افزایش ریسک معاملات بازارهای مالی

یکی از نکات مهم در کاهش ریسک معاملات، شناسایی ریسک‌های موجود در هر سرمایه‌گذاری (از جمله بازار اوراق بهادار) و اتخاذ روش‌های کنترلی مناسب برای آن‌ها است.از آنجا که ریسک معاملات بورسی به خودی خود از بین نمی‌رود لذا برای کاهش آن باید روش‌ کنترلی مناسبی لحاظ کرد؛ از طرفی هر سرمایه‌گذار باید افق زمانی مشخصی را در سرمایه‌گذاری خود تعیین کند و بر اساس آن که ممکن است بلندمدت، میان مدت یا کوتاه مدت باشد، ریسک‌های معاملاتی در بورس اوراق بهادار را به حداقل رسانید؛ به عنوان نمونه برخی از معامله‌گران در راستای کاهش استرس و داشتن آرامش هرچه بیشتر، دیدگاه خود را با خرید سهام بنیادی و کم ریسک به میان مدت و بلند مدت تغییر می‌دهند، به این ترتیب سودی را در بلندمدت کسب خواهند کرد. اما در طرف دیگرمعامله‌گرانی هستند که می‌خواهند در زمان کوتاه به بازدهی بالاتری دست پیدا کنند، بنابراین ریسک بیشتری را هم تحمل‌ خواهند کرد. تعیین این افق زمانی که بر اساس ریسک‌پذیری افراد، متفاوت خواهد بود، به آن‌ها کمک خواهد کرد که ریسک‌ها را در بازه زمانی مورد نظر شناسایی و در جهت کاهش آن اقدام نمایند.

افزایش ریسک بازار با معامله‌گران بدون دانش

دنیای اقتصاد : در سال‌های اخیر ابزارهای مالی زیادی برای تحلیل تکنیکال ایجاد شدند، اما این ابزارها برای تحلیل فاندامنتال، ناکافی و تا حدودی ناشناخته هستند. غرض از بیان فاندامنتال همان تحلیل بنیادی است. این ابزارهای مالی باعث ساده‌تر شدن نسبت‌های مالی و گزارش‌های بنیادی می‌شود که نتیجه آن افزایش سرعت در تحلیل‌ها است. در همین راستا هم بنیان‌گذار سهامیاب معتقد است: آموزش و آگاهی، حلقه مفقوده در بازارهای سرمایه است؛ چراکه در حال حاضر مردم شناخت کافی از بانک‌ها دارند؛ اما آگاهی در خصوص سبدگردان‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری بسیار محدود است. فاطمه جعفری گفت: ازآنجا‌که در دنیای امروز بازار سرمایه جزو مباحث جدانشدنی زندگی مردم در سرمایه‌گذاری هستند، باید رویکرد آموزشی به این موارد داشته باشیم. برای کسب اطلاعات بیشتر درخصوص این نوع تحلیل‌ها، تشریح معضلات و مشکلات بازار سرمایه سراغ هم‌بنیان‌گذار شرکت سهامیاب رفتیم؛ ماحصل این گفت‌وگو در متن ذیل آمده است.

نوع فعالیت شرکت شامل چه مباحثی است و از چه زمانی شروع به فعالیت کرده‌اید؟

شرکت سهامیاب از سال ۹۱ شروع به کار کرده است و اردیبهشت سال ۹۲ در نمایشگاه «بورس بانک بیمه» رونمایی شد. این شرکت به‌سرعت توانست به رشد مطلوبی برسد. در این سال‌ها سهامیاب فرازوفرودهای زیادی را تجربه کرده و فعالیت‌هایی مانند استارت‌آپ‌ها و پرورش ایده‌های اولیه را شکل داده است. این شرکت در ابتدا در حوزه توسعه سیستم‌های نرم‌افزاری فعالیت می‌کرد؛ اما در سال ۸۹ وارد حوزه بازار سرمایه شد. سال ۸۹ موقعیت خوبی برای ورود به بورس بود؛ زیرا معاملات آنلاین به‌تازگی شکل‌گرفته بودند و زمانی که ما به‌عنوان یک کاربر وارد این سیستم‌های معامله آنلاین شدیم، ابزارهایی را دیدیم که به معامله‌گر کمک می‌کند در معاملات دید بهتری داشته باشد و سود بیشتری کسب کند؛ اما سابق بر این، این ابزارها در ایران وجود نداشتند. بنابراین فعالیت‌هایی مبتنی بر توسعه این نرم‌افزارها در ایران صورت دادیم.

طی رکودهای اقتصادی ایران و ضررهای اخیر مردم در بازار سرمایه، به نظر می‌رسد تمایل مردم به سرمایه‌گذاری در بورس کم شده است. فعالیت شرکت سهامیاب هم مربوط به بورس است و از شرایط بازار سرمایه تاثیر می‌پذیرد، این موضوع شرکت شما را در ماه‌های اخیر با چه چالش‌ها و مسائلی روبه‌رو کرده و برای حل این مشکل‌ها چه‌کارهایی انجام داده‌اید؟

در ابتدای امر باید بگویم در سال گذشته ما شاهد رشد و اقبال خوبی در بازار سرمایه بودیم. این رشد شارپی (نجومی) تبعات خود را به همراه داشت؛ ازجمله سرمایه‌گذاری عده زیادی از مردم که قبل از این صعود نجومی به‌دلیل وجود ریسک بالا در بازار سرمایه علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری در بازار نداشتند؛ اما در بازار صعودی ریسک را کمتر حس کردند و وارد بازار شدند؛ سرمایه‌گذاری اکثر این افراد در بورس بدون دانش کافی و صرف وقت برای یادگیری موضوعات اولیه بورس بود و این عده دیدگاهی نسبت به بازار سرمایه و ریسک‌های آن نداشتند. علاوه بر این توجهی هم به توصیه‌های فعالان بازار نمی‌کردند که اگر دانش کافی ندارند، پول‌های خود را وارد صندوق‌ها کنند. به‌طورکلی حضور افراد بدون آموزش در بازار باعث ایجاد رفتارهای هیجانی شده و ریسک و بی‌ثباتی بازار را بالا می‌برد. برای مثال الگوریتم‌هایی که روند بازار را پیش‌بینی می‌کنند، متاثر از این هیجانات می‌شوند.

برای این مشکلات چه راهکارهایی وجود داشت و شرکت سهامیاب چه تدابیری اندیشید؟

در مواجهه با مشکلات این‌چنینی رویکرد صحیح می‌تواند فرهنگ‌سازی و آموزش مردم باشد که مکانیزم و کارکرد بازار سرمایه را هم مانند بانک‌ها به‌خوبی آن بشناسند. در حال حاضر مردم بانک‌ها را کامل می‌شناسند؛ اما ذهنیتی نسبت به سبدگردان‌ها و کارگزاری‌ها ندارند. مردم اگر می‌خواهند وارد بازار سرمایه شوند، باید راه و روش معامله‌گری در این بازار را یاد بگیرند. در این خصوص شرکت سهامیاب پیشنهاد می‌کند آموزش و فرهنگ‌سازی بورس در کشور از همان مقطع ابتدایی آغاز شود؛ ولی ازنظر ما هر رشدی بعد از ریاضت و سختی‌ها حاصل می‌شود. در سالی که بورس رشد نجومی داشت، تبعات آن زیاد بود؛ اما مردم کمی با بازار سرمایه و فرصت‌های آن آشنا شدند. به عقیده بنده، موج بعدی بازار، رشد افزایش ریسک معاملات بازارهای مالی صندوق‌ها و سبدگردان‌ها خواهد بود؛ چراکه مردم بالاخره می‌پذیرند که کار را باید به دست کاردان سپرد.

از نظر شما سهامیاب تا چه حد در آموزش و رشد دانش مردم در بازار سرمایه موثر بوده است؟

از ابتدا که در سهامیاب شروع به فعالیت کردیم، ابزارهای مختلفی وجود داشت که یکی از این بخش‌ها سوشال لرنینگ (آموزش اجتماعی) بود؛ یعنی برای مردم سخت بود که با خواندن کتاب‌ها یا جزوه و رفتن به کلاس، آموزش‌های لازم را دریافت کنند. از طرفی هزینه‌های کلاس‌ها هم برای آنها سنگین بود؛ اما یادگیری در فضای مجازی به‌راحتی اتفاق می‌افتاد. به‌طور مثال در حال حاضر سایت‌های مختلفی وجود دارد که کاربران سوالات بورسی خود را مطرح می‌کنند و کاربر متخصص دیگر به زبان روان و ساده سوال را پاسخ می‌دهد؛ زمانی که پیگیر کاربران می‌شویم، می‌بینیم سطح دانش آنها در حال افزایش است.

