چگونه در بورس طلا بخریم؟ آموزش خرید طلا در بورس
بسیاری از افراد برای پس انداز و حفظ ارزش پول خود روی طلا سرمایهگذاری می‌کنند تا هم سود به دست آورند و هم در مواقعی که به پول‌شان احتیاج دارند بتوانند آن را بفروشند. علاوه بر این یکی از بهترین روش‌ها برای حفظ سرمایه در مقابل سقوط بازارهای مختلف و تورم، خرید طلا است.
بسیاری این نوع سرمایهگذاری را با خرید و فروش طلای فیزیکی انجام می‌دهند و کمتر کسی از صندوق سرمایهگذاری طلا اطلاع دارد. به همین منظور در این مقاله قصد داریم به شما آموزش بدهیم که چگونه در بورس طلا بخریم و ویژگی‌ها و مزایای خرید طلا در بورس را نام ببریم.
خرید طلا در بورس چه مزایایی دارد؟
طلا به عنوان یک کالای سرمایهگذاری با توجه به ارزشی که دارد از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا طلا تا به حال افت چشمگیری نداشته است و گاهی سودهای کلانی را نصیب سرمایه‌گذاران خود کرده است. همین ویژگی طلا و سکه سبب به وجود آمدن صندوقهای سرمایهگذاری طلا در بازار سرمایه شد. به علت تقاضای فعالان بازار سکه، معاملات گواهی سپرده سکه طلا در سال ۱۳۹۴ در بورس ایران مطرح شد تا تمامی افرادی که کد بورسی دارند بتوانند در بورس، سهام طلا در بورس بخرند.
صندوق طلا ابزار جدیدی است که امکان خرید طلا و سکه را بدون نیاز به خرید فیزیکی امکان‌پذیر میکند و چون خرید و فروش طلا مخصوصا در صندوقها، به صورت غیرمستقیم و از طریق یک سبدگردان حرفه‌‌ای انجام می شود سرمایهگذاری شما از نوسانات ناگهانی در امان است. اگر تا به حال ریسک‌هایی مانند احتمال سرقت، تقلب و… جهت خریداری و نگهداری فیزیکی طلا و سکه باعث نگرانی شما شده است باید گفت که با معامله طلا در بورس کالا ریسک‌های خرید و نگهداری طلا به حداقل خود می‌رسد. علاوه بر موارد گفته شده در زمان فروش طلا و سکه فیزیکی، همواره هزینه کارمزد بیش از ۱ درصد و در مواقعی تا ۲ درصد بر سرمایه‌گذاران تحمیل می‌شود در حالی که کارمزد خرید و فروش این اوراق با ۰٫۱۵ % انجام می‌شود. افزایش امنیت سرمایهگذاری، شفافیت، کشف قیمت رسمی سکه، تنوع بخشی به سبد ابزارهای مالی از دیگر ویژگی‌ها و مزایای این نوع سرمایهگذاری است.
روش های خرید طلا در بورس
سه روش برای خرید طلا در بورس وجود دارد که در ادامه، به توضیح هرکدام از آن‌ها می‌پردازیم:
- گواهی سپرده سکه طلا
- صندوقهای کالایی با پشتوانه طلا
- شمش طلا از بازار فیزیکی
معاملات گواهی سپرده سکه
گواهی سپرده سکه، اولین روش خرید طلا در بورس است. در ابتدا تعریفی از گواهی سپرده کالا ارائه می‌دهیم. بر اساس مصوبه شورای عالی بورس و اوراق بهادار منظور از سهام یک‌روزه چیست؟ گواهی سپرده کالایی، به اوراق بهاداری گفته می‌شود که مؤید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالا است و پشتوانه آن قبض انبار استانداردی است که توسط انبارهای مورد تایید بورس صادر می‌شود.
