ریزش بورس تا چه مدت ادامه دارد؟

سهامداران در زمان ریزش بورس چه باید کنند؟

بازار سرمایه در ماه‌های اخیر دچار افت و خیزهایی شده که ضرر و زیان سهامداران را به دنبال داشته است؛ نوسان‌های متعدد بورس باعث شده که برخی سهامداران به ویژه تازه‌واردها بدون هیچگونه تحلیلی اقدام به رفتارهای هیجانی در این بازار کرده و در صف‌های خرید و فروش قرار بگیرند.

به گزارش «کالاخبر» به نقل از ایرنا، معاملات بورس از مدت‌ها قبل، تحت تاثیر هیجانات ایجاد شده در این بازار وارد دوران نوسانی شد، این امر باعث ترس سرمایه گذارانی شد که به امید کسب بازدهی‌های معقول از بازار سهام از ورود سرمایه های خود به دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری چشم‌پوشی و اقدام به ورود نقدینگی به بازار سرمایه کرده‌اند.

با توجه به ورود شاخص بورس بر مدار نزولی از سال گذشته، آمارهای ارائه شده از جریان نقدینگی سهامداران حقیقی، نشان‌دهنده خروج پول سهامداران خرد از بورس طی چند ماه اخیر بود که این موضوع منجر به اتخاذ تصمیمات جدید برای تشویق بازگشت دوباره رشد به معاملات بورس و نیز کاهش ترس سهامداران از سرمایه‌گذاری دوباره در این بازار شد.

به دنبال حمایت های صورت گرفته از بورس توسط دولت، زمینه ورود سرمایه حقیقی ها به این بازار و نیز بازگشت شاخص بورس به مدار تعادلی فراهم شد، البته عمر اعتمادهای بازگشته به مردم برای سرمایه‌گذاری در بورس کوتاه بود و بار دیگر سهامداران تحت تاثیر کوچکترین نوسانی در بازار تصمیم به فروش سهام و خروج از این بازار گرفتند.

کارشناسان بارها به سهامداران توصیه کردند که بهتر است سرمایه گذاران به منظور جلوگیری از ضرر و زیان های احتمالی، از ورود مستقیم به بازار خودداری کنند و با کمک صندوق های سرمایه گذاری و استفاده از تجربیات کارشناسان باتجربه در بازار، سرمایه گذاری غیرمستقیم به این بازار داشته باشند تا بتوانند از این طریق بازدهی معقولی را در مقابل نوسان های حاکم در بازار کسب کنند.

با وجود مطرح شدن چنین پیشنهادی از سوی کارشناسان، اما باز هم سرمایه گذاران به محض باگشت رشد به شاخص بورس، سرمایه های خود را تحت تاثیر رفتارهای هیجانی و بدون توجه به توصیه های ارائه شده توسط کارشناسان به صورت مستقیم وارد این بازار می کنند که همین امر، زمینه‌ساز زیان بخشی از سهامداران شد.

زمان مناسب فروش سهام

مصطفی امیدقائمی کارشناس بازار سرمایه با ارائه پیشنهاداتی به سهامداران گفت: زمانی که روند بازار بر مدار نزولی قرار می گیرد، به هیچ عنوان فروش سهام یا خروج از سرمایه گذاری در بازار سرمایه به نفع سهامداران نیست.

وی اظهار داشت: تجربه ثابت کرده است، فقط سهامداران عجول تحت تاثیر هیجانات حاکم در بازار، تصمیمات نوسانی در بازار سرمایه اتخاذ می کنند و با کوچکترین هیجانی از این بازار خارج می شوند که با این اقدام، زمینه ضرر و زیان بیشتر در بازار سهام را فراهم می‌کنند.

امیدقائمی افزود: سهامداران بهتر است صبوری کنند و در صورت لزوم برای خروج از این بازار در روزهای صعودی شاخص بورس، اقدام به فروش سهام در بازار کنند.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در مجموع با توجه به افزایش قیمت های جهانی، بازار از پتانسیل خوبی برای سرمایه گذاری برخوردار است، گفت: شاخص ارزی و سودآوری شرکت‌ها نشان‌دهنده آن است که دوران رونق، پیش روی بازار قرار دارد و می توان در صورت انتخاب سهام درست، بازدهی معقولی را از این بازار کسب کرد.

وی اظهار داشت: سهامداران باید با توجه به وجود چنین وضعیتی در بازار با تحلیل، صبر و نیز دیدگاه بلندمدت وارد بازار سرمایه شوند و به نحوی پرتفوی خود را انتخاب کنند که در بلندمدت سود قابل توجهی را از این بازار کسب کنند.

امید قائمی افزود: با توجه به تغییرات ایجاد شده در قیمت های جهانی و نیز بهبود اقتصاد کشور بعد از کرونا، به نظر می رسد تا هشت یا ١٠ ماه آینده، زمینه رونق منطقی در بازار سرمایه ایجاد شود و شاهد بازدهی معقول در بازار سهام نسبت به سایر بازارهای سرمایه گذاری باشیم.

سهامداران نگران وضعیت نرخ دلار نباشند

همچنین مصطفی صفاری کارشناس بازار سرمایه به سهامداران توصیه کرد: سهامداران در وضعیت فعلی بازار باید صبوری کنند و به سمت سرمایه گذاری در سهام شرکت های صادرات محور بروند.

وی اظهار داشت: سهامداران نباید به هیچ عنوان بدون توجه به تحلیل شرکت ها به سمت سرمایه گذاری در هر سهامی پیش بروند، چراکه به طور حتم با این اتفاق متضرر می شوند و بخش زیادی از سرمایه خود را از دست خواهند داد.

صفاری ادامه داد: برخی از سهامداران نگران توافق احتمالی مذاکرات هسته‌ای و کاهش قیمت دلار هستند، در حالی که سهامداران باید نسبت به این موضوع آگاه باشند که مذاکرات نمی تواند تاثیر چندان زیادی بر روند بازار داشته باشد.

وی ادامه داد: سهامداران باید با افق بلندمدت وارد این بازار شوند و با انتخاب سهام مناسب برای مدت طولانی در این بازار حضور داشته باشند.

امکان رشد بازار سهام زیاد است

در ادامه علیرضا کدیور دیگر کارشناس بازار سرمایه خطاب به سهامداران اعلام کرد: اکنون رفتار معاملات بورس به دلیل وضعیت حاکم در بازار غیرقابل پیش‌بینی شده است.

وی با تاکید بر اینکه بازار در وضعیتی قرار دارد که امکان رشد آن بسیار زیاد است، گفت: تنها توصیه ما به سهامدار حقیقی این است که افراد ریسک‌پذیر در بازار حضور داشته باشند و سهامدارانی که تحمل پذیرش نوسان یا ریسک سرمایه گذاری در این بازار را ندارند از طریق صندوق های سرمایه گذاری و با کمک کارشناسان خبره اقدام به سرمایه گذاری در بازار کنند.

کدیور خاطرنشان کرد: سهامداران خرد می توانند در زمانی که ورود پول سهامداران حقیقی در بازار تداوم پیدا می کند اقدام به ورود در این بازار کنند زیرا این زمان بهترین فرصت برای خرید و سرمایه گذاری در بازار سهام است.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: افرادی که به دنبال نوسان گیری از بورس هستند با احتساب کارمزد نمی توانند سود قابل توجهی را از این بازار کسب کنند؛ بنابراین به هیچ عنوان به کار گرفتن شیوه نوسان گیری از بازار سهام توسط سهامداران درست نیست.

وی خاطرنشان کرد: سهامداران برای کسب بازدهی معقول از این بازار حداقل باید تا پایان امسال در بازار حضور داشته باشند و نباید با کوچکترین هیجان و نوسانی، تصمیم به خروج از بازار بگیرند.

تصور اشتباه سهامداران از سرمایه‌گذاری بلندمدت در بورس

همچنین مهدی سوری کارشناس بازار سرمایه گفت: در شرایط فعلی اگر فردی به دنبال سرمایه گذاری در بورس است، باید گزینه و سهام کم ریسک را برای سرمایه گذاری انتخاب کند.

وی گفت: کم ریسک ترین گزینه ها، گزینه هایی هستند که نسبت قیمت به سود تقسیمی آنها (P/E) پایین بوده و سودآوری آنها وابسته به پارامترهایی است که از ابهام کمتری در اقتصاد کشور برخوردارند.

سوری با بیان اینکه پارامترهای سودآوری شرکت ها وابسته به برخی از تصمیمات است که نتیجه آن مشخص نیست، ادامه داد: سهامداران باید تنوع بخشی در پرتفوی سهامداری را سرلوحه فعالیت خود در بورس قرار دهند و به اصول مدیریت در سرمایه را مدنظر داشته باشند.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: سرمایه گذاری در بورس باید با سرمایه های مازاد صورت بگیرد، همچنین در این میان سهامداران باید در بازار سرمایه به حد سود و زیان پایبند باشند و زمان مناسبی را برای ورود یا خروج از این بازار مدنظر قرار دهند.