با توجه به وجود سرمایه‌های سرگردان در اقتصاد کشور، سهامیاب چه فعالیت‌هایی برای جذب این سرمایه‌ها دارد؟

ما مایل هستیم که پول مردم در بازار سرمایه به گردش دربیاید. زمانی که بحث ارزهای دیجیتال مطرح شد، خیلی از شرکت‌ها سراغ ما آمدند و به دلیل داشتن بیس‌یوزر (پایه کاربر) خواستند که در حوزه ارزهای دیجیتال فعالیت کنیم؛ اما من به‌شخصه موافق نبودم؛ چراکه مایل هستم پول در بازار سرمایه به گردش دربیاید؛ زیرا این موضوع برای اقتصاد ایران هم مطلوب‌تر است. حتی بحث‌های مدیریت دارایی را هم مایل بودیم در بازار سرمایه خودمان اتفاق بیفتد.

با توجه به برخی اخبار مبنی بر پتانسیل رشد ارزهای دیجیتال چرا سهامیاب فعالیت در حوزه ارزهای دیجیتال را نپذیرفت؟

بلاک‌چین فارغ از بحث ارزهای دیجیتال یک فناوری با استفاده‌های متفاوت است، برای مثال سیستمی کاربردی در برگزاری مجامع و رای‌گیری‌های آن به‌صورت آنلاین است؛ اما اینکه بخواهیم یک‌میلیون کاربر خودمان را به سمت ارزهای دیجیتال سوق بدهیم، ازنظر ما مناسب نیست.

ازنظر شما بازار سرمایه کشور ثبات دارد؟ داشتن ثبات برای بازار سرمایه تا چه حدی اهمیت دارد؟

فرازوفرودهایی که بازارهای مالی دارند، قطعا روی شرکت‌های بورسی تاثیرگذار است. مثلا ۴۰درصد کارگزاری‌ها از سال ۹۲ تا ۹۵ زیان‌ده بودند؛ ولی به ‌یک‌باره در سال ۹۸ این رویه تغییر کرد و سودده شدند. ما در بازار فاکتورهایی داریم که بازار را بسیار تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ مثلا سرمایه‌گذاری‌های فردی تبعات خود را به همراه می‌آورد. در این بازار باید دید درستی داشته باشیم، باید بدانیم ممکن است یک سال ضرر کنیم؛ اما سال بعد سودمان این ضرر را پوشش بدهد.

آیا شرکت سهامیاب برنامه‌های جدیدی برای توسعه شرکت یا افزایش خدمات‌رسانی به کاربران در نظر دارد؟

قطعا ما هدفی را برای شرکت تا پنج سال آینده متصور هستیم که درمورد مدیریت دارایی است و در این حوزه کارهای جدید بسیاری انجام خواهیم داد که برای کاربرانمان مفید هستند. در حال حاضر بخشی از برنامه‌ها را شروع کرده‌ایم.

با توجه به تورمی که در کشور وجود دارد، چگونه می‌توان حباب دارایی‌های یک شرکت را سنجید؟ سهامیاب چه اقداماتی در راستای شفاف‌سازی حباب دارایی شرکت‌ها انجام داده است؟

ما باید در زمینه تحلیل‌های فاندامنتال ابزارهای خوب ارائه بدهیم، ابزارها و نرم‌افزارهای مالی برای تحلیل تکنیکال وجود دارد که مردم از آنها استفاده می‌کنند؛ اما ایجاد ابزارهای تحلیل فاندامنتال و بنیادی هم اهمیت دارد؛ زیرا ما برای تحلیل فاندامنتال ابزار زیادی نداریم. یکی از اهداف ما توسعه ابزاری است که باوجود آنها بتوان نسبت‌ها را حساب کرد و سهام را تحلیل بنیادی کرد. این ابزارها باید بتوانند تحلیل‌ها را ساده‌سازی کنند و معنی نسبت‌ها و مقایسه‌ها را شرح بدهند. همچنین اطلاعاتی از خوب یا بد بودن نسبت‌ها، ایده‌های سرمایه‌گذاری و پرتفوی گردانی ارائه کنند.

بازدیدها، بازخوردها و عملکرد سهامیاب طی سال‌های اخیر را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

به ‌طور کلی سایت سهامیاب یک‌میلیون کاربر ثبت‌نامی دارد و در یک ماه یک تا پنج میلیون بازدید دارد. فعالیت ما در سهامیاب ابتدا از شبکه اجتماعی شروع شد، سپس ابزار مدیریت سبد، مشاور سرمایه‌گذاری و معاملات آنلاین را ایجاد کردیم. از پارسال نیز با توجه به معضل کمبود دانش سرمایه‌گذاران آموزش‌ها را در بورس شروع کردیم و در برخی دانشگاه‌ها مانند شهید بهشتی و علامه به‌طور رایگان کلاس‌هایی برگزار کردیم.

اندازه پوزیشن در ترید؛ در هر معامله چقدر سرمایه وارد کنیم؟

یکی از مباحث همیشگی در دنیای معاملات ارزهای دیجیتال، مفهوم «مدیریت ریسک» است. همه متخصصان سرمایه‌گذاری و همه مقالات آموزشی، بر این نکته تأکید دارند که: ریسک معاملات خود را مدیریت کنید. اگر تنها اندکی با ارزهای دیجیتال آشنا باشید، متوجه می‌شوید که چرا مدیریت ریسک تا این حد در این حوزه مهم است.

دنیای ارزهای دیجیتال دنیای نوسان، اتفاقات ناگهانی، هیجان، اضطراب و خطر است. قیمت این دارایی‌های نوظهور و دوست‌داشتنی به‌طور لحظه‌ای تغییر می‌کند و این ویژگی (دست کم در زمان فعلی) اجتناب‌نا‌پذیر است. چنین نوسان قیمتی می‌تواند فرصت خوبی برای کسب سود باشد و ارزش سرمایه شما را در مدت‌زمان کوتاهی چند برابر کند؛ اما به‌ همان اندازه هم می‌تواند خطرناک باشد و ارزش این سرمایه را از نصف هم کمتر کند.

قسمت بد ماجرا این است که ما معمولاً اخبار زیادی از پولدارشدن افراد در دنیای ارزهای دیجیتال می‌شنویم؛ اما اخبار مربوط به ضررها و بر باد رفتن سرمایه‌ها کمتر پوشش داده می‌شود. به‌ همین دلیل، برخی ممکن است بی‌گدار به آب بزنند و خطرپذیری را با بی‌احتیاطی اشتباه بگیرند. خطرپذیری یکی از ویژگی‌های اصلی برای معامله ارزهای دیجیتال است؛ اما بی‌احتیاطی، خیر.

در این مقاله که به کمک مطلبی از وب‌سایت بایننس آکادمی گردآوری شده، بر روی یکی از فاکتورهای اساسی مدیریت ریسک، یعنی «تعیین اندازه موقعیت معاملاتی» تمرکز می‌کنیم و به شما آموزش می‌دهیم که چگونه ضررهای احتمالی را به حداقل برسانید.

اندازه موقعیت معاملاتی یا «پوزیشن سایز» (Position Size) به‌بیان ساده میزان سرمایه‌ای است که یک معامله‌گر با آن قصد ورود به یک معامله را دارد.

معامله‌گران زیادی وجود دارند که اصلاً به تعیین اندازه موقعیت فکر نمی‌کنند و یا با یک حجم تصادفی از سرمایه وارد معامله می‌شوند؛ اما حقیقت این است که تعیین اندازه موقعیت یکی از بخش‌های مهم ترید اصولی است. اگر قصد شروع معاملات پیشرفته و مارجین ارزهای دیجیتال را دارید و یا اگر از راهبردهای معاملاتی خود راضی نیستید، پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

در این مقاله سعی شده است تمام مفاهیم به‌بیان ساده برای همه معامله‌گران توضیح داده شود؛ اما کاربرد اصلی تعیین اندازه موقعیت معاملاتی، در معاملات مارجین و قراردادهای آتی است.