حال گواهی سپرده سکه و به اصطلاح قبض انبار، به اوراقی گفته می‌شود که خریدار آن، میتواند بعد از خرید سکه، آن را از خزانه بانک مربوطه تحویل بگیرد یا میتواند این اوراق را به صورت سهام نگهداری کند و در صورت صلاح دید و با افزایش قیمت اوراق، گواهی سپرده سکه خود را بفروشد. گواهی سپرده سکه طلا از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۳ تا ۱۵:۳۰ و در بازه نوسانات قیمتی -۵ و +۵ معامله می‌شود. حداقل میزان خرید برای خرید گواهی سپرده سکه، حداقل یک سکه یا ۱۰ سهم گواهی سپرده سکه است.
لازم به ذکر است که هر نماد گواهی سپرده سکه، دارای تاریخ سر رسید است یعنی خریدار سکه هم میتواند بعد از خرید، سکه خود را تحویل بگیرد یا تا زمان سررسید صبر کند. بعد از اتمام سررسید اگر دارنده اوراق، گواهی سپرده سکه خود را نفروخته باشد، طبق قانون لازم است که سکه خود را تحویل بگیرد. البته در این حالت برای گواهی سپرده سکه، نماد جدیدی تعریف می‌شود که به سررسید جدیدی انتقال می‌یابد. در زیر به نمادهای گواهی سپرده سکه که در حال حاضر معامله می‌شوند اشاره شده است.
- سكه ۰۰۱۲پ ۰۱ سكه تمام بهار، تحویل ۱روزه رفاه
- سكه ۹۹۱۲ پ ۰۴ سكه تمام بهار، تحویل ۱روزه صادرات
- سكه ۹۸۱۲ – ۰۳ سكه تمام بهار، تحویل ۱روزه سامان
- سكه ۰۰۱۱ پ ۰۲ سكه تمام بهار، تحویل ۱روزه ملت
چهار رقم سمت راست، تاریخ سررسید گواهی سپرده سکه است. «پ» به معنای پیوسته بودن این معاملات و دو رقم سمت چپ، کد خزانه یا انبار پذیرش شده است. به عنوان مثال سکه نماد سکه 0012 پ 01 به معنای سکه یک روزه بانک رفاه است که معاملات آن به صورت پیوسته انجام می‌شود منظور از سهام یک‌روزه چیست؟ و تاریخ سررسید آن برای 12 (بهمن‌ماه) سال ۱۴۰۰ است.
بازار گواهی سپرده کالایی بازاری کم ریسک است و به همین علت از استقبال خوبی از طرف خریداران و فروشندگان برخوردار است. ضمن این که برای شفافیت بیشتر و به منظور یکسان‌سازی قیمت نمادها در هر گروه کالایی، بورس کالا، هر ماه یک نماد را از هر گروه کالایی به عنوان نقدشونده‌ترین نماد معرفی میکند تا معاملات ماه بعد بر اساس قیمت پایانی آن نماد تعیین شود.
صندوق کالایی با پشتوانه طلا
دومین روش خرید طلا در بورس، استفاده از صندوق کالایی با پشتوانه طلاست. صندوقهای سرمایهگذاری طلا (Gold Funds) یکی از انواع صندوق سرمایه گذاری مشترک و قابل معامله (ETF) در بورس کالا هستند که بر روی گواهی سپرده طلا و اورق مبتنی بر طلا سپردهگذاری می‌کنند. این صندوق های طلا حداقل ۷۰ درصد از دارایی خود را در خرید سکه و طلا و مابقی آن را روی اوراق با درآمد ثابت سرمایهگذاری می‌کنند. قسمتی از منابع صندوق طلا نیز در بازار مشتقه سکه طلای بورس کالا از جمله قراردادهای اختیار معامله سکه طلا سرمایه گذاری می‌شوند. صندوق با پشتوانه طلا از بازده قیمت سکه طلا پیروی میکند و واحدهای سرمایهگذاری آن در بورس کالای ایران قابل معامله هستند.
