اصلاح مقررات انتشار اوراق بهادار

بازار سرمایه در حالت انتظار

به گزارش پایگاه خبری تجارت طلایی،حسین خزلی خرازی، کارشناس و فعال بازار سرمایه، با اشاره به اُفت و خیزهای چند هفته گذشته شاخص بورس، اظهار کرد: (بورس) در روز‌های اخیر بعد از نزول ۱۵ درصدی شاخص کل، به حالت صبر و انتظار یا به اصطلاح بورسی ها، مشاهده در آمده است.

وی افزود: نمی توان شرایط فعلی را منفی و زیان بار برای سرمایه گذاران تلقی کرد، بلکه شرایط فعلی بورس به حالت خنثی و بدون ضرر و سود در آمده است، تنها اتفاقی که کمی سرمایه گذاران را نگران کرده حجم معاملاتی است که نسبت به ماه‌های قبل به شدت کاهش یافته است.
بیشتر بخوانید: چگونگی فعالیت در بازار بورس به زبان ساده/ با سرمایه اندک خود، در سرمایه‌گذاری‌های بزرگ شریک شوید

کارشناس و فعال بورس با بیان اینکه ابهام‌های اساسی در روابط بین الملل، موضوع تحریم‌ها و اثر آن بر صنایع ایرانی وجود دارد، گفت: تحریم به عنوان مانع اصلی در معاملات بورس در نظر گرفته نمی شود، بلکه رشد شدید نرخ دلار و نگرانی از کشش پذیر بودن قیمت کالا‌ها، ابهاماتی را برای خریداران سهام ایجاد کرده که همین امر به عنوان یکی از دلایل ریزش شاخص بورس مطرح می شود.

وی در پایان ابراز کرد: شرایط بازار سرمایه ایران خوب و و بشدت قابل توسعه است، زیرا در یکسال گذشته شاخص کل بورس شاهد رشد ۱۰۲ درصدی بوده است، اما همیشه یک اصل در بورس اتفاق می افتد و آن هم این است که هر صعود تندی می‌تواند نزول تندی را به همراه داشته باشد.

تقریبا به مدت دو هفته است که شاخص بورس اوراق بهادار با روند ریزشی و یا صعود در ابتدا و نزول در پایان همراه می شود که این موضوع نگرانی زیادی را برای سرمایه گذاران در این بازار در پی داشته است.اما کارشناسان این حرفه معتقدند دلیل این ریزش انتظار بازار سرمایه برای بررسی شرایط است.

مجوز افزایش سرمایه فارس صادر شد

به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ، بر اساس گزارش کانال اخبار پتروشیمی در اطلاعیه کدال آمده است: «در اجرای قانون بازار اوراق بهادار ‏جمهوری اسلامی ایران (مصوب آذرماه 1384)، تقاضای افزایش سرمایه و انتشار سهام جدید شرکت صنایع پتروشیمی خلیج ‏فارس (سهامی عام) در این سازمان مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس رسیدگی انجام شده، مواردی حاکی از مغایرت با قوانین ‏و مقرّرات مربوط در انتشار سهام ملاحظه نگردیده و افزایش سرمایه با مشخّصات زیر و با رعایت قوانین و مقرّرات مربوطه، ‏از نظر این سازمان بلامانع است.»

سرمایه فعلی شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس که با نماد «فارس» در بورس به عنوان ارزشمندترین شرکت تاریخ بازار ‏سرمایه فعالیت می‌کند 91 هزار و 500 میلیارد ریال و تعداد سهام قابل انتشار 52 میلیارد سهم است. ارزش اسمی هر سهم هزار ‏ریال و مبلغ افزایش سرمایه 52 هزار میلیارد ریال از محل سود انباشته است.‏
‏
موضوع این افزایش سرمایه جبران مخارج مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه‌پذیر، جبران مخارج بابت ‏سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته و جبران بخشی از مخارج صورت گرفته بابت بازپرداخت بدهی‌ها است.‏

بر اساس مجوز صادر شده این افزایش سرمایه حداکثر ظرف 60 روز باید صورت گیرد.‏

ورود "صندوق در صندوق" به بازار سرمایه

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار از تصویب مقررات صندوق­ های سرمایه­ گذاری "صندوق در صندوق" (Fund of Funds) در بازار سرمایه خبر داد.