اولین گام، مدیریت احساسات است

شاید این بخش به‌اندازه بخش‌های پیش‌ رو فنی نباشد، اما به‌اندازه همان بخش‌های فنی مهم است. از آنجا که ریسک مالی همیشه در معاملات ارزهای دیجیتال وجود دارد، ممکن است ناخودآگاهتان برای فرار از این ریسک‌ها، احساسات فریبنده‌ای را در شما برانگیزد. نکته‌ای که باید مدنظر داشته باشید این است که این احساسات لزوماً صحیح نیستند. در واقع، جمله‌های انگیزشی مانند «انرژی هیچ‌وقت دروغ نمی‌گوید» و «به ناخودآگاه خود اعتماد کنید» و جملاتی از این‌ قبیل، حداقل در این مورد کارساز نیستند.

شما باید بتوانید احساسات خود را کنترل کنید و اجازه ندهید که تصمیمات شما را تحت‌تأثیر قرار دهند. بهترین روش برای دستیابی به این هدف، رسیدن به یک مجموعه از قوانین و پایبندی به آنهاست. به‌بیان دیگر، شما باید یک «سیستم معاملاتی» دقیق برای خود تنظیم کنید و تا حد ممکن به آن پایبند باشید.

سیستم معاملاتی شما در مواقع حساس به کمک‌تان می‌آید و شما را از تصمیم‌گیری‌های عجولانه و هیجانی بازمی‌دارد. این سیستم معاملاتی دو هدف دارد:

۱. ریسک معاملات شما را مدیریت می‌کند.
۲. به شما کمک می‌کند از تصمیمات و اقدامات غیرضروری اجتناب کنید.

تا به اینجا متوجه شدیم که داشتن یک سیستم معاملاتی دقیق برای موفقیت در معاملات مهم است؛ اما حال سؤال این است که این سیستم بر چه اساسی باید تنظیم شود؟ معیارها و متغیرهای آن کدام‌‌اند؟ هنگام تنظیم این سیستم‌ چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟

اگر قرار است ما به سیستمی برسیم که قابل‌اعتماد باشد و بتوان در مواقع حساس به آن پایبند بود، این سیستم باید دقت بالایی داشته باشد؛ در غیر این صورت ما را به سمت شکست سوق خواهد داد.

موارد زیادی از جمله افق سرمایه‌گذاری، میزان سرمایه و تحمل ریسک وجود دارد که در‌این‌باره به ما کمک می‌کنند؛ اما از بین همه آنها، تمرکز ما در این مقاله روی موضوع تعیین اندازه موقعیت معاملاتی برای هر معامله است. تعیین اندازه موقعیت معاملاتی با تحمل ریسک در ارتباط است و باعث می‌شود شما بیش از حد معقول ضرر نکنید.

برای تعیین اندازه موقعیت معاملاتی یا همان پوزیشن، ابتدا باید سه متغیر دیگر را محاسبه و تعیین کنید. این سه متغیر عبارت‌اند از: «اندازه حساب معاملاتی»، «ریسک حساب معاملاتی» و «ریسک معامله». پس از طی این مراحل، نوبت به تعیین اندازه موقعیت می‌رسد.

تعیین اندازه موجودی معاملاتی

موجودی معاملاتی یا اندازه حساب (Account Size) شما سرمایه در دسترسی است که قصد دارید آن را به یک استراتژی معاملاتی خاص اختصاص دهید. ممکن است این مسئله خیلی بدیهی به نظر برسد؛ اما عنوان‌کردن آن خالی از لطف نیست. موجودی معاملاتی شما همه سرمایه‌ای که در قالب بیت کوین (یا هر ارز دیجیتال دیگری) دارید نیست.

به‌عنوان مثال، فرض کنیم شما مقداری بیت کوین در یک کیف پول سخت‌افزاری دارید و قصد دارید از آن به‌عنوان سرمایه‌گذاری بلندمدت استفاده کنید. این دارایی مسلماً بخشی از سرمایه معاملاتی شما به حساب نمی‌رود.

منظور ما از موجودی معاملاتی، تنها آن بخشی از سرمایه است که قصد دارید از آن فقط در معامله استفاده کنید. بنابراین سبد سرمایه‌تان را تقسیم‌بندی کنید و تنها بخشی از آن که قصد دارید به معامله اختصاص دهید را به‌عنوان موجودی معاملاتی خود در نظر بگیرید.

تعیین ریسک موجودی معاملاتی

اگر شما ۱۰۰ دلار موجودی برای معامله داشته باشید، در هر معامله چقدر جای ضرر برای خود می‌گذارید؟ به عبارت دیگر، در هر معامله باید چقدر از این ۱۰۰ دلار را وارد بازی کنید؟

مرحله دوم، تعیین ریسک حساب است. این مرحله شامل تصمیم‌گیری در مورد درصدی از سرمایه معاملاتی است که مایلید در یک معامله واحد روی آن ریسک کنید.

در مورد تعیین ریسک حساب، قوانین از پیش‌ تعیین‌شده‌ای وجود دارد. برای مثال در دنیای امور مالی سنتی، قانونی به نام «قانون ۲ درصد» وجود دارد که عنوان می‌کند معامله‌گران نباید بیش از ۲ درصد از سرمایه خود را به خطر بیندازند.

البته همان طور که اشاره کردیم، قانون ۲ درصد بیشتر در بازارهای مالی سنتی به‌ کار می‌رود. حقیقت این است که این قانون برای بازار ارزهای دیجیتال خیلی مناسب نیست. ارزهای دیجیتال ویژگی‌هایی دارند که آنها را از بازارهای مالی سنتی متمایز می‌کند. به‌ همین دلیل، بهتر است که در مورد قانون ۲ درصد برای معامله ارزهای دیجیتال تجدیدنظر کنیم.

قانون ۱ درصد

دو دلیل وجود دارد که ثابت می‌کند قانون ۲ درصد برای معاملات ارزهای دیجیتال مناسب نیست. اول اینکه این راهبرد معمولاً برای سرمایه‌گذاری‌های نسبتاً بلندمدت مناسب است؛ حال آنکه معاملات ارزهای دیجیتال معمولاً کوتاه‌مدت هستند و ممکن است تنها یک تا چند روز به طول بینجامند. علاوه بر آن، این قانون معمولاً مناسب دارایی‌هایی است که نوسان کمتری دارند؛ اما می‌دانیم که ارزهای دیجیتال دارایی‌های پرنوسانی هستند.

بنابراین اگر قصد دارید معاملات فعال‌تری انجام دهید و یا اگر تازه‌وارد هستید، اتخاذ یک رویکرد محتاطانه‌تر را به شما پیشنهاد می‌کنیم. برای مثال، بهتر است که این قانون را به قانون ۱ درصد تغییر دهید.

قانون ۱ درصد حکم می‌کند که نباید بیش از یک درصد از حساب خود را در یک معامله، در معرض ریسک قرار دهید. البته این به این معنا نیست که باید تنها با ۱ درصد از حساب خود وارد معاملات شوید؛ بلکه به این معنی است که اگر ایده معاملاتی شما اشتباه بود و حد ضررتان نقض شد، باید فقط ۱ درصد از حساب خود را از دست بدهید. به‌عبارت دیگر، ضرر شما مطابق با این قانون باید برابر با ۱ درصد حساب معاملاتیتان باشد، نه کل مبلغی که وارد معامله کرده‌اید.

