیاتی احکام مالیاتی اسناد خزانه اسلامی را ابلاغ کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از مهر، امیدعلی پارسا در بخشنامهای احکام مالیاتی آئین نامه اجرایی بندهای (الف) و (ب) و (ج) و (د) و (ه) و (ز) و (ح) و (ط) و (ی) و (ک) و (ل) و (ع) و (ف) و (ر) و (ص) و (ش) تبصره ۵ و بند م تبصره ۶ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۳۹۹ کل کشور را ابلاغ کرد.
در این آئین نامه آمده است:
ماده ۳- انتشار اسناد خزانه اسلامی موضوع این آئین نامه توسط وزارت و واگذاری آن، با سررسید تا سه سال و حفظ قدرت خرید و با رعایت موارد زیر انجام میشود:
۵- در اجرای بند م تبصره ۶ قانون، در مواردی که بدهی کارفرما به پیمانکار بابت مالیات بر ارزش افزوده، به صورت اسناد خزانه اسلامی با سررسید حداکثر تا پایان سال ۹۹ پرداخت میشود، در صورت درخواست پیمانکار کارفرما نیز موظف است این اوراق را بدون محاسبه حفظ قدرت خرید عیناً به سازمان امور مالیاتی تحویل دهد. سازمان امور مالیاتی معادل مبلغ اسمی اوراق تحویلی را از بدهی مالیاتی پیمانکار کسر و اطلاعات اسناد مذکور را به خزانه داری کل کشور ارائه میکند. خزانه داری موظف است معادل مبلغ اسمی اسناد خزانه مذکور را پس از وصول در سررسید به عنوان وصولی مطالبات منظور کند.
تبصره- در مواردی که با درخواست متقاضی بابت مالیات و عوارض ارزش افزوده، اسناد خزانه اسلامی به متقاضی واگذار میشود، بازه زمانی حفظ قدرت خرید اسناد مذکور از تاریخ پرداخت مالیات و عوارض ارزش افزوده مربوط توسط متقاضی به سازمان امور مالیاتی تا تاریخ سررسید اسناد خزانه اسلامی است. سازمان امور مالیاتی مکلف است نسبت به صدور گواهی لازم در خصوص پرداخت مالیات و عوارض ارزش افزوده مذکور اقدام نماید. در صورت عدم پرداخت مالیات و عوارض ارزش افزوده توسط متقاضی و یا عدم ارائه گواهی مذکور، بازه زمانی حفظ قدرت خرید اسناد خزانه واگذار شده بابت مالیات و عوارض ارزش افزوده از تاریخ واگذاری تا تاریخ سررسید اسناد خزانه اسلامی است.
۸- سازمان امور مالیاتی، سازمان خصوصی سازی و گمرک با لحاظ کردن مشوقهای مناسب حداکثر دو ماه پس از تصویب این آئین نامه تمهیدات لازم برای پذیرش اسناد خزانه اسلامی دولت با سررسید حداکثر تا پایان سال ۹۹ را در قبال مطالبات معوق خود از دارندگان اسناد مذکور اتخاذ و مراتب را به نحو مقتضی اطلاع رسانی کنند. مبلغ اسمی اسناد فوق الذکر در سررسیدهای مقرر به حسابهای درآمدی دستگاههای مذکور نزد خزانه داری کل کشور واریز میشود.
ماده ۱۹- هزینه ناشی از تنزیل اوراق بهادار اسلامی اعم از اسناد خزانه اسلامی، اوارق مشارکت و سایر اوراق مالی اسلامی که توسط دولت منتشر شده و تضمین صد در صد بازپرداخت آن بر عهده دولت است و در قبال طلب اشخاص از دولت بابت درآمدهای غیرمعاف مالیاتی نظیر فعالیتهای پیمانکاری مستقیماً به آنها واگذار شده است، به استناد ماده ۱۴۷ قانون مالیاتهای مستقیم صرفاً برای اشخاص دریافت کننده اوراق مذکور از دولت به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی محسوب میشود.
دیدگاه شما