وی خاطرنشان کرد: دید بلندمدت به معنای حضور طولانی سرمایه گذار در بازار سرمایه است و بدین معنا نیست که سرمایه گذار، سهام اشتباهی را در بازار انتخاب و تحت هر شرایطی در آن سهام صبوری کند زیرا این اتفاق باعث ضرر بیشتر فرد خواهد شد.

سوری اظهار داشت: سهامداران اگر سهام درست بازار را براساس برخی از پارامترها انتخاب کنند قادر به بازدهی معقولی از این بازار خواهند بود.

نگاه سرمایه‌گذاری در بورس باید مشابه سرمایه گذاری در مسکن باشد

در ادامه حمد اشتیاقی کارشناس بازار سرمایه معتقد است که اکنون بازار در حالت نوسانی قرار دارد؛ بنابراین سهامداران باید برای سرمایه گذاری در بورس سهام EPS محور را انتخاب و با نگاه دو ساله در این بازار حضور پیدا کند.

وی با بیان اینکه اکنون شاهد حضور سهام بزرگ و بنیادی در بازار هستیم که می توانند سود خوبی را در اختیار سهامداران قرار دهند، افزود: سهامداران با خرید این سهام و نیز نگهداری بلندمدت آن قادر به کسب بازدهی معقول از این بازار خواهند بود و بازدهی بیشتری را نسبت به سایر بازارها کسب می کنند.

اشتیاقی سهامداری را مقوله ای بلندمدت دانست و گفت: متاسفانه اکثر افرادی که وارد بازار شده اند با تمرکز بر مثبت و منفی های تابلوی بورس اقدام به تصمیم فوری برای سرمایه گذاری در بازار سهام یا خروج از این بازار می گیرند.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه سهامداران باید نگاه خود به سرمایه گذاری در بورس را مشابه سرمایه گذاری در بازار مسکن کنند، افزود: سرمایه گذاری که اقدام به خرید مسکن می کند هر روز به دنبال بررسی قیمت آن نیست، در حالی که در مورد سهام هم باید اینگونه برخورد کرد و در خرید سهام مانند خرید مسکن نگاه بلندمدت داشته باشند.

وی با بیان اینکه روند منفی شاخص بورس نمی تواند ادامه دار باشد، تاکید کرد: شرکت ها همچنان در حال فروش و شناسایی سود هستند، این امر نشان دهنده آن است که بازار دوباره به روندصعودی باز می گردد.

اشتیاقی با اشاره به اینکه روند نزولی بازار ناشی از بنیاد شرکت‌ها نیست بلکه این امر تحت تاثیر کمبود نقدینگی در بازار سرمایه صورت گرفته است، گفت: ابهام موجود در بازار با انتشار گزارش ٩ ماه و یکساله شرکت ها برطرف می شود و قیمت سهام شرکت ها به قیمت های ذاتی خود دست پیدا می کنند.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: اکنون قیمت فعلی سهام شرکت ها به دلیل اصلاحی که تجربه کرده است در بهترین فرصت برای خرید و نگهداری آن قرار دارد.

خودداری از ورود سرمایه‌های ضروری به بورس

بربه دنبال توصیه های کارشناسان به سهامداران برای کاهش ضرر و زیان های متحمل شده از معاملات بورس، فعالان بازار پیشنهاد یکسانی را برای سرمایه گذاری در بازار سهام، ارائه و اعلام کردند که سهامداران باید از ورود هر گونه ورود سرمایه های ضروری خود به این بازار خودداری کرده و فقط به شرط داشتن نگاه بلندمدت به بازار سرمایه اقدام به سرمایه گذاری در این بازار کنند.

رئیس سازمان بورس با توجیه ریزش ۴۰ درصدی شاخص: سکه ۱۶ میلیونی هم ۱۰ میلیون تومان شد

به گزارش خبرگزاری تسنیم، محمدعلی دهقان دهنوی در بیست و چهارمین نشست هیات نمایندگان اتاق تهران اظهار داشت: در چند وقت گذشته به صورت مکرر صحبت از واژه حباب در شاخص بورس شده است و افراد زیادی از واژه تخلیه حباب یاد کرده بودند.

وی اظهار داشت: از زمانی که شاخص بورس بر روی کانال 230 هزار واحد قرار داشت برخی هشدار از ورود شاخص بورس به مرحله حباب داده بودند، در حالی که اکنون شاخص بورس در کانال یک میلیون و 200 هزار واحد قرار دارد و تا چهار برابر آن زمان رشد کرده است، در ابتدا باید مشخص شود که مفهوم حباب چیست و به چه چیزی حباب گفته می شود.

دهقان دهنوی با بیان اینکه یکی دیگر از استدلال های نادرستی که در کنار حباب عنوان شده بود مقایسه رشد بورس با رشد واقعی اقتصاد است، گفت: اگر در یک سالی رشد اقتصادی سه درصد بود تولیدکنندگان حاضر بودند فقط سه درصد افزایش قیمت داشته باشند یا اگر رشد اقتصادی سه درصد منفی بود قیمت محصولات خود را تا سه درصد کاهش می دادند؟

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: زمانی که در مورد بورس و قیمت دارایی ها صحبت می شود در مورد متغیر اسمی صحبت می شود، مقایسه یک متغیر اسمی با متغیر واقعی بسیار مقایسه نادرستی است و قیمت دارایی ها تحت تاثیر عوامل زیادی قرار دارد.

وی ادامه داد: واقعیت اقتصاد این است که قیمت دارایی ها نسبت به تورم انتظاری و انتظاراتی که فعالان اقتصادی از آینده اقتصاد دارند شکل می گیرد، این یک حقیقت تلخ است که در ماه های ابتدایی سال گذشته انتظاراتی مبنی بر رسیدن قیمت دلار به عددهای بالایی در اقتصاد شکل گرفته بود، زمانی که این انتظار وجود دارد نمی توان از واژه حباب استفاده کرد.

دهقان دهنوی تاکید کرد: این اقدامی عقلانی است که ریزش بورس تا چه مدت ادامه دارد؟ وقتی فردی پیش بینی کند قرار است قیمت دلار با افزایش همراه شود و ارزش پول ملی با کاهش همراه شود سرمایه های خود را برای حفظ ارزش دارایی خود، سرمایه های نقد خود را به دارایی فیزیکی مانند ارز، مسکن و سهام کند.

وی گفت: همه بازارها در چند وقت گذشته با نوسان قیمتی همراه بودند، افرادی بودند که سکه را در قیمت 16 میلیون خریداری کردند اما اکنون قیمت آن به 10 میلیون رسیده است که این آمار نشان دهنده کاهش قیمت سکه است؛ بنابراین شاخص بورس هم همسو با دیگر بازارها حرکت کرده و حدود 40 درصد کاهش داشته است.

دهقان دهنوی افزود: اینکه بخواهیم واکنش فعالان اقتصادی را نسبت به انتظاراتی که از اقتصاد دارند به حباب تفسیر کنیم کاملا اشتباه است.

رییس سازمان بورس گفت: جایگاهی که امروز بازار سرمایه در کشور پیدا کرده، جایگاهی ویژه در اقتصاد است، زمانی که رقابت های انتخاباتی را با 4 سال گذشته و دیگر سال ها مقایسه کنیم در آن زمان هیچ اسمی از بازار سرمایه وجود نداشت اما اکنون جایگاه پیدا کرده است و مطالبه مردم شده است.

وی ادامه داد: حضور مردم در بازار سرمایه ابزار جدیدی را در اختیار ما قرار داده است و از این ابزار جدید باید استفاده کرد تا نقص و اشکالاتی که در اقتصاد صنایع بورسی وجود دارد برطرف شود.

وی به نرخ بهره اشاره کرد و گفت: در هر جای دنیا زمانی که نرخ بهره کاهش پیدا می‌کند تمایل به سمت بازار دارایی ها با افزایش همراه می شود و پول از سمت سپرده ها به سمت بازار دارایی ها سوق پیدا می کند.

دهقان دهنوی با بیان اینکه مردم از بورس استقبال کردند و سرمایه‌های خود را وارد این بازار کرده اند، افزود: بازار سرمایه از محل حضور مردم توسعه فعالیت پیدا کرده ریزش بورس تا چه مدت ادامه دارد؟ است که در کنار آن نقش و جایگاه این بازار در اقتصاد کشور با افزایش همراه شده است اما تعداد قابل توجهی از مردم که در قیمت های اوج و در ماه تیر و مرداد وارد بورس شدند به دلیل قرار گرفتن شاخص بورس در مسیر نزولی دچار ضرر و زیان سنگینی شدند.

رییس سازمان بورس و اورای بهادار اظهار داشت: این موضوع برای ما نارحت کننده است و به عنوان دغدغه محسوب می شود، در این مورد فکر خواهیم کرد که چگونه می توان در آینده از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد.

وی با بیان اینکه ماهیت و جبران بورس در خود بورس است، گفت: اکنون شاخص بورس در محدوده کانال یک میلیون و 150 هزار واحد قرار دارد شاخص بورس بارها در سنوات گذشته هم ریزش داشته است، درست است که با این شدت ریزش نداشته اما تا 20 درصد کاهش پیدا کرده اما حدود 6 ماه بعد از کانالی که ریزش داشت عبور کرد و از آن فراتر هم رفته است.باید فرهنگ سازی کنیم و به مردم آموزش دهیم تا ترغیب و ترویج کنیم کسانی که از دانش کافی برای سرمایه گذاری در بورس برخوردار نیستند روش سرمایه گذاری غیرمستقیم مانند صندوق های سرمایه گذاری و سبدگردان ها را انتخاب کنند.