برای تکمیل‌کردن بحث تعیین ریسک، دو پیشنهاد را با شما مطرح می‌کنیم:

• پیشنهاد می‌کنیم درصد ریسک ثابتی را برای حساب‌های معاملاتی خود منظور کنید. پیش‌تر عنوان کردیم که شما مختارید درصدهای ثابتی مانند قانون ۲ درصد یا قانون ۱ درصد را به میل خود تغییر دهید؛ اما پیشنهاد می‌کنیم هر درصدی را که انتخاب می‌کنید، از همان برای همه معاملات خود استفاده کنید. اینکه در یک معامله از ریسک ۱ درصدی استفاده کنید و در معامله بعدی از ریسک ۵ درصد، روش جالبی نیست.
• شما این امکان را دارید که از معادل‌های ریالی به‌جای درصدها برای تعیین ریسک حساب خود استفاده کنید. برای مثال ممکن است دوست نداشته باشید که تحت هیچ شرایطی، بیش از یک میلیون تومان ضرر کنید. در این صورت، اندازه حساب شما هیچ‌وقت نباید بیشتر از ۱۰۰ میلیون تومان باشد. تا زمانی که اندازه حساب شما ۱۰۰ میلیون تومان یا کمتر باشد، ریسک حسابتان نیز یک درصد یا کمتر خواهد بود.

تعیین ریسک معامله

تا به اینجا با اندازه حساب و روش تعیین ریسک حساب آشنا شدیم. مرحله بعدی، تعیین ریسک معامله است. تعیین ریسک معامله یک پیش‌نیاز کلیدی دارد: مشخص‌کردن زمانی که ایده معاملاتی ما از اعتبار ساقط می‌شود.

فراموش نکنید که اشتباه و ضرر، بخش جدایی‌ناپذیر معاملات (به‌خصوص در دنیای ارزهای دیجیتال) است. حتی بهترین معامله‌گران هم همیشه درست پیش‌بینی نمی‌کنند. نکته جالب این است که معامله‌گرانی وجود دارند که پیش‌بینی‌های اشتباهشان بیشتر از پیش‌بینی‌های درست آنهاست، اما باز هم به نسبت سایرین بیشتر سود می‌کنند. چنین چیزی چطور ممکن است؟ همه اینها به‌دلیل مدیریت صحیح ریسک، داشتن یک استراتژی معاملاتی و پایبندی به آن است.

هر ایده معاملاتی باید یک نقطه ابطال داشته باشد. نقطه ابطال آنجایی است که می‌گوییم: «ایده اولیه ما اشتباه بود و باید از این موقعیت خارج شویم تا جلوی ضرر بیشتر را بگیریم». در سطح عملی‌، این نقطه همان جایی است که باید سفارش حد ضرر (Stop-Loss) خود را در آن تنظیم کنیم.

تعیین حد ضرر علاوه بر اندازه حساب معاملاتی و ریسک حساب، به قیمت ارز دیجیتال موردنظر هم بستگی دارد. باید با محاسبات و تحلیل‌هایی که انجام می‌دهید متوجه شوید که اگر بازار چند درصد مخالف پیش‌بینی شما حرکت کند، ضرر شما از ۱ درصد حساب‌تان بیشتر خواهد شد. به‌عبارت دیگر، تعیین این نقطه مبتنی بر استراتژی‌های معاملاتی شخصی شما و تنظیمات خاصی است که استفاده می‌کنید.

حد ضرر را می‌توان بر اساس تحلیل تکنیکال و پارامترهای آن از جمله منطقه حمایت و مقاومت تعیین کرد. همچنین می‌توان از اندیکاتورها، ساختار کلی بازار یا هر چیز دیگری برای تعیین آن استفاده کرد.

برای تعیین ریسک معامله هیچ روشی وجود ندارد که پاسخگوی همه موقعیت‌ها باشد. خودتان باید تصمیم بگیرید که کدام راهبرد، مناسب سبک معاملاتی شماست و نقطه ابطال یا حد ضرر را بر اساس آن تعیین کنید.

محاسبه اندازه موقعیت معاملاتی

حالا با همه پیش‌نیازهای لازم آشنا شده‌اید و می‌توانیم به‌سراغ محاسبه اندازه موقعیت معاملاتی برویم.

برای توضیح بهتر این مسئله، می‌توانیم از مثال‌های عددی کمک بگیریم. فرض می‌کنیم یک حساب ۵٬۰۰۰ دلاری داریم (تعیین موجودی معاملاتی). قرار شد که از قانون ۱ درصد استفاده کنیم و بیش از ۱ درصد از اندازه حساب خود را به خطر نیندازیم (تعیین ریسک حساب). با این اوصاف، ما نباید در این معامله بیش از ۵۰ دلار ضرر کنیم.

فرض کنید بر اساس تحلیل‌ها، حد ضرر (یا نقطه ابطال) معامله خود را جایی تنظیم کرده‌ایم که اگر بازار ۵ درصد مخالف پیش‌بینی ما حرکت کند، ۵۰ دلار ضرر می‌کنیم. به‌عبارت دیگر، ۵ درصد اشتباه در ایده معاملاتی ما، با یک درصد از کل حساب‌مان برابر می‌شود. حال چکیده این اطلاعات به شرح زیر است:

برای محاسبه اندازه موقعیت کافی است اندازه حساب را در ریسک حساب ضرب و نتیجه را بر نقطه ابطال تقسیم کنیم. بنابراین فرمول تعیین اندازه موقعیت به این صورت خواهد بود:

نقطه ابطال / (ریسک حساب*اندازه حساب) = اندازه موقعیت

حال می‌توانیم با استفاده از همین فرمول، اندازه موقعیت را برای مثال عنوان‌شده محاسبه کنیم.

۱٬۰۰۰ = ۰.۰۵ / ( ۰.۰۱ * ۵٬۰۰۰ )

بنابراین اندازه موقعیت مناسب برای این معامله، ۱٬۰۰۰ دلار است.

با دنبال‌کردن این راهبرد و خروج در نقطه ابطال، می‌توانید از یک ضرر بالقوه و بسیار بزرگ‌تر مصون بمانید. البته پیشنهاد می‌کنیم برای افزایش دقت این مدل، کارمزدهایی که باید پرداخت کنید و همچنین لغزش احتمالی قیمت را نیز در نظر بگیرید؛ علی‌الخصوص اگر قصد معامله یک ابزار مالی با نقدشوندگی (لیکوییدیتی) پایین‌تر را دارید [لغزش (slippage) به تغییرات قیمتی گفته می‌شود که از زمان فعال‌شدن سفارش تا زمان انجام آن اتفاق می‌افتد].

به‌عنوان نکته پایانی مقاله و برای اطمینان از درک آن، قصد داریم همین مثال را با تغییر یکی از متغیرها دوباره محاسبه کنیم. برای مثال بیایید نقطه ابطال را به ۱۰ درصد افزایش دهیم و با ثابت در نظر گرفتن سایر متغیرها، دوباره این محاسبه را انجام دهیم.

۵۰۰ = ۰.۱ / ( ۰.۰۱ * ۵٬۰۰۰ )

دیدید که با دو برابر کردن ریسک معامله، اندازه موقعیت به نصف کاهش یافت. بنابراین اگر بخواهیم ریسک معامله خود را بالا ببریم، باید دست‌کم اندازه موقعیت را کاهش دهیم تا با یک ضرر چشمگیر مواجه نشویم و از سرمایه خود محافظت کنیم.

همچنین می‌توانیم اندازه حساب خود را نصف کنیم تا ببینیم چه اتفاقی می‌افتد (برای محک زدن اطلاعات خود، پیشنهاد می‌کنیم پیش از مطالعه ادامه مطلب، پیش‌بینی کنید که با نصف‌کردن اندازه حساب، چه اتفاقی برای اندازه موقعیت خواهد افتاد؟ آیا اندازه موقعیت بزرگ‌تر می‌شود یا کوچک‌تر؟)

۵۰۰ = ۰.۰۵ / ( ۰.۰۱ * ۲٬۵۰۰ )

منطقی است که با کم‌کردن اندازه حساب، اندازه موقعیت کوچک‌تر خواهد شد. ما در این مثال اندازه حساب را نصف کردیم و همان طور که می‌بینید، اندازه موقعیتمان هم به نصف کاهش یافت.

سخن پایانی

برخلاف تصور بسیاری از افراد، محاسبه اندازه موقعیت دل‌بخواهی نیست و روش خاص خود را دارد. این مورد هم باید در کنار اندازه حساب، ریسک حساب و حد ضرر، پیش از ورود به معامله تعیین شود.

همچنین بخش مهمی از این راهبرد، اجرای صحیح آن است. پیشنهاد ما این است که به‌ هیچ‌ عنوان اندازه موقعیت یا حد ضرر را در طول معامله تغییر ندهید. به‌عبارت دیگر، به راهبرد اولیه و سیستم معاملاتی خود وفادار باشید.