روش این سرمایهگذاری به این صورت است که مدیر صندوق، سکه های مورد نیاز را از بازار یا بانک می خرد و در یک بانک عامل، سپردهگذاری میکند. سرمایه گذاری در این صندوقها، یک سرمایهگذاری غیرمستقیم روی نرخ ارز و طلای جهانی است زیرا همان طور که گفتیم درصد عمده سرمایهگذاری این صندوقها روی گواهی‌‌های سکه طلاست و قیمت طلا به دو عامل نرخ ارز و قیمت اونس جهانی وابسته است. سرمایهگذاری در این صندوقها ریسک پایین‌تری نسبت به خرید سکه طلا دارد و با حداقل 5۰۰۰۰۰ تومان می‌توان در آن‌ها سرمایهگذاری کرد.
اگر برای شما سوال پیش آمده که سپردهگذاری در گواهی سپرده طلا بهتر است یا صندوقهای کالایی با پشتوانه طلا؟ باید گفت که واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری با پشتوانه طلا دامنه نوسان ندارند در نتیجه سود بیشتری را به سرمایه‌گذار می‌دهند. از طرف دیگر گواهی سکه طلا با وجود دامنه نوسان، در بازارهای شدیدا نزولی، ریزش قیمتی کمتری دارند. علاوه بر این سرمایه لازم برای سرمایهگذاری در صندوقهای با پشتوانه طلا مبلغ 5۰۰ هزار تومان است ولی برای گواهی سکه طلا حداقل خرید یک سکه لازم است.
شمش طلا در بازار فیزیکی بورس کالا
خرید شمش طلا، دیگر روش خرید طلا در بورس است. شمش طلا در بازار فیزیکی بورس کالا، در تالار طلا معامله می‌شود و در زیر مجموعه بازار صنعتی قرار دارد. تمامی اشخاصی که کد بورس کالا دارند، می‌توانند شمش طلا در بازار فیزیکی بورس کالا خریداری کنند و هیچ محدودیت و مجوز خاصی برای انجام این معاملات لازم نیست. حداقل میزان برای خرید طلا در بورس کالا، ۱ کیلوگرم و حداکثر ۵ کیلوگرم شمش است. به علت آن که قیمت طلا هر روز تغییر میکند، لازم است قبل از خرید سهام طلا، مذاکره‌ای بین خریدار و فروشنده انجام شود تا به یک قیمت واحد برای معامله برسند.
شایان ذکر است که روز عرضه شمش طلا در بازار فیزیکی بورس کالا مشخص نیست. با مراجعه هر روزه به عرضه‌های بورس کالا، می‌توان متوجه شد که برای روز بعد شمش طلا عرضه خواهد شد یا خیر. در صورت عرضه، معامله در تالار هر روزه از ساعت ۱۲:۳۰ شروع می‌شود.
مراحل خرید شمش طلا در بورس
- گرفتن کد بورس کالا: کد بورس کالا با کد بورسی تفاوت دارد. برای اخذ کد بورس کالا، باید به کارگزاری فعال در این زمینه مراجعه کرده و فرم‌های مربوط به اخذ کد بورس کالا را تکمیل کنید.
- درخواست خرید به کارگزار خود: در روز معامله برای خرید شمش طلا، با تماس به کارگزار درخواست خرید خود را ثبت کنید تا کارگزار درخواست خرید شما را برای خریدار ارسال کند.
- واریز ۱۰ درصد ارزش معامله به حساب وکالتی: خریدار باید ۱۰ درصد از ارزش معامله خود را تا پیش از ساعت ۱۲، به حساب وکالتی واریز کند تا کارگزار بتواند درخواست او را بلوکه و به تالار ارسال کند.
- خرید: همان طور که گفتیم منظور از سهام یک‌روزه چیست؟ برای کشف قیمت طلا پیش از معامله، مذاکره‌ای بین خریدار و عرضه‌کننده برای قیمت طلا از طریق کارگزاران دو طرف انجام می‌شود. موضوع این مذاکره اعلام و در سایت org قرار می‌گیرد. از قیمت اعلامی این سایت ۹ درصد ارزش افزوده کسر می‌شود و طرفین معامله بر روی قیمت اعلامی سایت منهای ۹ درصد ارزش افزوده به توافق می‌رسند. بعد از خرید، ۱۰ درصدی که قبلا توسط مشتری واریز شده از حسابش برداشته و به حساب کارگزار واریز می‌شود. مشتری تا سه روز کاری فرصت دارد تا ۹۰ درصد باقی‌مانده را تسویه کند. بعد از تسویه نیز حواله دریافت طلا برای خریدار ارسال می‌شود.