دهقان دهنوی به توسعه نهادهای مالی در بازار سرمایه تاکید کرد و گفت: زمانی که به عنوان رییس سازمان بورس انتخاب شدم درخواست مجوز 250 شرکت سبدگردان ارائه شد که مدارک آنها کامل بود، در این مدت حدود 12 مجوز ارائه کرده ایم تا از این طریق توسعه بازار سرمایه و زیرساخت ها شکل بگیرد.

رییس سازمان بورس و اورای بهادار گفت: حدود 15 سال بود که مجوز کارگزاری صادر نشده بود، یکی از بحث هایی که در کشور درباره انحصار مجوزها وجود داشت درباره مجوز کارگزاری ها بود، این دستورالعمل بازنگری و فراخوان داده شد تا در این زمینه مجوز ارائه شود.

وی ادامه داد: اعتقاد من در بحث انحصارزدایی، افزایش فعالیت در بازار سرمایه و توسعه این بازار از طریق توسعه نهادهای مالی است که این موضوع را با قدرت دنبال خواهیم کرد.

دهقان دهنوی افزود: بنده کمتر از پنج ماه است که در سازمان بورس حضور پیدا کردم و در این مدت تلاش شد تا سنگ هایی را از مسیر بازار برداریم که سال های زیادی کسی به سمت آن نرفته بود.

رییس سازمان بورس اظهار داشت: پرسنل کارگزاری اجازه داشتند که فقط تا سقف 25 میلیون تومان اقدام به خرید و فروش سهام کنند، نتیجه آن این بود که بعضی از پرسنل با کد اشخاص دیگر در بازار معامله می کردند، این محدودیت برداشته شد اما بر روی معاملات آنها نظارت خواهیم کرد.

وی با بیان اینکه چند سال بود که فشارهای زیادی برای انتشار صورت های مالی سازمان بورس وجود داشت به راحتی این اقدام انجام و صورت های مالی منتشر شد، گفت: در این پنج ماه هر آنچه را که در توان بود انجام دادیم اما تا نقطه مطلوب راه زیادی وجود دارد.

دهقان دهنوی به راه اندازی میز صنعت اشاره کرد و افزود: اعتقاد بنده در بازار سرمایه این است که توسعه و ماهیت وجودی بازار سرمایه وابسته به بازار اولیه است، بازار ثانویه یعنی محلی برای انتقال دارایی ها و سیگنالی برای بازار اولیه.

معاون وزیر اقتصاد و دارایی به بازنگری بحث عرضه اولیه ها اشاره کرد و گفت: عرضه اولیه باید به صورت صرف سهام باشد که پول به صورت مستقیم وارد شرکت ها شود نه اینکه سهامدار عمده از طریق فروش سهام پول خود را از بازار خارج کند.

به گفته وی، دستورالعمل شرکت های سهامی عام مبتنی بر پروژه را نهایی کرده ایم و در هفته جاری یا هفته آینده آن را ابلاغ خواهیم کرد.

*مخالف وجود دامنه نوسان هستم

وی با بیان اینکه برخی صحبت ها در زمینه دخالت سازمان بورس در بازار وجود دارد و اعلام شده است که با تغییر رییس سازمان تغییراتی در این بازار ایجاد می شود، گفت: شورای عالی بورس اعلام کرده ام بنده بیشتر از هر فرد دیگری با محدودیت دامنه نوسان مخالف هستم اما گاهی برای دوره زمانی کوتاه مدت احتیاج به سیاست های مقطعی داریم.

دهقان دهنوی افزود: این موضوع باید بررسی شود که فلسفه مخالفت با وجود دامنه نوسان چیست؟ کارایی بورس حکم می کند اگر خبر مثبتی در مورد شرکت یا صنعتی وجود دارد اثر خود را بر روی سهم بگذارد و دیگر صف ایجاد نشود زیرا این صف ادامه پیدا می کند.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: مقطعی که تصمیم به تغییر دامنه نوسان گرفتیم مقطعی بود که نااطمینانی در اقتصاد کشور وجود داشت و معلوم نبود که قرار است که خبر مثبت یا بد در بازار منتشر شود، همچنین مشخص نشده بود که شکل گیری رروابط ایران در حوزه احیای برجام با قدرت های خارجی به چه شکلی خواهد بود؛ بنابراین این نااطمینانی در حال ایجاد صدمه به بازار بود.

وی ادامه داد: با توجه به وجود چنین مساله ای برای دوره ای کوتاه مدت بخش منفی بازار را کاهش دادیم تا وضعیت نهایی بازار مشخص شود.

دهقان دهنوی گفت: برای بلندمدت تصمیم داریم که مکانیزم دامنه نوسان به شکلی تعریف شود که عامل ایجاد صف نشود، دامنه نوسان نباید کامل برداشته شود، اکنون در حال مطالعه این موضوع هستیم و بعد از تکمیل مطالعات یک طرح اساسی را برای دامنه نوسان پیدا خواهیم کرد که برای همیشه خیال بازار و سهامداران از معاملات بورس آسوده باشد.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: مجریان نسبت به تامین مالی پروژه ای آشنایی ندارند و نهادهای مالی از تجربه و دانش کافی برخوردار نیستند، مقررات ما در سازمان بورس کافی نبوده است اما این مسیر باید طی شود.

وی به قیمت گذاری دستوری اشاره کرد و گفت: قیمت گذاری دستوری ایجاد شده است زیرا بسیاری از مدیران صنایع نسبت به منافع سهامدار خرد حساسیت کافی ندارند، این موضوع که در پایان فعالیت چه میزان سود برای سهامدار باقی می ماند جزو اولیت بخشی از مراکز نیست.

دهقان دهنوی گفت: این موضوع برای بازار سرمایه جزو اولویت ها قرار دارد، نه تنها اولویت است بلکه با وجود اینکه سازمان بورس امانت دار و امین سهامدار خرد است از طریق میز صنعت در حال انتقال پیام خود به قانون گذار و سیاست گذار هستیم.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: چند روز گذشته میز صنعت نیروگاهی را برگزار کردیم، در این جلسه بحث های زیادی انجام و اعلام شد که اگر اکنون نیروگاه های موجود بخواهند سیکل ترکیبی خود را کامل کنند حدود هفت هزار و 500 مگاوات برق، قابل تولید است.

وی با اشاره به اینکه اگر سرمایه گذاری در صنعت نیروگاهی توجیه پذیر شود سهامدار و اقتصاد از آن نفع خواهند بود، گفت: میز صنعت به دنبال طی کردن این راهکارها است تا اثر مثبتی را بر بازار سرمایه داشته باشد.

* صندوق تثبیت و توسعه بازار سرمایه قرار نیست که معجزه کنند

دهقان دهنوی با بیان اینکه صندوق تثبیت بازار سرمایه برای یک بازار در حال رشد است، افزود: یک بازار توسعه یافته به اندازه کافی نهادهای مالی و مکانیزم تثبیت کننده دارد و نیازی ندارد که مجموعه حاکمیتی و تنظیم گری دست به این کار بزند اما امروز بازار سرمایه در حال رشد است.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: زمانی که نهاد مالی وجود ندارد که بتواند تامین مالی پروژه ای را انجام دهد بازار سرمایه نیاز به مکانیزم تثبیت کننده دارد، صندوق تثبیت و توسعه بازار سرمایه قرار نیست که معجزه کنند و قیمت ها را مصنوعی افزایش یا کاهش دهند.

وی با اشاره به اینکه مکانیزم این صندوق ها تعریف شده و منابع آنها محدود است، گفت: این صندوق ها در موارد نیاز وارد این بازار می شوند و کمک به تعادل بخشی معاملات، تامین نقدشوندگی بازار را تامین و هموارد کردن نوسانات می کنند.

دهقان دهنوی به ورود استارتاپ ها در بورس اشاره کرد و افزود: هدف ما این بوده است که پنج استارتاپ را وارد بورس کنیم اما این اقدام با موانع زیادی همراه است که از بیرون تحمیل شده است که اگر این موانع برطرف نشود آسیب هایی را به استارتاپ ها وارد می کند.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه باید مکانیزمی طراحی شود تا نوآوری به همه بازار سرمایه منتشر شود، گفت: اکنون اقدام جدیدی به نام طرح تحول بازار سرمایه آغاز کرده ایم که شامل محورهای مختلف مانند تسهیل فرآیندها، توسعه نهادهای مالی، تقویت بازار اولیه، ایجاد نهادهای مالی، افزایش شفافیت در بازار سرمایه و تقویت جریان اطلاعات از سمت شرکت ها به سهامداران می شود و این موضوع به عنوان نقشه راه به ما کمک خواهد کرد.