در نهایت، فراموش نکنید که بهترین راه برای یادگیری مدیریت ریسک، تمرین است. تمام چیزی که ما در این مقاله پوشش دادیم، در سطح تئوری بود. تبدیل این اطلاعات به مهارت عملی، برعهده خود شماست. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم دفعه بعدی که قصد ورود به یک معامله جدید را داشتید، آموزه‌های این مقاله را یادآوری کنید و سعی کنید با تکرار آنها، به مهارت لازم در این خصوص دست یابید.

چگونه ریسک معاملات خود را در بورس اوراق بهادار کاهش دهیم؟

معامله در هر بازاری اعم از ملک، طلا، ارز و… با ریسک‌های متفاوتی همراه است. هر فرد تمایل دارد در بخشی سرمایه‌گذاری کند که امکان مدیریت ریسک معاملات در آن وجود داشته باشد تا بادید منطقی بتواند ریسک خود را به حداقل رسانده و با خیالی آسوده‌تر اقدام به سرمایه‌گذاری کنید. بورس اوراق بهادار یکی از بازارهایی است که به دلیل امکان مدیریت زیان‌های احتمالی و برآورد علمی بازده، تمایل به سرمایه گذاری در آن، در سال‌های اخیر توانسته توجه سرمایه‌گذاران بسیاری را به خود جلب کند.

به همین منظور هر سرمایه‌گذار باید آموزش‌های مورد نیاز در حوزه معاملات بورس اوراق بهادار را فرا گرفته و توانایی تحلیل سهام شرکت‌های مختلف را داشته باشد. با تسلط به این موضوع فرد می‌تواند صورت‌های مالی شرکت‌های مختلف را مطالعه کرده، روند قیمت‌ها را در دوره‌های مشابه بررسی نموده و با نکاتی که در ادامه به آن پرداخته می‌شود، ریسک معاملات را به حداقل رساند. برای آموزش و کسب توانایی تحلیل تکنیکال و بنیادی سهام‌ کارگزاری آگاه دوره‌های آموزش بورس لازم را برگزار می‌کند. علاوه بر این به افرادی که وقت کافی برای رصد بازار اوراق بهادار و گذراندن دوره‌های آموزشی را ندارند، پیشنهاد می‌شود به روش‌های سرمایه‌گذاری غیر مستقیم (صندوق‌های سرمایه‌گذاری)، در بورس اوراق بهادار سرمایه‌گذاری کنند.

پیش از آنکه نکات لازم در کاهش ریسک را با هم مرور کنیم، لازم بدانیم که:

۱/ شناسایی و کنترل ریسک

یکی از نکات مهم در کاهش ریسک معاملات، شناسایی ریسک‌های موجود در هر سرمایه‌گذاری (از جمله بازار اوراق بهادار) و اتخاذ روش‌های کنترلی مناسب برای آن‌ها است.از آنجا که ریسک معاملات بورسی به خودی خود از بین نمی‌رود لذا برای کاهش آن باید روش‌ کنترلی مناسبی لحاظ کرد؛ از طرفی هر سرمایه‌گذار باید افق زمانی مشخصی را در سرمایه‌گذاری خود تعیین کند و بر اساس آن که ممکن است بلندمدت، میان مدت یا کوتاه مدت باشد، ریسک‌های معاملاتی در بورس اوراق بهادار را به حداقل رسانید؛ به عنوان نمونه برخی از معامله‌گران در راستای کاهش استرس و داشتن آرامش هرچه بیشتر، دیدگاه خود را با خرید سهام بنیادی و کم ریسک به میان مدت و بلند مدت تغییر می‌دهند، به این ترتیب سودی را در بلندمدت کسب خواهند کرد. اما در طرف دیگرمعامله‌گرانی هستند که می‌خواهند در زمان کوتاه به بازدهی بالاتری دست پیدا کنند، بنابراین ریسک بیشتری را هم تحمل‌ خواهند کرد. تعیین این افق زمانی که بر اساس ریسک‌پذیری افراد، متفاوت خواهد بود، به آن‌ها کمک خواهد کرد که ریسک‌ها را در بازه زمانی مورد نظر شناسایی و در جهت کاهش آن اقدام نمایند.

با مطالعه «نگاهی به بازده و ریسک در سرمایه‌گذاری » می توان ضمن آشنایی با مفهوم بازده و ریسک، بابرخی از انواع ریسک‌ها و عوامل ایجاد کننده آن آشنا شد.

۲/ احتمال محقق نشدن پیش‌بینی‌ها

برای شناسایی مناسب ریسک‌های معاملاتی، ابتدا نیاز است که ماهیت ریسک برایمان هویدا شود؛ با توجه به این موضوع، ریسک، احتمال محقق نشدن پیش‌بینی‌های هریک از معامله‌گران است؛ به صورت کلی اگر تصمیم به خرید سهام شرکتی را داریم و بر اساس تحلیل‌های خود، افزایش قیمت سهام را پیش‌بینی کنیم، در صورت افزایش قیمت سهام آن شرکت، ریسک معاملاتی کاهش یافته و نزدیک صفر خواهد شد. به عنوان نمونه اگر قیمت سهام شرکتی ۳۸۵ تومان باشد و ما افزایش قیمت ۳۰ تومانی را ظرف مدت زمان مشخصی برای این سهام پیش‌بینی کنیم، در صورت رسیدن قیمت سهام به ۴۱۵، ریسک معاملات ما به صفر رسیده است و بازده مورد انتظارمان بهطور کامل محقق شده است. اما در غیر این صورت با توجه به قیمت محقق شده سهم، سرمایه‌گذاری ما با ریسک معاملاتی همراه شده است. این موضوع نشان می‌دهد که در مدیریت و کاهش ریسک، پیش‌بینی صحیح نقش بسیار تأثیرگذاری دارد. اما لزوماً تمامی پیش‌بینی‌ها منطبق بر واقعیت نخواهد شد و برای دست‌ یافتن به سودی مناسب و چشم‌گیر باید توانایی پذیرش ریسک را داشته باشیم. بنابراین لازم است پیش از خرید یا فروش سهام هر یک از شرکت‌های بورسی، تحلیل مناسبی از سهام آن شرکت را داشته باشیم و برای دست یافتن به تحلیل‌های مناسب و اصولی، می‌توانیم از خدمات مشاوره‌ای و تحلیلی نظیر خدمات سایت همفکران بهزه‌مند شویم.

۳/ مطالعه و جمع‌آوری اطلاعات قبل از خرید سهام

یکی از ریسک‌های مهم در معاملات بورسی، ریسک مالی است؛ برای مثال تصور کنیم که می‌خواهیم سهام شرکت “الف” را خریداری ‌کنیم. اما در مطالعات خود متوجه می‌شویم که در ماه‌های اخیر آن شرکت به دلیل سوءمدیریت در بخش بازاریابی و شناخت ناصحیح از میزان تقاضای بازار در فرایند تولید و فروش با مشکل مواجه شده و برای کالاهای تولیدی خود، خریداری ندارد. با این تفاسیر پیش‌بینی می‌کنیم که ممکن است افزایش ریسک معاملات بازارهای مالی به زودی شرکت با مشکل نقدینگی مواجه شود و یا حتی در صورت ادامه روند اعلام ورشکستگی کند، لذا شاهد کاهش قیمت سهام آن خواهیم بود. البته این احتمال نیز وجود دارد که با تغییر استراتژی این شرکت بتواند این تهدید را به درستی مدیریت کرده و آن را به فرصتی برای رشد تبدیل نماید. بنابراین جمع‌آوری اطلاعات می‌توانیم تصمیم درستی در مورد خرید یا فروش سهام بگیریم.

۴/ فریب نوسانات روزانه و کوتاه مدت را نخورید!