سخن آخر
یکی از روش‌های سرمایهگذاری در بازار طلا، خرید سهام طلا است. برای این کار بعد از اخذ کد بورسی از کارگزاری مد نظر خود می‌توانید به معامله سهام در بورس اوراق بهادار و همچنین به معامله واحدهای صندوقهای سرمایه گذاری با پشتوانه طلا یا گواهی سکه طلا بپردازید. پوشش ریسک نرخ ارز و بهره بردن از تغییرات قیمت طلای جهانی از مزیت‌های دیگری است که به آن اشاره کردیم. با توجه به کم ریسک بودن و امنیت این روش، می‌توان نتیجه گرفت که یکی از مطمئن‌ترین روش‌های سرمایهگذاری در بازار طلا و سکه، خرید طلا در بورس است.
دلیل اختلاف قیمت سکه بورسی و بازار چیست؟
رئیس اتحادیه طلا و جواهر درباره علت تفاوت قیمت سکه یک روزه در بورس کالا و بازار گفت: چند بانک بودند که از طریق بازار منظور از سهام یک‌روزه چیست؟ بورس اقدام به خرید سکه از مردم با قیمت بالاتر می‌کردند و نمی‌دانیم با چه اهدافی دست به این کار زدند.
رئیس اتحادیه طلا و جواهر درباره علت تفاوت قیمت سکه یک روزه در بورس کالا و بازار گفت: چند بانک بودند که از طریق بازار بورس اقدام به خرید سکه از مردم با قیمت بالاتر می‌کردند و نمی‌دانیم با چه اهدافی دست به این کار زدند.
به گزارش نبض بورس؛ سکه طلا طی روزهای اخیر، رشدهای قیمتی بالایی را تجربه کرد؛ به نحوی که به‌راحتی از کانال ۶ میلیون تومان گذشت و در برخی مواقع به بالای ۷ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان هم رسید و در این روند همواره قیمت‌های بورسی از بازار آزاد جلوتر بوده است. طی چند هفته اخیر قیمت گواهی سکه یک روزه در بورس کالا ۵۰۰ تا۷۰۰ هزار تومان بالاتر از بازار معامله می‌شد. از همین رو برخی مسئولان معتقدند دماسنج نرخ‌های سکه حرارت خود را از بازار گواهی سپرده سکه در بورس کالا یا همان معاملات موسوم به سکه یک روزه می‌گیرد. هر چند برخی هم بر این باورند که برخی مزیت‌های ویژه بورس نسبت به بازار، موجبات این فاصله قیمتی را ایجاد کرده بود، اما به نظر نمی‌رسد این تفاوت قیمتی ۱۰ درصدی صرفاً به همین آپشن‌های حاشیه‌ای مرتبط باشد و سرانجام هم مقام ناظر بورس روز یکشنبه اعلام کرد: نمادهای معاملاتی گواهی سپرده کالایی سکه طلا به دلیل وجود قیمت‌های نامتعارف در تابلوی معاملات، تا اطلاع ثانوی در مرحله پیش‌گشایش باقی خواهد ماند.
دو روز بعد از این اطلاعیه، بورس کالا تصمیم‌گیری نهایی خود را در زمینه این نوع معاملات اعلام کرد. بر اساس مصوبه جدید سازمان بورس، از روز سه‌شنبه تا اطلاع ثانوی معامله حقوقی‌ها به‌جز بازارگردان‌ها و صندوقهای طلا و همچنین کدهای سبد در گواهی سپرده سکه ممنوع شد.