* عادلانه‌تر شدن قیمت خودرو با عرضه در بورس کالا

وی در مورد عرضه خودرو در بورس کالا گفت: در این حوزه اصولا باید کالای همگن در بورس های کالایی عرضه شوند که خودرو با توجه به تنوع تولید، کالایی همگن نیست اما می توان با این دید موضوع را بررسی کرد که اگر عرضه خودرو در بورس کالا منجر به عادلانه تر شدن قیمت ها و حمایت از تولید شود، می توان آن را اجرایی کرد.

دهقان دهنوی در خصوص شرایط فعلی بازار خودرو گفت: ایجاد یک لاتاری برای تصاحب خودرو و اینکه مردم از طریق قرعه کشی صاحب خودرو شوند، رویدادی منطقی و اقتصادی نیست و این رویه باید به طور حتم برطرف شود.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: اگر ورود خوردو به بورس کالا با هدف رفع مشکلات فعلی، خروج از نظام قیمت گذاری و شفاف سازی مبادلات باشد از عرضه آن استقبال خواهیم کرد تا قیمت گذاری ها شفاف شود.

وی اظهار داشت: سازمان بورس با قیمت گذاری های دستوری که نمونه بارز آن در صنعت خودرو انجام شده مخالف است و بخشی از تلاش ما رایزنی هایی است که شاهد بهبود روند بازار و قیمت گذاری ها باشیم.

سومین افت تاریخی بورس

دنیای اقتصاد - فاطمه اسماعیلی : بورس تهران برای پنجمین روز متوالی به حرکت در مسیر نزولی ادامه داد و سومین افت تاریخ این بازار طی معاملات روز یکشنبه ثبت شد. روز یکشنبه شاهد سقوط ۷/ ۴ درصدی نماگر اصلی بورس تهران و عقبگرد آن به یک ماه قبل یعنی محدوده یک میلیون و ۸۱۳ هزار واحدی بودیم. به این ترتیب در پنج روز معاملاتی اخیر، شاخص کل بیش از ۷/ ۱۲ درصد ریزش کرده و شاهد تبخیر ۶۰ میلیارد دلار از ارزش کل بازار سهام، در مجموع بورس و فرابورس، بودیم. به عبارتی روزانه ۱۲ میلیارد دلار از ارزش کل بازار از دست رفت که در نوع خود نظیری برای آن نمی‌توان یافت.

خاطره‌بازی با افت بورس

اواخر سال ۹۳ بود که شاخص کل بورس تهران، ریزش ۳۵۹۰ واحدی را تجربه کرد. شاید رقم این ریزش برای این روزهای بازار سهام خنده‌دار باشد اما در آن روز شاخص کل ۵/ ۵ درصد از ارتفاع خود را از دست داد و جایگاه تاریخی‌ترین افت بازار را به خود اختصاص داد. ریزش آن روز تاریخی در بورس تهران که به دلیل بازگشایی نمادهای پالایشی و افت شدید قیمتی ۳ نماد بورسی و ۳ نماد فرابورسی (بدون محدودیت نوسان قیمت) در این گروه، رخ داد، به تشکیل صف‌های فروش طویل در کل بازار سهام منجر شد. پالایشی‌ها تیرماه آن سال به دلایلی از جمله بحث کیفی‌سازی فرآورده‌های نفتی و تاثیر آن بر قیمت‌گذاری محصولات متوقف شده بودند. رکورد بعدی ریزش شاخص سهام اما به ۱۲ سال پیش یعنی ۵ آبان ۸۷ بازمی‌گردد که شاخص با افت ۳/ ۵ درصدی مواجه شد. چهارمین ریزش تاریخی شاخص به ۱۴ دی‌ماه‌سال گذشته یعنی اولین روز کاری پس از ترور سردار سلیمانی بازمی‌گردد. در این تاریخ، نگرانی سرمایه‌گذاران نسبت به ریسک‌های غیراقتصادی به سنگین‌ شدن صف‌های فروش و در نهایت به افت ۴/ ۴درصدی نماگر اصلی بازار انجامید.

منشأ سقوط ۱۳ درصدی شاخص سهام

پس از ثبت رشدهای متوالی و پرشتاب شاخص سهام و رسیدن این نماگر به قله تاریخی ۲ میلیون و ۷۸ هزار واحد، از اوایل هفته گذشته با انتشار متناقض خبرهایی در ارتباط با واگذاری صندوق دارا دوم، این نماگر مسیری عکس را برگزید و برای ۵ روز متوالی نزولی شد. ماحصل افت سهام در این مدت اما کاهش ۸/ ۱۲ درصد نماگر اصلی بازار و عقبگرد این نماگر به یک ماه قبل یعنی محدوده یک میلیون و ۸۱۳ هزار واحد بود. در این شرایط باز هم فعالان بازار مطابق با سنت دیرینه، به بیان دلایل و حتی بهانه‌هایی برای توجیه شاخص سهام پرداختند. برخی کاهش نرخ دلار را مسبب افت قیمت سهام قلمداد کردند و عده‌ای دیگر از دست داشتن دولتی‌ها در نزول قیمت‌ها سخن گفتند. فارغ از دلیلی که می‌تواند چنین افتی را توجیه کند، طبیعتا پس از هر جهش پرشتاب هیجانی و غیربنیادی، اصلاح بازار امری طبیعی است. به ویژه آنکه در روزهای صعودی بازار سهام، وسوسه کسب سود بیشتر، ریزش بورس تا چه مدت ادامه دارد؟ نقدینگی قابل توجهی را جذب بازار سهام کرد. بخشی از این نقدینگی را اشخاص کم‌تجربه و نابلد وارد بازار کردند. معامله‌گرانی که در مواجهه با کوچک‌ترین نوسان منفی، با ترس از ریزش بیشتر قیمت‌ها به جمع فروشندگان سهام می‌پیوندند. روز گذشته نیز هراس سهامداران حقیقی کم‌تجربه سبب شد تا خالص فروش این دسته از معامله‌گران به ۹۳۰ میلیارد تومان برسد. این حجم از خروج پول حقیقی از میانه دی ۹۸ تاکنون بی‌سابقه بود، در حالی که ۸ هزار میلیارد تومان نقدینگی نیز در صف‌های فروش باقی ماند و مجال خروج از بازار را نیافت.

عادت غلط بورس‌بازان

رفتار گروهی سرمایه‌گذاران چه در دوره‌های صعودی و چه در زمان افت بازارها، یکی از الگوهایی است که بیشتر در بازارهای نوظهور و در حال توسعه دیده می‌شود. بورس اوراق بهادار تهران نیز سالیان درازی است چنین معاملاتی را تجربه می‌کند. این حرکت‌های توده‌وار در بازارهای سرمایه، سبب می‌شود قیمت سهام از ارزش بنیادی آن فاصله گرفته و بسته به شرایط بازار، سبب تشکیل حباب یا فرار سرمایه شود. وجود صف‌های قابل‌توجه خرید و فروش سهام، معکوس شدن روند آنها در روزهای معاملاتی بعد، تاثیرپذیری شدید از تحولات سیاسی و اقتصادی و همچنین حضور کمرنگ سرمایه‌گذاران حقیقی و خروج سریع آنها از بازار در هنگام کاهش شاخص بورس، شواهدی از بروز رفتار گروهی در بورس اوراق بهادار تهران است. بر اساس این الگو که تحت عنوان حرکت توده‌وار نیز شناخته می‌شود، سهامداران به‌صورت احساسی و در بسیاری از موارد غیرعقلایی، به تبعیت از افرادی می‌پردازند که به گمان آنها، به دلیل بهره‌مندی از اطلاعات پنهانی، بهترین زمان ورود و خروج از بازار درباره سهام خاصی را زودتر از سایر سرمایه‌گذاران تشخیص داده‌اند.

منشأ کژرفتاری معامله‌گران

به گفته تحلیلگران، یکی از عمده دلایل شکل‌گیری الگوی رفتار گروهی در معاملات بازارها، کم‌عمقی بازار در کنار قوانین زائد و دست‌ و پاگیری است که به هیجان‌ها دامن زده و در نهایت سبب شکل‌گیری صف‌های پرحجم خرید و فروش (بسته به روند معاملات) می‌شود. پس از رشد‌های پرمقدار شاخص سهام، نقدینگی قابل توجهی که عمدتا به سرمایه‌گذاران تازه‌وارد اختصاص داشت، جذب سهام شده است (میانگین روزانه ارزش معاملات خرد سهام از ابتدای امسال تاکنون ۱۲ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود و تعداد صدور کدهای بورس نیز با رشد همراه شد و تا پایان دهم مردادماه به رقم ۱۵ میلیون و ۲۵۰ هزار کد معاملاتی رسید که در این میان ۳ میلیون و ۵۸۰ هزار کد در سال جاری صادر شده است). بازار همچنان از عمق کافی برخوردار نیست. بنابراین در شرایط فعلی که با توجه به سبقت بازدهی بورس تهران از دیگر بازارهای موازی، شاهد ورود نقدینگی سرگردان به بازار سهام هستیم، فرصتی مناسب برای افزایش شناوری سهم‌ها با افزایش عرضه از سوی سهامداران عمده بازار ایجاد شده است. افزایش عرضه‌های اولیه به ویژه عرضه سهام شرکت‌های دولتی و نیمه‌دولتی با هدف خصوصی‌شدن واقعی این شرکت‌ها نیز از دیگر ضرورت‌های کنونی بازار سهام است. در این میان اما صرف‌نظر از نقدینگی تازه وارد شده به بازار، قوانین دست‌و‌پاگیر سازمان بورس چه در دوره‌های صعودی و چه نزولی سبب می‌شود که معاملات با چاشنی هیجان همراه شود؛ به‌طوری که معامله‌گران بدون توجه به پشتوانه‌های منطقی (چه بنیادی و چه تکنیکال) و تنها با نگاه به میزان تقاضا (عرضه) ایجاد شده در سقف‌ها (کف‌ها)ی قیمتی، به جمع صف‌های خرید (فروش) می‌پیوندند. یکی از عمده دلایل ایجاد‌کننده این شرایط، محدودیت دامنه نوسان است. این موضوع به ویژه در زمانی که بازار با خبرهای مثبت یا منفی روبه‌رو‌ می‌شود، هیجانی کاذب را بر کلیت بازار حاکم می‌کند و به ایجاد موج‌های سفته‌بازی نیز کمک شایان‌توجهی می‌کند. به جرات می‌توان اذعان کرد، زمانی که خبری از صف‌های خرید و فروش در بازار نباشد، شاید گروهی از معامله‌گران هیچ دادوستدی در بازار ثبت نکنند.