یکی دیگر از موارد مهمی که در معاملات بورسی همواره فعالیت‌های سرمایه‌گذاران را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، نوسانات قیمت است؛ به طوری که تغییرات روزانه در قیمت سهام می‌تواند موجب فریب ما شود. به عنوان نمونه اغلب سرمایه‌گذاران تصمیم به فروش سهام شرکتی را می‌گیرند و سهام آن شرکت با کمبود تقاضای خرید و افزایش عرضه مواجه می‌شود و قیمت سهام آن شرکت کاهش پیدا می‌کند؛ به عبارت دیگر صف فروش در تابلوی معاملات بورسی شکل می‌گیرد. این درحالی است که توجیه منطقی برای این فروش وجود ندارد و ممکن است بخاطر این باشد که یک فرد برای بازی دادن بازار یا به دلیل پیش بینی نادرست، ناگهان در یکی از شبکه‌های اجتماعی اعلام کرده این سهم افت قیمت خواهد داشت. در این حین فرد منتشر کننده خبر در قیمتی پایین اقدام به خرید سهام موجود در صف فروش می‌کند و پس از چند روز دوباره وضعیت قیمت سهم صعودی خواهد شد. اینجا تنها افرادی متضرر خواهند شد که بدون بررسی لازم و صرف جو حاکم بر بازار اقدام به فروش سهام خود کرده اند. بنابراین چنانچه با تحلیل و دید بلند‌مدت سهام شرکتی را خریداری کرده‌ایم، در هنگام نوسانات و کاهش قیمت سهام، نباید تحت تأثیر صف‌های فروش قرار گرفته و سهام را بدون در نظر گرفتن تحلیل مناسب بفروشیم.

۵/ خرید و فروش به موقع!

این موضوع نیز بسیار حائز اهمیت است که سهام را باید در قیمت مناسب خرید یا فروخت. به عنوان مثال ممکن است پس از تحلیل به این نتیجه برسیم که برای یک سرمایه گذاری کوتاه مدت سهام شرکت “ب” را در قیمت ۴۱۵ تومان خرید کنیم و در قیمت ۴۳۰ تومان بفروشیم. اما با رشد مناسب و سریع سهام، تحت تأثیر قرارگرفته و به دلیل دست یافتن به سود بیشتر بدون انجام تحلیل مجدد، سهام را نگه می‌داریم و روز معاملاتی بعد سهام با صف فروش سنگین مواجه می‌شود؛ باید دقت کنیم که عدم فروش به موقع سهم منجر به زیان ما می‌شودبنابراین بایدبدانیم که معاملات بورسی باید به دور از تصمیم‌های احساسی انجام شده و با خرید و فروش به موقع سهام شرکت‌ها کسب سود کنیم.

۶/ نگاه به جریانات اقتصادی کشور!

سیاست‌های کلان اقتصادی دولت‌ها جزو ریسک‌های سیستماتیک محسوب شده که می‌تواند همواره سرمایه‌گذاری‌های مختلف یک کشور را تحت تاثیر خود قراردهد. به عنوان مثال از جمله ریسک‌های موجود در بازار که ناشی از جریانات اقتصادی کشور است، می‌توان به ریسک تورم و نرخ بهره نرخ بهره اشاره کرد که می‌تواند فضای کلی معاملات بورسی را تحت تأثیر قرار ‌دهد؛ برای شفافیت موضوع زمانی ا در نظر می‌گیریم که نرخ سود سپرده‌های بانکی افزایش پیدا ‌کند. در این شرایط برای سرمایه‌گذاران با ریسک‌پذیری متوسط و کم سرمایه‌گذاری در سپرده‌های بانکی بی‌دردسر و سودآور بوده و عموماً تمایل آن‌ها به سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار کاهش می‌یابد. در چنین شرایطی و چنانچه تمهیدات لازم در بازار بورس صورت نگیرد، ممکن است این بازار با کاهش نقدینگی مواجه شود.

همچنین با افزایش نرخ بهره سپرده‌های بانکی، نرخ وام‌دهی بانک‌ها نیز افزایش یافته و این موضوع باعث می‌شود که هزینه تأمین مالی شرکت‌های بورسی نیز اضافه گردد که این امر بر تولید و فروش شرکت تأثیر گذاشته و شرکت را با مشکلاتی مواجه می‌سازد.

در مثال دیگر می‌توانیم بگوییم در یک سال گذشته کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی و زمزمه‌های کاهش دوباره آن افراد زیادی علاقمند به سرمایه‌گذاری در بازار اوراق بهادار شده‌اند.

برای مقابله با این قبیل ریسک، می‌توانیم با اطلاع از جریانات کلی اقتصادی کشور مخصوصاً بانک مرکزی و همین‌طور با بررسی وضعیت صنایع در کشور، اقدامات لازم را در کسب سود بیشتر انجام دهیم.

۷/ سبد سهام تشکیل دهید!

پس از شناخت مناسب هر یک از ریسک‌های معاملاتی در بورس اوراق بهادار و اتخاذ مناسبت‌ترین روش کنترلی افزایش ریسک معاملات بازارهای مالی برای آن‌ها، شما باید سبدی متشکل از سهام صنایع و شرکت‌های مختلف تشکیل دهیم تا از این طریق نیز بخشی از ریسک معاملاتی خود را به حداقل رسانیم؛ برای مثال اگر ما سهام ۵ شرکت دارویی را داشته باشیم، اگر صنعت دارو سازی با مشکلی مواجه شود، کل پرتفوی ما متاثر از این اتفاق شده و ضرر ما بسیار بیشتر از زمانی خواهد بود که در صنایع مختلف سرمایه‌گذاری می‌کردیم؛ بنابراین توصیه می‌شود که سبد سهام خود را از سهام شرکت‌های مختلف که نسبت به آن‌ها اطلاعات مناسبی داریم، انتخاب کنیم و و با این کار ریسک پرتفوی خود را به حداقل رسانیم؛ البته چنانچه پیشتر گفتیم نوع انتخاب سهام در سبد دارایی به دیدگاه و افق زمانی ما در سرمایه‌گذاری بستگی دارد.

جمع‌بندی

برای آنکه بتوانیم سود بیشتری از سرمایه‌گذاری در بورس کسب نموده و ریسک پرتفوی خود را کاهش دهیم باید به مولفه‌هایی نظیر افق زمانی و دیدگاه سرمایه‌گذاری، بررسی کافی شرکت پیش از معامله، وضعیت اقتصادی کلان کشور و مواردی از این قبیل دقت کنیم. اگرچه امکان مدیریت و کاهش ریسک در سرمایه‌گذاری بورس اوراق بهادار وجود دارد اما باید به یاد داشته باشیم که همواره با ریسک‌هایی مواجه هستیم که به صورت کلی نمی‌توان آن‌ها را از بین ببریم. اما می‌تواند تا حد ممکن آنها را کاهش داد.

ریسک های معامله در بازار فارکس (بخش دوم)

در بخش قبلی این مقاله، آموختیم که ریسک افزایش ریسک معاملات بازارهای مالی نرخ ارز، ریسک زیان ناشی از تغییر ارزش نسبی جفت ارز پس از توافق شما برای خرید یا فروش با قیمتی خاص است. همچنین کشور نیز تاثیر مستقیمی بر روی قیمت ارز دارد؛‌ این تاثیر گاهی به علت احساسات بازار اتفاق افتاده و گاهی به صورت عمدی است. در ادامه این مقاله به بررسی سایر ریسک های معامله در بازار فارکس و نکاتی برای کاهش ریسک می‌پردازیم.

ریسک مارجین

استفاده از اهرم یا لوریج (leverage) در معاملات فارکس تفاوت چندانی با استفاده از آن با سهام و معاملات آپشن ندارد. هنگامی که شما با مارجین معامله می‌کنید، برای تامین مالی معاملاتی که نیاز به وجوهی بیش از موجودی نقدی واقعی شما دارند، از بروکر خود پول قرض می‌کنید. اگر معامله شما برخلاف جهت مورد نظرتان پیش رود؛ ممکن است کال مارجین شوید و برای بازگرداندن انطباق، به پولی بیش از سرمایه اولیه خود نیاز دارید.

در حالی که لوریج می‌تواند به طور تصاعدی سود را افزایش دهد، همین کار را با زیان نیز انجام می‌دهد. اگر یک تریدر مبتدی هستید، قبل از وام گرفتن از بروکر خود، خطرات عمده معامله با مارجین را نیز در نظر بگیرید.