ماهیت معاملات سکه یک روزه
منظور از این مفهوم، معاملات سکه طلا در قالب گواهی سپرده کالایی در بازار بورس کالا است. یکی از موضوع‌های رایج در مورد خرید و فروش دارایی‌های مالی، خرید و فروش سکه از طریق صرافی‌های موجود در کشور است. در واقع، گواهی سپرده، ورقه بهاداری است که نشان می‌دهد صاحب آن مالکیت مقدار مشخصی از یک کالا را بر عهده دارد؛ کالایی که این اوراق بابت آن منتشر شده‌اند. مثلاً اگر پنج سکه به انبار تحویل داده شود، گواهی سپرده بابت فروش پنج سکه به فرد داده می‌شود تا بتواند آن را در بازار به‌جای سکه فیزیکی معامله کنند.
مزیت این بازار در این است که افراد به‌جای تحمل ریسک نگهداری سکه در منزل و ریسک تقلبی بودن سکه فیزیکی، به‌راحتی در خانه و به‌صورت آنلاین، اوراق سکه معامله کنند. اوراق سکه منتشر شده در بورس قابلیت تحویل یک روزه را دارند و در صورت تمایل می‌توانید با مراجعه به انبار بانک‌ها، سکه فیزیکی معادل آن را تحویل بگیرید.
بنابراین در خرید اوراق گواهی، ریسک‌های ناشی از تقلبی بودن سکه یا ریسک‌های مرتبط با نگهداری سکه فیزیکی در منازل عملاً صفر می‌شود و هر زمانی قصد خرید یا فروش سکه وجود داشته باشد، نیازی به مراجعه حضوری به بازار نیست و به‌صورت آنلاین امکان خرید و فروش این اوراق وجود دارد. مزیت بعدی، کارمزد کمتر معامله این اوراق در بازار بورس است.
بعد از تعطیلی معاملات سکه یک روزه در روز یکشنبه، محمد کشتی‌آرای، رئیس کمیسیون تخصصی طلا و جواهر اتاق اصناف اعلام کرد: بازار سکه شاهد کاهش حباب سکه به ۲۰۰ هزار تومان بوده است. وی با تأکید بر اینکه بعد از توقف معاملات سکه در بورس، عرضه و تقاضا متعادل شد، گفت: همین امر سبب شد تقاضای کاذب در بازار سکه از بین برود.
خط‌شکنان قیمت سکه
آیت محمدولی، رئیس اتحادیه طلا و جواهر نیز در این خصوص به ایرناپلاس گفت: خرید سکه با قیمت بالاتر از کف بازار در بورس، انگیزه‌ای ایجاد کرده بود که مردم برای فروش سکه‌های خود به این بازار هجوم بیاورند.
وی افزود: پس از توقف این بازار، مطمئناً این سرمایه‌ها به بازار طلا بازخواهد گشت. بازار طلا در چند روز گذشته رو به افزایش بوده که دلیل آن هم افزایش قیمت ارزهای خارجی و رشد انس جهانی است.
به گفته محمدولی، متأسفانه بازار طلا چند سالی است که به بازار سکه و طلای آب شده تبدیل شده و نمی‌توان آن را یک بازار واقعی دانست، بلکه یک بازار دلالی و واسطه‌گری است و از نظر تولید و اشتغال تأثیری ایجاد نمی‌کند.
وی درباره علت تفاوت قیمت سکه یک روزه و بازار توضیح داد: باید دید خط‌شکنان دنبال چه می‌گشتند. به هر صورت چند بانک بودند که از طریق بازار بورس اقدام به خرید سکه از مردم با قیمت بالاتر می‌کردند، ولی اطلاع نداریم اینها با چه اهدافی دست به این کار زدند. اصلاً مگر می‌شود کسی در بازار اسکناس یک هزار تومانی را با قیمت یک هزار و ۵۰ تومان خریداری کند؟
دفتر ثبت سهام چیست؟
چنان که پیش از این در مطلب مربوط به تفاوت منظور از سهام یک‌روزه چیست؟ سهام بی نام و سهام با نام بیان شد، نقل و انتقال سهام در شرکت‌های سهامی مقررات قانونی خاصی دارد. خصوصاً اگر سهام از نوع سهام بانام باشد. سهام بی‌نام در حکم اوراق بهادار بوده و از طریق داد و ستد بین مالکان این گونه سهام، قابل نقل و انتقال می‌باشد و نیاز به تشریفات خاص دیگری ندارد. اما نقل و انتقال سهام با نام باید در دفتر ثبت سهام شرکت به ثبت برسد و الا وجاهت قانونی نخواهد داشت.