سقوط بورس ایران تا کی ادامه دارد و چه دلیلی دارد؟

بعد از رشد شارپی بورس و حمایت دولت از بورس و سوق مردم به سوی سرمایه گذاری در این بازار در سال ۹۹ خیلی از مردم سرمایه های خود را به سمت بورس کشاندند حتی خیلی ها ماشین یا حتی خانه شان را فروختند و پول و تمام سرمایه ای که طی سالیان گذشته جمع کرده بودند را به سوی این بازار آوردند به امید آن که پولشان چندین برابر شود. در این جا در خصوص سقوط بورس اطلاعات جامعی را در اختیار شما قرار خواهیم داد پس با سایت ایران بورس همراه باشید.

سقوط بورس ایران

صدا و سیما با اینکه تبلیغات زیادی بر روی این بازار انجام داد و یکی از عوامل اصلی و مشوقین مهم مردم به سوی این بازار محسوب می شد ولی از همان ابتدا که بازار بورس بسیار سریع داشت رشد می کرد و همه را بهت زده کرده بود کارشناس های متعددی را دعوت می کرد و آن ها به مردم این توصیه را می کردند که پول مازاد خود را به این بازار بیاورید و هیچ گاه پولی که به آن تا شش ماه آینده نیاز دارید وارد بازار بورس نکنید ولی رشد زیاد بورس و سود های کلانی که داشت به مردم هدیه می کرد چشم و گوش همگان را بسته بود و هیچ کس به این توصیه ها گوش فرا نمی داد.

بورس ایران تا برج ۴ سال ۹۹ به رشد خود ادامه داد ولی از برج ۴ به بعد شاهد سقوط بورس ایران بودیم و تمام سود هایی که مردم طی چند ماه اخیر بدست آورده بودند از دستشان رفت حتی بسیاری از مردم از سود اصلی شان کاسته شد و سرمایه اولیه خود را نیز از دست دادند چه بسیار افرادی که حتی وام می گرفتند و به امید آن که در بورس ماهی ۷۰ یا حتی ۸۰ درصد سود بکنند ولی نه تنها سود نکردند بلکه حتی سرمایه اولیه شان را نیز از دست دادند.

البته اگر کسی در برج ۴ سال ۹۹ پولش را بر می داشت سود کلانی کرده بود ولی توصیه اکثر مدیران اقتصادی به ادامه سهام داری باعث شد تا مردم سهام خود را نفروشند و با سقوط بورس ایران همراه باشند و نظاره گر ذره ذره کم شدن سرمایه شان در جلوی چشمانشان باشند و با صف های چند صد ملیونی حتی نتوانند سهام خود را بفروشند.

چه دلایلی را می توان علت این رویداد اصلی قلمداد کرد؟

امروزه در سایت های اینترنتی که مربوط به ارزیابی سهام شرکت ها می باشد کافیست رجوع کنید و کامنت های سهام داران را بخوانید حتی دلتان به حال بعضی از افراد می سوزد که می گویند حاصل ده سال دست رنج خود را به بورس آورده اند و همه آن به باد رفته است.

یکی از مواردی که باعث سقوط بورس ایران شد این بود که هر کسی که به سن ۱۸ سالگی می رسید می توانست بدون هیچ آموزشی وارد بازار بورس شود و بدون هیچ علمی دست به خرید سهام بورس و فروش می زد و هیچ استراتژی ای در بازار بورس برای خود نداشت و همین امر که افراد بدون هیچ علم و آگاهی ای وارد بازار می شدند باعث شد تا در روز هایی که بازار باید با علم و تحلیل پیش می رفت دیگر پیش نرود و علم و تحلیل جای خود را به هیجان داد به گونه ای که تا در صفی چند نفر در صف فروش می رفتند.

مردم از ترس پشت سر آن ها و به دنبال آنان به صف فروش می پیوستند و بدون هیچ استدلالی سهام خود را می فروختند و نمی دانستند که وقتی به صف فروش بپیوندد این خودشان هستند که ضرر می کنند، بسیاری از قدیمی ها و افراد با تجربه در بازار بورس گلایه شان از دولت همین بود که چرا بدون هیچ آموزشی مردم را به سمت این بازار تشویق می کردید که ما الان این گونه متحمل ضرر شویم.

سقوط بورس ایران امروز چقدر بود؟

این جمله یکی از دغدغه های اصلی سهام داران است و شب که سر بر بالین می گذارند به این امید هستند که بازار فردا برگردد و به شیب صعودی به خود بگیرد ولی بازار امروز دیگر با تحلیل های تکنیکالی پیش نمی رود و همان طور که گفته شد بازار با هیجانات پیش می رود نه با تحلیل های تکنیکالی و این کار را هم برای تازه وارد ها سخت می کند هم برای افرادی افرادی که در بازار با تحلیل پیش می رفته اند.

آن قدر بازار امروز بورس با هیجانات پیش می رود که حتی در گذشته خیلی از کانال ها سهم برای معماله پیش نهاد می کردند ولی امروزه کمتر کانالی به پیشنهاد سهم می پردازد و فقط سعی دارند تا حال و هوای بازار را تحلیل کنند نه سهام ها را.

در سقوط بورس تهران خیلی ها سرمایه های خود را از دست دادند و حتی به بانک ها بدهکار شدند و دیگر امید خود را از سود دهی های گذشته از دست دادند زیرا خیلی از کارشناسان بازار نیز بر این باورند که حتی اگر بازار شیب صعودی به خود بگیرد باز هم مانند گذشته شارپی صعود نخواهد کرد و رشدش بسیار کند خواهد بود و همین امر خیلی ها را از بازار بورس دل سرد کرده است و باعث شده است که سرمایه خود را با اینکه ضرر نیز کرده اند ولی از بازار بورس بکشند بیرون تا بیشتر ضرر نکنند و در بازار های دیگر مانند طلا یا دلار سرمایه گذاری کنند.

ولی یک نکته امید وار کننده ای که کارشناسان به آن اشاره می کنند این است که سقوط بورس در سال رخ نمی دهد و در پایان هر سال گزارش سالانه بورس همیشه مثبت بوده است و باید دید آیا برای امسال نیز این امر محقق خواهد شد یا خیر برای دانستن این حقیقت باید تا پایان سال ۹۹ صبر کرد و دید که آیا بورس در پایان سال سهام داران خود را راضی نگه خواهد داشت یا خیر ولی موضوعی که معلوم است این است که دیگر هر فردی بدون هیچ علمی نمی تواند در این بازار سود کند و باید با تحلیل به خرید و فروش سهام در این بازار بپردازد و مانند گذشته نیست که با فشار دادن یک دکمه خرید در هر سهمی بتواند سود زیادی کسب کند.