نکاتی برای کاهش ریسک

وقتی در بازار سهام یا آپشن معامله می‌کنید، باید از روندهای کلان بازار و اقتصاد کلان که می‌تواند بر بخشی تأثیر بگذارد که مرتبط با شرکت شماست آگاه باشید. این ریسک ها مشابه عواملی مانند ریسک کشور در معاملات فارکس هستند. از این رو، اکثر تریدرها معاملات سهام را شهودی تر و با ریسک کمتری می‌دانند.

برای ریسک معامله کم، با سرمایه کم شروع کنید

معاملات فارکس را با مقدار کمی پولی که می‌توانید از دست بدهید، شروع کنید. سودهای کوچک را سیو کنید؛ اجازه ندهید موفقیت زود هنگام باعث افزایش اعتماد به نفس و انجام معاملات بزرگ تر و با ریسک بیشتری شود.

اقدامات احتیاطی عقل سلیم را انجام دهید

هنگامی که معاملات واقعی را آغاز می کنید، از برخی از ابزارهای کنترل ریسک استفاده کنید. از ابزارهای توقف ضرر یا استاپ لاس (stop loss) و تیک پروفیت (take profit) استفاده کنید و سرمایه موجود خود را به جای تنها یک جفت، در چندین معامله تقسیم کنید.

یک برنامه گسترده تر داشته باشید

قبل از اینکه وارد معاملات فارکس شوید، مطمئن شوید که یک برنامه مالی و سرمایه گذاری شخصی منطقی و متنوع دارید. اجازه ندهید یک اشتباه در دنیای جدید معاملات فارکس به سلامت مالی کوتاه مدت و بلند مدت شما آسیب برساند. در صورت نیاز سعی کنید با یک مشاور مالی یا سرمایه گذاری مشورت کنید.

قبل از شروع معاملات فارکس

اول، به یک ریسک دیگر توجه کنید: ریسک بروکر

برای جلوگیری از معامله با یک بروکر فارکس غیر قابل اعتماد، شرکتی را انتخاب کنید که توسط یک نهاد دولتی تنظیم و قانون‌گذاری می‌شود. می‌توانید وضعیت بروکر را با استفاده از BrokerCheck، سرویسی که توسط سازمان تنظیم مقررات صنعت مالی (FINRA) ارائه می‌شود، تأیید کنید.

اگر مبتدی هستید، سعی کنید یک حساب کاربری با کارگزاری باز کنید که خدمات تحقیقاتی و آموزشی فراوان و حساب آزمایشی یا دمو ارائه می‌دهد. ممکن است لازم باشد زود به اطلاعات اولیه دسترسی داشته باشید. همچنین دقت کنید که بروکر مورد نظر شما اسپرد (spread) خرید و فروش کمی داشته باشد.

بازار فارکس چیست؟

بازار فارکس به شرکت‌کنندگان، مانند بانک‌ها و افراد، امکان خرید، فروش یا مبادله ارزها را افزایش ریسک معاملات بازارهای مالی می‌دهد. بازار ارز (فارکس) بزرگترین بازار مالی در جهان است و از بانک‌ها، شرکت‌های تجاری، بانک‌های مرکزی، شرکت‌های مدیریت سرمایه گذاری، صندوق‌های تامینی، کارگزاران خرده فروشی فارکس و سرمایه گذاران تشکیل شده است.

نکات کلیدی

بازار فارکس به شرکت‌کنندگان، از جمله بانک‌ها، صندوق‌ها و افراد اجازه می‌دهد تا ارزها را بخرند، بفروشند یا مبادله کنند.

بازار فارکس 24 ساعت و 5.5 روز در هفته کار می‌کند و مسئول تریلیون‌ها دلار فعالیت معاملاتی روزانه است.

معاملات فارکس می‌تواند بازدهی بالایی داشته باشد اما ریسک بالایی نیز به همراه دارد.

بازار ارز از دو سطح تشکیل شده است: بازار بین بانکی و بازار خارج از بورس (OTC).

بسیاری از حساب‌های فارکس را می‌توان با حداقل 100 دلار باز کرد.

شناخت بازار فارکس

بازار فارکس تحت سلطه یک بازار واحد نیست، بلکه یک شبکه جهانی از رایانه‌ها و کارگزاران از سراسر جهان است. کارگزاران فارکس نیز به‌عنوان بازارساز عمل می‌کنند و ممکن است قیمت‌های پیشنهادی و درخواستی را برای جفت ارزها که با رقابتی‌ترین پیشنهاد در بازار متفاوت است، ارسال کنند.

بازار فارکس از دو سطح تشکیل شده است – بازار بین بانکی و بازار خارج از بورس (OTC). بازار بین بانکی جایی است که بانک‌های بزرگ ارزها را برای اهدافی مانند پوشش ریسک، تعدیل ترازنامه و از طرف مشتریان معامله می‌کنند. از سوی دیگر، بازار فرابورس جایی است که افراد از طریق پلتفرم‌ها و کارگزاران آنلاین تجارت می‌کنند.

تعداد تراکنش‌های روزانه فارکس ثبت‌شده در آوریل 2019، براساس نظرسنجی سه‌ساله بانک مرکزی سال 2019 از بازارهای مشتق 6.6 تریلیون دلاراست.

از صبح دوشنبه در آسیا تا بعد از ظهر جمعه در نیویورک، بازار فارکس یک بازار 24 ساعته است، یعنی یک شبه تعطیل نمی‌شود. بازار فارکس از یکشنبه ساعت 12 بعد از ظهر به وقت گرینویچ تا جمعه ساعت 11 صبح باز می‌شود

این با بازارهایی مانند سهام، اوراق قرضه و کالاها که همگی برای یک دوره زمانی بسته می‌شوند، متفاوت است. با این حال، مانند بسیاری از موارد، استثناهایی وجود دارد. برخی از ارزهای بازارهای نوظهور برای مدتی در طول روز معاملات بسته می‌شوند.

تاریخچه بازار فارکس

تا جنگ جهانی اول، ارزها به فلزات گرانبها مانند طلا و نقره متصل بودند. سپس، پس از جنگ جهانی دوم، این سیستم فروپاشید و قرارداد برتون وودز جایگزین آن شد. این توافق منجر به ایجاد سه سازمان بین المللی برای تسهیل فعالیت‌های اقتصادی در سراسر جهان شد. آنها به شرح زیر بودند:

صندوق بین المللی پول (IMF)

موافقتنامه عمومی‌تعرفه‌ها و تجارت (GATT)

بانک بین المللی بازسازی و توسعه (IBRD)

این سیستم جدید همچنین طلا را با دلار آمریکا به عنوان میخ ارزهای بین المللی جایگزین کرد. دولت ایالات متحده قول داده است که از عرضه دلار با ذخایر معادل طلا پشتیبانی کند. اما سیستم برتون وودز در سال 1971 زمانی که رئیس جمهور ایالات متحده، ریچارد نیکسون تعلیق تبدیل دلار به افزایش ریسک معاملات بازارهای مالی طلا را اعلام کرد، غیر فعال شد.

ارزها در حال حاضر در انتخاب خود آزاد هستند و ارزش آنها بر اساس عرضه و تقاضا در بازارهای بین المللی تعیین می‌شود

معاملات در بازار فارکس چگونه انجام می‌شوند؟

در فارکس معاملات در به‌صورت (Contract For Difference(CFD انجام می‌شوند. برای این‌که این موضوع را روشن کنیم، با ذکر مثالی آن را بیشتر توضیح می‌دهیم:

معاملات CFD چیست؟

در قدیم معاملات به‌صورت سنتی صورت می‌پذیرفت، به‌این‌صورت که توافق بین دوطرف انجام می‌شد، و بعد مبلغ به نرخ لحظه‌ای پرداخت و در مقابل کالا نیز به خریدار تحویل داده می‌شد. بعدها معاملات فیوچر (آتی) به بازار اضافه شد که خود نوعی معاملات CFD بود. به‌‌این ترتیب در این نوع معاملات، شما می‌توانستید ارزش یا کالایی را در تاریخ سررسید مشخص و با نرخ قیمت توافقی معامله کنید.

معاملات فیوچر (آتی) چگونه عمل می‌کنند؟

فرض کنید فروشنده‌ای ۱۰ عدد سکه را برای تحویل ۶ ماه بعد، به قیمت هر سکه ۴ میلیون تومان فروخته، درحالی‌که قیمت سکه در زمان سررسید افزایش می‌یابد و هر سکه به قیمت ۶ میلیون تومان می‌رسد.