دفتر ثبت سهام در شرکت‌های سهامی از اهمیت بالایی برخوردار است اما متأسفانه در اکثر شرکت‌ها، توجهی به دفتر ثبت سهام نمی‌شود. مطابق قانون، کسی مالک سهام یک شرکت شناخته می‌شود که اسمش در دفتر ثبت سهام، ثبت شده باشد. اگر شرکتی فاقد دفتر ثبت سهام باشد و یا دفتر خود را به روز نکند، با مشکلات سهام داری زیادی رو به رو می‌شود.
دفتر ثبت سهام چیست؟
دفتر ثبت سهام، که به آن دفتر سهام یا دفتر نقل و انتقال سهام نیز گفته می‌شود، از نظر حقوقی اهمیت بسیار زیادی دارد. اما تجربه کاری این مجموعه نشان می‌دهد، متاسفانه در اکثر شرکت‌ها – خصوصاً شرکت‌های کوچک- چیزی تحت عنوان برگه سهام وجود ندارد. این مساله هنگام نقل و انتقال سهام بی‌نام افراد را دچار مشکل میکند.
بنابراین بهتر است، شرکت‌ها نسبت به تهیه این برگه اقدام نمایند. بعضاً مشاهده می‌شود که شرکت‌ها، دفتر ثبت سهام نیز ندارند. داشتن این دفتر در شرکت‌هایی که سهام بانام دارند قطعی و ضروری ست. زیرا ملاک مالکیت در این گونه شرکت‌ها ثبت شدن در دفتر ثبت سهام است.
یک نکته کاربردی که باید به آن توجه داشت آن است که در بیشتر شرکت‌های سهامی خاص، نقل و انتقال سهام، مطابق مقررات مندرج در اساسنامه شرکت، منوط است به موافقت هیات مدیره. فلذا فرد سهام‌دار بدون موافقت کتبی هیات مدیره نمی‌تواند سهام خود را انتقال دهد و فرد خریدار سهام نیز باید دقت داشته باشد که پیش از دریافت سهام این موافقت کسب شده باشد و الا مالکیتی بر سهامی که به وی منتقل شده است، نخواهد داشت.
لازم به ذکر است موضوع فوق منحصر به شرکت‌های سهامی خاص است و مطابق قانون وضع چنین محدودیتی برای شرکت‌های سهامی عام ممکن نیست.
ضمانت اجرای نداشتن دفتر ثبت سهام
- از آنجا که قانون تجارت داشتن دفتر ثبت سهام را برای ثبت شرکت سهامی الزامی دانسته و ضمانت اجرای آن را در آخر ماده ۴۰ لایحه اصلاحی قانون تجارت (هر انتقالی که بدون رعایت شرایط فوق بعمل آید از نظر شرکت و اشخاص ثالث فاقد اعتبار است) بیان کرده است هر شرکت سهامی باید دارای دفتر نقل و انتقال سهام (ثبت سهام) باشد و نقل و انتقالی که دفتر نقل و انتقال سهام ثبت نشده باشد را از نظر قانونی فاقد اعتبار دانسته شده است.
- و نیز اداره ثبت شرکت‌ها نقل و انتقال سهام شرکت‌های سهامی را در دفتر ثبت شرکت‌ها ثبت نمی‌نماید و به همین جهت داشتن دفتر نقل و انتقال سهام در شرکت‌های سهامی خاص الزامیست.
نمونه دفتر سهام خام
در صورت تمایل به تهیه دفتر ثبت سهام و دریافت آن درب محل کار/منزل با متخصصان ثبت یار تماس بگیرید.