دلیل سقوط بورس ایران امروز و روزهای گذشته چیست؟

دلایل مختلفی باعث سقوط بورس ایران شده است که ما به چند عامل در این جا می پردازیم و شما را با مهم ترین عوامل سقوط بورس آشنا می کنیم ؛

1. ورود سهام داران حقیقی بدون هیچ آموزشی : این عامل را می توان مهم ترین عامل سقوط بورس دانست زیرا اگر سهام داران با آگاهی وارد این بازار می شدند با چند روز منفی این گونه با هیجان رفتار نمی کردند و با تحلیل پیش می رفتند و تنها چند روز بازار آن هم به طور کم منفی می شد ولی با یک روز منفی همه در صف فروش می رفتند شاخص کل را بسیار زیاد پایین می آوردند و باعث نابودی سرمایه خود و سرمایه دیگران می شدند.
2. فروش سهام عدالت توسط بانک ها و کارگزاری ها: در زمانی که خبر فروش سهام عدالت از سوی دولت مطرح شد همگان از این امر خوشحال بودند که می توانستند برای سهام خود تصمیم گیری کنند و کم تر کسی فکر می کرد که آزاد سازی سهام عدالت این گونه باعث کاهش شاخص کل در بورس شود ولی بر خلاف دید همگان آزاد سازی سهام عدالت تأثیر منفی زیادی بر بازار گذاشت که خیلی از افراد حتی از این آزاد سازی عصبانی شدند زیرا همه افراد سهام عدالت نداشتند و آن افرادی که سهام عدالت نداشتند باید جور افرادی که سهام عدالت خود را به فروش می گذاشتند می کشیدند.
3. برخی از خبر های ضد و نقیض: این نیز یکی از دلایل اصلی ریزش بازار در سال ۹۹ می باشد زیرا خبر هایی که باعث نگرانی در دل سهام داران شود تأثیر منفی زیادی بر بازار خواهد گذاشت و ما در طی این چند ماه از این نوع خبر ها کم نداشته ایم. و سقوط بورس در سال ۹۹ بیشتر به دلیل این خبر ها بود ولی سقوط بورس در سال ۹۲ به دلیل تحریم هایی بود که توسط دولت آمریکا علیه کشورمان وضع شد پس ریزش بورس تا چه مدت ادامه دارد؟ می توان نتیجه گرفت که در هر سالی یک دلیل خاص باعث سقوط بورس ایران می شود.

سقوط بورس در سال 92

پس از وضع تحریم های شدید آمریکا علیه کشورمان بورس ایران با کاهش جدی ای روبه رو شد که خیلی از سهام داران را در آن سال دل سرد کرد. ولی در آن سال هیچ سهام داری حتی فکرش را نمی کرد که یک روزی در سال ۹۹ شاخص بورس به قله دو میلیون برسد زیرا فتح قله پانصد هزار واحد برای سهام داران آن سال یک رویا محسوب می شد و همه آن را غیر ممکن می دانستند ولی در سال ۹۹ اتفاقی رخ داد که هیچ کارشناسی آن را تصور نمی کرد.

ولی این اتفاق در سال ۹۹ به حقیقت پیوست و شاخص بورس ایران حتی با اینکه کشور در تحریم های شدید به سر می برد قله دو میلیون را فتح کرد و همگان را در بهت فرو برد و خیلی ها توانستند طی این چند ماه به سود زیادی برسند ولی اگر سرمایه شان را در همان شاخص دو میلیون نقد می کردند اگر سرمایه شان را در آن شاخص از بورس خارج نکردند بسیاری از سود خود را از دست دادند و پشیمانی این که چرا در همان شاخص دو میلیون سرمایه شان را بیرون نکشیدند و طمع کردند بر دلشان مانده است.

در روز هایی که شاخص کل بورس افت می کند و اکثر سهم ها منفی می شوند یکی از سوالاتی که بسیار مطرح می گردد این است که علت سقوط بورس امروز چه بود زیرا در هر روزی یک عامل متفاوت است که باعث منفی شدن سهم ها می گردد ولی این سهام داران هستند که باید به این اخبار های بد بی تفاوت باشند و سهام ارزنده خود را حفظ کنند ولی متاسفانه این گونه نیست و با کوچکترین خبر بدی و بدون آنکه صحت آن خبر مشخص گردد همه به صف فروش می پیوندد و سهام خود را می فروشند.

احتمال سقوط بورس با این روند کماکان ادامه دارد و باید به جای اینکه مردم بیشتری را به سوی این بازار تشویق کرد به سهام داران کنونی تحلیل های تکنیکالی را آموزش داد و گفت تا برای خود اول از هر چیز یک استراتژی تعیین کنند و طبق آن عمل نمایند این گونه می توان به آینده بازار امیدوار بود ولی اگر بخواهد همین جوری ادامه پیدا کند و مردم با هیجان تصمیم گیری کنند نمی توان به این بازار دل خوش کرد.

احتمال سقوط بورس ایران چقدر است؟

دلایل سقوط بورس در ایران متعدد است و باید با برنامه ریزی هم از سوی دولت و هم از سوی خوده سهام داران حقیقی ای دلایل را کم کرد تا پیشرفت بورس را مانند سابق شاهد باشیم و برای بار دیگر شاخص دو ملیونی را پس گرفت و امید را در دل سهام دارانی که بسیار دل سرد شده اند بار دیگر روشن کرد. ولی با وضع کنونی و با بی برنامگی هایی که شاهد هستیم احتمال آن که این دلایل از بین بروند و حتی از آن ها کاسته شود بسیار کم است و با این اوضاع حتی ممکن است به این دلایل اضافه کرد حال باید دید دولت چه برنامه ای برای آینده و بهبود اوضاع در پیش می گیرد.

خیلی از کارشناسان وقتی شاخص کل در قله دو میلیون واحد قرار داشت پیش بینی سقوط بورس ایران را می کردند ولی با توجه به سود دهی بورس در چند ماه گذشته خیلی ها این حرف ها را بی اساس تلقی می کردند و به سهام داری خود ادامه می دادند تا اینکه به حرف آن ها رسیدند و می گفتند ای کاش به حرف آن ها می کردند و در همان موقع پول خود را نقد می کردند ولی خب پشیمانی دیگر سودی ندارد و باید امید وار باشند که باز هم بازار به همان روز های طلایی خود برگردد.

سقوط بورس در زمستان جاری

همان طور که می دانید معمولا در برهه ای از سال بازار بورس با افت مواجه می شود و در برهه ای دیگر مانند زمستان معمولا رشد صعودی ان را شاهد خواهیم بود. سقوط بورس می تواند دلایل متعدد زیادی داشته باشد و یکی از این عوامل این است که شرکت می خواهد به فاز اصلاح برود و کسری بودجه های خود را تامین کند. قبل از این که این اتفاق بیافتد معمولا شرکت سود می دهد و سهام داران از این بابت خرسند هستند. بعد از این دوره سود دهی معمولا به مجمع می رود و در مجمع تصمیم می گیرند که چه موقعی شرکت وارد فاز اصلاح شود و کسری خود را از منابع مختلف تامین کند.

زمانی که مشخص شد تاریخ دقیق اصلاح چه موقعی است، شرکت زیان دهی خود را اغاز می کند که با این کار اکثر سهام داران تازه وارد هیجانی تصمیم می گیرند و اقدام به فروش سهام خود می کنند که کاری بسیار نادرست می باشد. چرا که معمولا بعد از دوره اصلاح افزایش سرمایه اتفاق خواهد افتاد و با این کار ضرر های قبلی کاملا جبران خواهد شد و حتی به سرمایه شما اضافه نیز خواهد شد اما ایا می دانید که دلیل ان چیست؟

زمانی که یک شرکت تصمیم می گیرد که افزایش سرمایه را اعمال کند، بدان معنی است که قصد دارد قیمت هر برگ سهم خود را از هر ان چه قبلا بوده، تغییر دهد و به ان افزوده کند. برای مثال فرض کنید که شما تعداد برگ سهم یک شرکت را به اندازه 100 تومان خریداری کردید. در صورتی که ان شرکت تصمیم به افزایش سرمایه کند، قیمت هر برگ سهم ان ممکن است به 150 یا 200 افزایش پیدا کند و در این صورت یعنی حداقل سرمایه شما دو برابر می شود بدون ان که معامله ای انجام داده باشید و داد و ستدی رخ دهد.

از این رو نکته ای که بسیار قابل توجه است این است که چه شرکت هایی معمولا این کار را انجام می دهند. باید بگوییم که معمولا در زمان خرید سهم باید این نکته را مد نظر قرار دهید که ایا شرکت از نوع بنیادی است یا خیر؟ منظور از شرکت بنیادی این است که اساس ان را صنایع مادر تشکیل می دهد و یکی از رکن های مهم کشور به حساب بیاید. معمولا شرکت های بنیادی شرکت های مادر هستند که خود دارای چندین زیر مجموعه غیر بنیادی و وابسته می باشند.

فعالیت هر یک از این شرکت های زیر مجموعه بر فعالیت شرکت مادر تاثیر مستقیم می گذارد. در صورتی که هر یک از این شرکت های زیر مجموعه با سود مواجه شوند، شرکت مادر نیز از این معاملات سود خواهند برد و به سرمایه کلی ان افزوده خواهد شد و به طبع سهام داران ان نیز سود اوری خواهند داشت. همان طور که می دانید تمامی این اتفاقات به صورت زنجیره وار به هم متصل هستند و زمانی که شما ارتباط بین این مجموعه ها را به درستی بتوانید درک کنید، مطمئن باشید که خرید خوبی را خواهید داشت و در بازار بورس از بقیه جلو تر حرکت خواهید کرد.

حقیقی ها و حقوقی ها

نکته قابل توجه دیگر در این مورد ان است که ایا شرکت مورد نظر حمایت حقوقی ها را به دنبال دارد یا خیر؟ شاید بهتر باشد که در ابتدا تفاوت بین سهام داران حقوقی و سهام داران حقیق را برایتان بیش تر توضیح دهیم. در حقیقت افراد عادی زمانی که اقدام به خرید یک سهم را می کنند جزو سهام داران حقیقی به شمار می روند. در مقابل کسانی هم هستند که سبد گردان همین افراد حقیقی هستند و معاملات و خرید و فروش های انان را انجام می دهند. در این صورت زمانی که این افراد تصمیم بگیرند برای مثال یک تصمیمی را بفروشند، به دلیل این که کد های بورسی زیادی در دست دارند، در معاملات بسیار تاثیر گذار خواهند بود و به همین دلیل این افراد را حقوقی می نامند.