حال قیمت سکه از زمان عقد قرارداد ۲ میلیون تومان گران‌تر شده است. پس فروشنده در تاریخ سررسید باید ۱۰ عدد سکه به قیمت ۶ میلیون تومان خریداری و به خریدار تحویل بدهد و یا این‌که بابت هر سکه ۲ میلیون تومان ضرر و زیان به خریدار پرداخت نماید. توجه داشته باشید که در اینجا فروشنده ضرر کرده اما خریدار سود. زیرا خریدار، قرداداد داشته که در تاریخ سررسید، هر سکه را ۴ میلیون تومان تحویل بگیرد.

اینکه معاملات فیوچر (آتی) تاریخ سررسید داشت یک ایراد محسوب می‌شد. زیرا وقتی تاریخ سررسید می‌رسید، معامله فسخ می‌شد و شخصی که در آخر معامله کرده بود باید تسویه را انجام می‌داد، که این موضوع زیاد مطلوب نبود. در اینجا جای خالی نوع معامله جدید به‌شدت احساس می‌شد. بالاخره با گذشت زمان و تغییر در نوع معاملات فیوچر، تاریخ سررسید را حذف کردند.

به‌این‌ترتیب هرشخص می‌توانست از آن پس معاملات خود را بدون محدودیت زمانی، تا هر زمانی که نیاز داشت نگه دارد. و هروقت دوست داشت و قیمت را مناسب دید قرار داد خود را تسویه کند و سود خود را بردارد.

به‌این‌ترتیب دریچه‌ای جدید برای معاملات در بازارها باز شد که دیگر فروشنده نگران تسویه در تاریخ سررسید نبود و می‌توانست معامله خود را بدون محدودیت تمدید نماید.

بازیکنان بزرگ در بازار فارکس

دلار آمریکا تا حد زیادی پرمعامله ترین ارز است. دومی‌ یورو و سومی‌ ین ژاپن است. جی پی مورگان چیس بزرگترین معامله گر در بازار فارکس است. چیس 10.8 درصد از سهم بازار جهانی فارکس را در اختیار دارد. آنها سه سال است که رهبر بازار هستند. UBS با 8.1 درصد از سهم بازار در رتبه دوم قرار دارد. XTX Markets، Deutsche Bank و Citigroup مکان‌های باقی‌مانده در 5.5 برتر را تشکیل دادند

مزایا و معایب تجارت فارکس

بازارهای فارکس دارای مزایای کلیدی هستند، اما این نوع معاملات بدون معایب نیست.

مزایا

یکی از بزرگترین مزایای معاملات فارکس عدم محدودیت و انعطاف پذیری ذاتی است. حجم معاملات بسیار زیاد است و بازارها تقریباً 24/7 باز هستند. با این کار، افرادی که شاغل هستند نیز می‌توانند در معاملات شبانه یا آخر هفته‌ها (بر خلاف بازار سهام) شرکت کنند.

در مورد گزینه‌های معاملاتی موجود، مقدار زیادی اختیار وجود دارد. صدها جفت ارز وجود دارد و انواع مختلفی از قراردادها مانند قراردادهای آتی یا لحظه ای وجود دارد. هزینه‌های معاملات عموماً در مقایسه با سایر بازارها بسیار پایین است و اهرم مجاز در میان تمام بازارهای مالی بالاترین است که می‌تواند سود (و همچنین زیان) را افزایش دهد.

اهرم چیست: فرض کنید با موجودی سرمایه ۱۰۰۰ دلار، می‌خواهید به معامله در بازار سهام آمریکا بپردازید. حداکثر مبلغی که برای خرید سهام می‌توانید خرج کنید نمی‌تواند از مقدار موجودی شما بیشتر شود. اما با اهرم یا همان لوریج این موضوع امکان‌پذیر است. برای مثال وقتی با اهرم ۱:30 معامله می‌کنید، شما قادر خواهید بود تا 30 برابر موجودی خودتان نیز معامله کنید.

معایب

در بازارهای فارکس، خطرات اهرمی‌وجود دارد – همان اهرمی‌که مزایایی را ارائه می‌دهد. در معاملات فارکس اهرم مجاز 20 تا 30 برابر است و می‌تواند سود بزرگی در پیش داشته باشد، اما همچنین می‌تواند به معنای زیان‌های بزرگ سریع باشد.

اگرچه این واقعیت که تقریباً 24 ساعت در روز کار می‌کند می‌تواند برای برخی مثبت باشد، اما به این معنی است که برخی از معامله گران باید از الگوریتم‌ها یا برنامه‌های معاملاتی برای محافظت از سرمایه گذاری خود در زمانی که دور هستند استفاده کنند. این به ریسک‌های عملیاتی می‌افزاید و می‌تواند هزینه‌ها را افزایش دهد.

نقطه ضعف اصلی دیگر ریسک طرف مقابل است، جایی که تنظیم بازارهای فارکس می‌تواند دشوار باشد، زیرا این بازار افزایش ریسک معاملات بازارهای مالی بین المللی است که تقریباً دائماً معامله می‌شود. هیچ صرافی مرکزی وجود ندارد که معامله را تضمین کند، به این معنی که ممکن است ریسک قصور وجود داشته باشد.

سوالات متداول بازار فارکس

معاملات فارکس دقیقا چیست؟

تجارت فارکس مبادله یک ارز با ارز دیگر است. تجارت فارکس تجارت جفت ارز است – خرید یک ارز در عین حال فروش یک ارز دیگر.

آیا می‌توانید با معامله در فارکس ثروتمند شوید؟

معاملات فارکس می‌تواند شما را ثروتمند کند، اما احتمالاً برای انجام این کار به جیب‌های عمیق نیاز دارد. به این معنا که صندوق‌های تامینی اغلب مهارت‌ها و وجوه در دسترس را دارند تا تجارت فارکس را بسیار سودآور کنند. با این حال، برای سرمایه گذاران فردی و خرده فروشی، تجارت فارکس می‌تواند سودآور باشد، اما همچنین بسیار خطرناک است.

چگونه تجارت فارکس را شروع کنم؟

برای شروع تجارت فارکس، اولین قدم این است که در مورد معاملات فارکس بیاموزید. این شامل توسعه دانش بازارهای ارز و مشخصات معاملات فارکس است. همچنین یک حساب کارگزاری برای تجارت فارکس ایجاد می‌کند. یکی از موارد مهمتر از آنجا، تنظیم یک استراتژی معاملاتی است که شامل مقدار پولی است که شما مایل به ریسک هستید.

برای شروع معامله در فارکس چقدر نیاز دارید؟

در بیشتر موارد، شما می‌توانید از طریق حساب فارکس با حداقل 100 دلار باز کنید و معامله کنید. البته، هر چه مبلغی که بتوانید سرمایه گذاری کنید بیشتر باشد، پتانسیل صعودی بیشتری خواهید داشت. بسیاری توصیه می‌کنند حداقل 1000 دلار و حتی 5000 دلار برای اجرای صحیح یک استراتژی سرمایه گذاری کنید.

آیا می‌توانم با 100 دلار فارکس معامله کنم؟

باز کردن و معامله فارکس فقط با 100 دلار امکان پذیر است – بسته به حداقل مبلغ برای افتتاح یک حساب فارکس. برخی از کارگزاران حداقل 5 یا 10 دلار برای سپرده گذاری دارند.

حرف آخر

معاملات فارکس چندین مزیت را نسبت به سایر بازارها ارائه می‌دهد، مانند انعطاف پذیری با انواع قراردادها و معاملات تقریباً 24 ساعته. همچنین به سرمایه گذاران اجازه می‌دهد تا 20 تا 30 برابر معاملات خود را افزایش دهند که می‌تواند سود را افزایش دهد. از جنبه منفی، این اهرم همچنین می‌تواند به سرعت منجر به زیان‌های عمده شود.

قبل از شروع به خطر انداختن پول خود، معاملات را در یک محیط مجازی ارسال کنید. استراتژی‌های معاملاتی را تمرین کنید تا آمادگی لازم جهت ورود به بازار واقعی را کسب نمایید.