021-74318700دلیل اختلاف قیمت سکه بورسی و بازار چیست؟
رئیس اتحادیه طلا و جواهر درباره علت تفاوت قیمت سکه یک روزه در بورس کالا و بازار گفت: چند بانک بودند که از طریق بازار بورس اقدام به خرید سکه از مردم با قیمت بالاتر می‌کردند و نمی‌دانیم با چه اهدافی دست به این کار زدند.
رئیس اتحادیه طلا و جواهر درباره علت تفاوت قیمت سکه یک روزه در بورس کالا و بازار گفت: چند بانک بودند که از طریق بازار بورس اقدام به خرید سکه از مردم با قیمت بالاتر می‌کردند و نمی‌دانیم با چه اهدافی دست به این کار زدند.
به گزارش نبض بورس؛ سکه طلا طی روزهای اخیر، رشدهای قیمتی بالایی را تجربه کرد؛ به نحوی که به‌راحتی از کانال ۶ میلیون تومان گذشت و در برخی مواقع به بالای ۷ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان هم رسید و در این روند همواره قیمت‌های بورسی از بازار آزاد جلوتر بوده است. طی چند هفته اخیر قیمت گواهی سکه یک روزه در بورس منظور از سهام یک‌روزه چیست؟ کالا ۵۰۰ تا۷۰۰ هزار تومان بالاتر از بازار معامله می‌شد. از همین رو برخی مسئولان معتقدند دماسنج نرخ‌های سکه حرارت خود را از بازار گواهی سپرده سکه در بورس کالا یا همان معاملات موسوم به سکه یک روزه می‌گیرد. هر چند برخی هم بر این باورند که برخی مزیت‌های ویژه بورس نسبت به بازار، موجبات این فاصله قیمتی را ایجاد کرده بود، اما به نظر نمی‌رسد این تفاوت قیمتی ۱۰ درصدی صرفاً به همین آپشن‌های حاشیه‌ای مرتبط باشد و سرانجام هم مقام ناظر بورس روز یکشنبه اعلام کرد: نمادهای معاملاتی گواهی سپرده کالایی سکه طلا به دلیل وجود قیمت‌های نامتعارف در تابلوی معاملات، تا اطلاع ثانوی در مرحله پیش‌گشایش باقی خواهد ماند.
دو روز بعد از این اطلاعیه، بورس کالا تصمیم‌گیری نهایی خود را در زمینه این نوع معاملات اعلام کرد. بر اساس مصوبه جدید سازمان بورس، از روز سه‌شنبه تا اطلاع ثانوی معامله حقوقی‌ها به‌جز بازارگردان‌ها و صندوقهای طلا و همچنین کدهای سبد در گواهی سپرده سکه ممنوع شد.
ماهیت معاملات سکه یک روزه
منظور از این مفهوم، معاملات سکه طلا در قالب گواهی سپرده کالایی در بازار بورس کالا است. یکی از موضوع‌های رایج در مورد خرید و فروش دارایی‌های مالی، خرید و فروش سکه از طریق صرافی‌های موجود در کشور است. در واقع، گواهی سپرده، ورقه بهاداری است که نشان می‌دهد صاحب آن مالکیت مقدار مشخصی از یک کالا را بر عهده دارد؛ کالایی که این اوراق بابت آن منتشر شده‌اند. مثلاً اگر پنج سکه به انبار تحویل داده شود، گواهی سپرده بابت فروش پنج سکه به فرد داده می‌شود تا بتواند آن را در بازار به‌جای سکه فیزیکی معامله کنند.
مزیت این بازار در این است که افراد به‌جای تحمل ریسک نگهداری سکه در منزل و ریسک تقلبی بودن سکه فیزیکی، به‌راحتی در خانه و به‌صورت آنلاین، اوراق سکه معامله کنند. اوراق سکه منتشر شده در بورس قابلیت تحویل یک روزه را دارند و در صورت تمایل می‌توانید با مراجعه به انبار بانک‌ها، سکه فیزیکی معادل آن را تحویل بگیرید.