زمانی که یک سهم از حمایت حقوقی ها برخوردار باشد به اصطلاح هیچ گاه زمین نخواهد خورد و حتی بعد از مدت زیادی منفی و نزول قیمت دوباره به روز های اوج باز خواهد گشت و سهام داران خود را خوشحال می سازد. این فاکتور ها یکی از فاکتور های مهم در انتخاب و خرید سهم به شمار می رود.

سقوط بورس در سال آینده

به طور کلی نمی توان روند بورس را به طور دقیق در روز های اینده و مخصوصا در سال اینده پیش بینی کرد اما با تحلیل هایی که تیم ایران بورس انجام داده است، مشخص شده است که احتمالا در بهار سال اینده بورس نوسانات زیادی را تجربه خواهد کرد و دلیل ان هم این است که با توجه به انتخابات ریاست جمهوری در سال 1400 بسیاری از سیایت های شرکت ها و مجموعه های مختلف تغییر خواهد کرد که این تغییرات را سهام داران نیز در حس می کنند.

اما نکته ای که در این جا مهم است این است که این ماه های انتهایی سال 99 شرکت ها در صدد این هستند که سهام داران را از خود راضی نگه دارند و هم اکنون شاهد ان هستیم که مردم سود اوری خوبی در این زمینه دارند.

در هر صورت توصیه ما به شما این است که در هر زمان از سال شما برنامه ریزی مخصوص به خود را داشته باشید و طبق ان جلو بروید زیرا همراه شدن با روند بازار برای شما سودی را در پی نخواهد داشت و کسی در این عرصه موفق است که استراتژی خود را دنبال کند و بر اساس ان بتواند داد و ستد های منطقی انجام دهد و سود ببرد.

ریزش بورس؛تداوم بی‌اعتمادی یا فاجعه ملی؟

میثم موسائی؛ اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو نوشت: وقتی از پیرمرد پرسیدم چرا ناراحتی؟ گفت: «هشت ماه پیش پولی را که به‌عنوان پاداش بازنشستگی گرفته بودم، به تشویق مسئولان، وارد بورس‌کردم، پاداشی که تنها سرمایه‌ام پس از ۳۰ سال کار بود و خانواده‌ام امید زیادی داشتند که با این سرمایه سر و سامانی بگیرند، اما اکنون پس از هشت ماه، سرمایه‌ام در بورس به یک چهارم رسیده و شرمنده زن و بچه‌هایم شده ام. آنها مرا مقصر می‌دانند، و وضع بورس نیز هر روز بدتر می‌شود» پرسیدم چرا از بورس خارج نمی‌شوی؟ گفت: «همه در صف فروش‌اند و کسی نمی خرد و نمی‌توانم سهامم را بفروشم.»

روایت پیرمرد، حکایت تلخ میلیون‌ها نفر است که در سال جاری به تشویق ارکان اصلی نظام، سرمایه‌های اندک خود را وارد بازار بورس کردند و با ریزش پی در پی و مستمر آن، از اواسط تابستان تا کنون هر روز زیان دیده و سرمایه خود را باخته‌اند. آن ها امروز احساسی جز شکست و دلشکستگی و سرخوردگی ندارند

بلاتردید آخرین سال قرن 14 برای بورس ایران به‌عنوان "سالی تاریخی" ثبت خواهد شد. آن‌چه اتفاق افتاد قابل مقایسه با هیچ‌ یک از تحولات آن در نیم قرن گذشته نیست. این حادثه تاریخی را می‌توان در دو گام زیرخلاصه کرد:
گام اول از اواخر اسفند 1398 و اوایل سال 1399 شروع و تا نیمه‌های مرداد 1399 ادامه دارد؛ در این مدت براساس تشویق و حمایت دولت و تبلیغات گسترده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، میلیون‌ها خانواده ایرانی کد بورسی دریافت کردند، با سرمایه‌های خرد و درشت خود به بورس هجوم آوردند؛ یکی اندک پس‌انداز سال‌ها کار و تلاش خود را از بانک خارج کرد و چند سهم خرید؛ دیگری خانه‌اش را فروخت؛ آن دیگری وسیله نقلیه خود را فروخت؛ و بدتر از همه کسی که از بانک‌ها وام گرفت و. هر یک به طریقی به دنبال این بودند که از این کاروان عقب نمانند. شاخص بورس ظرف چند ماه حدود ۴ برابر شد و به ۲ میلیون 100هزار واحد رسید، ارزش معاملات چندین برابر شد. والی و رعیت خوشحال، اولی خزانه اش پر و پیمان شد و کسری کیسه اش جبران، دومی سرخوش از سهیم شدن در غنائم. امری که تاریخ بورس ایران هرگز به خود ندیده بود؛ از یک طرف دولت به‌دلیل تحریم‌ها با کمبود بی سابقه بودجه مواجه بود و از طرفی به‌دلیل تورم شدید مردم برای حفظ قدرت خرید پول، نقدینگی خود را وارد بورس که حالا هم توسط دولت تشویق می‌شد و هم دارای سود قابل‌توجهی بود، کردند.

ورود اکثر خانواده‌های ایرانی به بازار بورس می‌توانست به بی‌سابقه‌ترین و درخشان‌ترین نوع مشارکت مردم در فعالیت‌های اقتصادی تبدیل شود؛ و به سهیم‌شدن آحاد جامعه در تولید و توسعه و سهم‌بردن از منافع آن منجر شود. چنین مشارکتی اگر مدبرانه مدیریت می‌شد، می‌توانست سرآغاز مبارک خروج نقدینگی از سفته‌بازی و ورود آن به بازار‌های حقیقی پس از نیم قرن اخیر باشد. کنترل تورم و افزایش اشتغال در صنعت و خدمات و کشاورزی، رونق تولید، و واگذاری منصفانه دارایی‌های دولت به مردم براساس تفسیر اصل ۴۴ قانون اساسی و جبران کسری بودجه و. فقط بخشی از پیامدهای شیرین این واقعه بود.

متأسفانه اغلب کسانی که وارد این بازار شدند از آموزش کافی برخوردار نبودند و به محض کوچک‌ترین نوسان در شاخص قیمت‌ها، دچار رفتارهای هیجانی می‌شدند، مدیریت حاکم بر بورس نیز بسیار ضعیف و فاقد برنامه‌ بود و از طرف دیگر به‌دلیل بلاتکلیفی شرایط ایران در تعامل با اقتصاد جهانی و مسائل هسته‌ای و اتخاذ تصمیمات خلق الساعه در بورس، آن‌چه که نباید اتفاق می‌افتاد، اتفاق افتاد: گام دوم آغاز شد و فصل گرم بازار بورس و ایام شیرین و کوتاه آن، جای خود را به فصل سرد پاییز و زمستان تلخ بورس اما طولانی داد.

در گام دوم سقوط آزاد بورس از نیمه دوم مرداد شروع شد - و جز چند روزی - در مجموع در تمام این مدت بورس روندی نزولی داشت، تداوم ریزش در بازار بورس، گسترده، طولانی و خسته‌کننده بود، کام همه سهام‌داران را چنان تلخ کرد که به محض کوچک‌ترین فرصت، "علیرغم زیان بسیار" همه می‌خواهند از بورس خارج شوند.

آن‌چه اتفاق افتاد فقط این نیست که نقدینگی از بورس خارج می‌شود و به بازار طلا، سکه، مسکن و سفته‌بازی برمی‌گردد بلکه امید و اعتماد مردم به بورس و بالاتر از آن به وعده‌های دولت، به ناامیدی، هراس، ترس، اضطراب و بی‌اعتمادی کامل بدل شده است. اعتماد،گرچه ذره ذره حاصل می‌شود ولی می‌تواند یک‌باره زائل گردد و زمانی که از بین رفت چیزی نیست که به راحتی بازگردد. این بی‌اعتمادی در حدی است که امروزه و در این آخرین روزهای زمستان، مشاهده می کنیم با کوچک‌ترین فرصتی که حاصل شود فرار سرمایه از بازار بورس شتاب می گیرد، سهام‌داران به‌صورت انبوه و با تشکیل صف فروش، خواهان خروج از این مخمصه‌ اند. به‌عبارت دیگر پاییز و زمستان تلح بورسی، چنان کام خیل بی شمار خلق را تلخ کرده‌ که با سبز شدن یک روز ، دو روز و یا یک هفته و مثبت‌شدن رشد شاخص‌ کام آنها به آسانی تغییر نمی‌کند. بخش قابل‌توجهی از سهام‌داران به‌دلیل اینکه همیشه، سهامشان دایما در صف فروش اند، و نمی توانند آن را حتی با یک چهارم قیمت بفروشند احساس می‌کنند در چاهی افتاده‌اند که نمی دانند چگونه از آن حارج شوند و راهی برای رهایی ندارند. این وضعیت اگر مربوط به یک درصد، دو درصد، یا ۱۰ درصد جمعیت کشور بود شاید می‌توانستیم به‌راحتی از کنار آن بگذریم، اما امروز میلیون‌ها خانواده ایرانی (به‌جز گروه اندکی که در این موارد از رانت‌های اطلاعاتی برخوردار بوده و هستند) احساس زیان می‌کنند و می گویند نباید به وعده رئیس دولت که می‌گفت "همه چیز خود را به بازار بورس بسپارید"، اعتماد می‌کردند؛ آنها احساس می‌کنند که سرمایه اندک شان در بازار بورس در حال سوختن و دود ‌شدن است و راهی برای خروج از این آتش خانمان برانداز ندارند؛ این بی‌اعتمادی در حدی است که ارزش واقعی سهام شرکت‌های بزرگی هچون پالایشگاه‌ها، اکثر بانک‌ها، صنایع ومعادن بزرگ که در مقایسه با قیمت های جهانی محصولات آن ها، چندین برابر ارزش اسمی آنهاست در بازار بورس نیز از دایره اعتماد مردم خارج شده؛ است آخر چگونه می توان شاهد مسابقه در فروش هر سهم مس سرچشمه به قیمت 1250تومان (معادل پنج سنت) بود در حالی که قیمت جهانی آن بیش از 9000 دلار (معادل 225000000 تومان) است؟ به همین قیاس است ارزش سهام سایر فلزات، و پالایشگاه ها و حتی بانک ها. به عنوان مثالی دیگر در حال حاضر ارزش هر سهم بانک تجارت فقط 275 تومان است. با 275 تومان نمی توان یک آدامس خرید!! با یک براورد سرانگشتی می توان گفت اگر فقط ارزش ساختمان های این بانک را در داخل و خارج از کشور حساب کنیم مقدار آن صدها برابر ارزش کل سهام این بانک است ؟ واقعا چه توجیهی دارد این سهامی که ذاتا ارزشمندند برای رهایی از داشتنشان به یک هزارم قیمت فروخته شوند؟ چرا این شرکت‌ها که بسیار از ارزنده‌اند، اعتماد مردم از دست داده اند؟ به نظر ما پاسخ روشن است استمرار زیان های پی در پی سهامداران حقیقی و انتقال ثروت از حقیقی ها به خقوقی ها و بی تفاوتی مسئولان بورس.

فراگیری این بی اعتمادی عمیق می تواند آغاز تنش ها در این بخش و سایر بخش های اجتماعی و شروع یک بحران اجتماعی و حتی فاجعه ملی باشد. از آنجا که اعتماد و بی اعتمادی مسرّی است و معمولاً اعتماد و بی‌اعتمادی نسبت به یک جزء از یک سیستم، به‌راحتی به تمامی اجزای سیستم تسرّی داده می‌شود، این فاصله عمیق و این بی‌اعتمادی بی‌سابقه می‌تواند به‌ راحتی به کل نظام اجتماعی تسری داده شود و به عنوان آتش زیر خاکستر در زمان مناسب شعله ور شود و به آتشفشان بدل گردد آتشفشانی که اگر فوران کند احتمالاً وسعت و نرخ خشونت آن چندین برابر ناآرامی‌های قبلی باشد؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد مسئولان جامعه نباید از کنار این مسئله به‌راحتی عبور کنند.

آیا می‌توان کاری کرد؟ یا کار از کار گذشته است؟

اگر میلیون‌ها سهام‌دار زیان‌دیده با آموزش و اطلاعات کافی وارد این بازار خطرناک می‌شدند الان شاید بدون اینکه ما نسخه‌ای برای آنها بپیچیم، خود می دانستند که در شرایط فعلی "نباید به هیچ عنوان سهام ارزنده خود را به قیمت ناچیز بفروشند" زیرا در آینده حتماً "چندین برابر" خواهد شد.» اما ما با میلیون ها سهامدار مبتدی مواجه ایم.

بلی اگر آموزش دیده بودند و به قدرت دسته جمعی خود واقف می بودند، در چنین شرایطی سهامداری می کردند در صورت صف‌های فروش جمع می‌شد در نتیجه مجدداً شاخص بالا می‌رفت و اعتماد به بازار بورس برمی‌گشت. اما آنها به‌دلیل فقدان آموزش کافی و سرخوردگی طولانی، گوش شنوایی برای چنین توصیه‌هایی ندارند زیرا بهای بسیار سنگینی برای این اعتماد پرداخته اند آن‌چه می‌تواند اعتماد را البته نه در کوتاه مدت، بلکه در میان‌مدت و بلندمدت ترمیم سازد، این است که آنها اقدامات عملی و اعتمادساز از بازار بورس، مسئولان اقتصادی و. ببینند. نه حرف و حدیث. و گفتار.

کارهای بسیاری می‌توان کرد - که باید همه جوانب به آنها به خوبی مطالعه گردد و سپس عمل شود.- در اینجا نسخه ای ساده و البته قابل‌تکمیل ارائه می گردد. شاید مسئولان، احساس مسئولیت کنند و نگذارند دیوار بی‌اعتمادی بین مردم (سهام‌داران) و بورس (دولت) از این بلندتر گردد.

مفروضات ما در این پیشنهاد چنین است:
1) ارزش اغلب سهم‌ها باتوجه به تورم موجود، به مراتب بیشتر از ارزش اسمی آنها در بازار بورس است.
2) دیوار بی‌اعتمادی به بازار بورس آنقدر بلند شده که تصمیمات معمولی پاسخگو نیست و نمی‌تواند تلخی چندین ماهه سهام‌داران را زائل کند.
3) تداوم این وضعیت، بی‌اعتمادی را عمیق‌تر و حل آن را در آینده به مراتب مشکل‌تر و پر هزینه تر خواهد ساخت.
4- این بی‌اعتمادی گسترده به‌راحتی می‌تواند به سایر اجزای سیستم تسرّی پیدا کند.
5- بی‌اعتمادی، سرخوردگی، یأس و ناامیدی طبقات ضعیف و متوسط می‌تواند به‌صورت بالقوه سوخت و انرژی لازم و کافی را برای بروز بحران‌های اجتماعی گسترده و فراگیر فراهم سازد.

این مفروضات نتیجه ده‌ها مطالعه و تحقیق علمی است، به‌راحتی می‌توان قبول کرد که امروز برای علاج این بی اعتمادی هرچه هزینه کنیم بهتر از آن است که درآینده هزینه‌های سنگین‌تری پرداخت کنیم. بنابر این شاید ساده‌ترین کار در شرایط فعلی این است که "حقوقی‌ها و حتی خود شرکت‌ها، خرید سهام سهام‌داران در سطح قیمت های فعلی و یا قیمتی در حدود ارزش جهانی محصولاتشان را تضمین کنند". به‌عنوان مثال بانک تجارت متعهد شود که خاضر است همه سهام سهام‌داران را در قیمت‌های فعلی ‌بخرد و سهام‌داران آن می‌توانند سهام خودشان را در قیمت‌های فعلی، که بسیار کمتر از ارزش واقعی آنهاست به بانک بفروشند و در قبال تضمین قیمت سهام تضمین کنندکان، سهامداران اگر در آینده سود کردند درصد ناچیزی از سود خود را به‌عنوان بیمه و تضمین قیمت فعلی آنها به نفع تضمین کنندگانبپردازند. مسئولان بورس نیز می‌توانند در چنین شرایطی نوسان قیمت سهام را بین صفر و 5+ قرار دهند. و. البته جزئیات اجرایی‌شدن این پیشنهاد قطعاً نیاز به مطالعه بیشتر و دیدن همه جنبه‌های آن دارد ولی کمترین فایده اجرای آن در وضعیت فعلی، این است که صف‌های فروش و خرید به تعادل قابل‌قبولی خواهد رسید و مسابقه خروج از بازار بورس اگر خاتمه نیابد، لااقل به‌شدت کاهش می‌یابد.

شاید اگر دیر نشده باشد، هزینه اجرای نسخه ساده گفته شده، کمترین کاری است که برای بازگشت اعتماد به بازار سرمایه و سایر اجزای سیستم لازم است صورت گیرد.

اقتصاد کشور ما حدود ۵۰ سال است که در دام سفته‌بازی افتاده و در آن گرفتار است؛ فساد فراگیر جزئی از تالی فاسد اقتصاد سفته بازی و دلال بازی است. در یک اقتصاد دلالی محور، سخت‌ترین کار حضور در بخش تولید است و ساده‌ترین راه برای کسب سود، ورود به بخش سفته‌بازی بازار است. بورس تنها جایی است که می‌تواند به‌طور گسترده همه آحاد جامعه را از منافع آن بهرمند گرداند و یا این مسیر رانتی را تغییر دهد و اقتصاد را در ریل تولید، رشد و اشتغال قرار دهد؛ حیف است که تجربه شیرین و گسترده مردم برای حضور در بازار بورس به یک "تلخ‌کامی فراگیر" و یک "فاجعه ملی" بدل شود؛ تا دیر نشده باید کاری کرد.