بنابراین در خرید اوراق گواهی، ریسک‌های ناشی از تقلبی بودن سکه یا ریسک‌های مرتبط با نگهداری سکه فیزیکی در منازل عملاً صفر می‌شود و هر زمانی قصد خرید یا فروش سکه وجود داشته باشد، نیازی به مراجعه حضوری به بازار نیست و به‌صورت آنلاین امکان خرید و فروش این اوراق وجود دارد. مزیت بعدی، کارمزد کمتر معامله این اوراق در بازار بورس است.
بعد از تعطیلی معاملات سکه یک روزه در روز یکشنبه، محمد کشتی‌آرای، رئیس کمیسیون تخصصی طلا و جواهر اتاق اصناف اعلام کرد: بازار سکه شاهد کاهش حباب سکه به ۲۰۰ هزار تومان بوده است. وی با تأکید بر اینکه بعد از توقف معاملات سکه در بورس، منظور از سهام یک‌روزه چیست؟ عرضه و تقاضا متعادل شد، گفت: همین امر سبب شد تقاضای کاذب در بازار سکه از بین برود.
خط‌شکنان قیمت سکه
آیت محمدولی، رئیس اتحادیه طلا و جواهر نیز در این خصوص به ایرناپلاس گفت: خرید سکه با قیمت بالاتر از کف بازار در بورس، انگیزه‌ای ایجاد کرده بود که مردم برای فروش سکه‌های خود به این بازار هجوم بیاورند.
وی افزود: پس از توقف این بازار، مطمئناً این سرمایه‌ها به بازار طلا بازخواهد گشت. بازار طلا در چند روز گذشته رو به افزایش بوده که دلیل آن هم افزایش قیمت ارزهای خارجی و رشد انس جهانی است.
به گفته محمدولی، متأسفانه بازار طلا چند سالی است که به بازار سکه و طلای آب شده تبدیل شده و منظور از سهام یک‌روزه چیست؟ نمی‌توان آن را یک بازار واقعی دانست، بلکه یک بازار دلالی و واسطه‌گری است و از نظر تولید و اشتغال تأثیری ایجاد نمی‌کند.
وی درباره علت تفاوت قیمت سکه یک روزه و بازار توضیح داد: باید دید خط‌شکنان دنبال چه می‌گشتند. به هر صورت چند بانک بودند که از طریق بازار بورس اقدام به خرید سکه از مردم با قیمت بالاتر می‌کردند، ولی اطلاع نداریم اینها با چه اهدافی دست به این کار زدند. اصلاً مگر می‌شود کسی در بازار اسکناس یک هزار تومانی را با قیمت یک هزار و ۵۰ تومان خریداری کند؟
گواهی سپرده کالایی
گواهی سپرده کالایی نوعی از اوراق بهادار است که بیانگر مالکیت دارنده آن بر میزان مشخصی از یک کالا با استاندارد مشخص است. به عبارتی گواهی سپرده کالایی اوراق بهاداریست که دارنده آن می تواند با مراجعه به انبارداری، آن کالا را با همان مشخصات به طور فیزیکی دریافت نماید.
گواهی سپرده کالایی به منظور سهولت در داد و ستد کالاها و استفاده در ابزارهایی نظیر قراردادهای آتی و اختیار معامله و همچنین به عنوان پشتوانه دریافت تسهیلات از نظام بانکی و سایر اهداف طراحی شده است. گواهی سپرده کالایی معمولا تحویل یک روزه دارند و خریدار برگه می تواند پس از یک روز با مراجعه به انبارهای مشخص شده اقدام به تحویل کالای مد نظر نماید. چنانچه تمایلی به دریافت فیزیکی کالا نداشته باشد نیز این برگه به خودی خود قابل داد و ستد می باشد.
در حال حاضر گواهی سپرده کالایی سکه طلا و گواهی سپرده کالایی زعفران از پر طرفدار ترین گواهی های موجود در بورس تهران است و شما می توانید از طریق کارگزاری کاریزما با داشتن کد بورسی اقدام به خرید و فروش این اوراق نمایید.
دیدگاه شما