به گزارش ایمنا و به نقل از سازمان خصوصی سازی کشور شاپور محمدی با اعلام خبر فوق، اظهار کرد: با توجه به اهداف و استراتژی های سازمان بورس و اوراق بهادار مبنی بر ایجاد بسترها و ابزارهای نوین در بازار سرمایه کشور، نوع دیگری از صندوق های سرمایه گذاری با عنوان "صندوق در صندوق" به این بازار معرفی می شود.

وی افزود: پیش از این صندوق های سرمایه ­گذاری، حداکثر مجاز به سرمایه­ گذاری پنج درصد از ارزش کل دارایی ­های خود در سایر صندوق­ های سرمایه­ گذاری بود اما صندوق های جدید می ­تواند کل دارایی های خود را در سایر صندوق ­ها، سرمایه ­گذاری ­کند.

محمدی افزود: با آغاز به کار این صندوق­ ها، امکان سرمایه­ گذاری در دارایی­ های متنوع ­فراهم می شود.

دبیر شورایعالی بورس با بیان اینکه ساختار این صندوق­ ها می تواند از هر دو نوع صدور اصلاح مقررات انتشار اوراق بهادار و ابطالی یا قابل معامله در بورس ( ETF ) باشد، گفت: مدت فعالیت این صندوق­ ها نامحدود است، حداقل سرمایه لازم برای ایجاد آن ۵۰۰ میلیارد ریال تعیین شده و مدیر صندوق ملزم است همواره حداقل ۸۵ درصد سرمایه جذب شده از طریق این صندوق­ ها را در سایر صندوق­ ها، سرمایه ­گذاری کند.

محمدی با اشاره به نقش کلیدی بازار سرمایه در توسعه اقتصاد کشور، اظهار کرد: سازمان بورس با ایجاد بسترهای نوین سرمایه گذاری، جذب حداکثری نقدینگی سرگردان جامعه را در دستور کار خود قرار داده و صندوق­ های سرمایه­ گذاری "صندوق در صندوق" ( Fund of Funds ) نیز با توجه به اهداف و استراتژی­ های سازمان مبنی بر ایجاد بسترها و ابزارهای نوین در این بازار راه اندازی می شود.

افت ۷۴۵ واحدی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران

پرداخت برتر : براساس اطلاعات مندرج در سامانه شرکت مدیریت فناوری بورس تهران در پایان معاملات امروز چهارشنبه ۳۰ آبان ۹۷ شاخص کل بورس اوراق بهادار با ۷۴۵ واحد افت به رقم ۱۷۵ هزار و ۷۱۳ واحد رسید.

ارزش روز بازار به بیش از ۶۶۸ هزار میلیارد تومان رسیده است.

امروز معامله‌گران بورس اوراق بهادار بیش از اصلاح مقررات انتشار اوراق بهادار یک میلیارد و ۸۴۴ میلیون برگ بهادار سهام، حق تقدم و اوراق در قالب ۱۶۱ هزار و ۸۴۸ نوبت معامله و به ارزش ۵۹۲ میلیارد تومان داد و ستد کردند.

امروز شاخص قیمت با معیار وزنی ارزشی با کاهش ۲۱۷ واحد به رقم ۵۱ هزار و ۱۷۲ واحد رسید.

شاخص قیمت با معیار هم‌وزن ۱۳۲ واحد رشد کرده و به ۱۹ هزار و ۸۵۷ واحد رسید، شاخص آزاد شناور با ۱۴۴ واحد افت به رقم ۱۸۷ هزار و ۴۸۴ واحد رسید، شاخص بازار اول با ۳۳۰ واحد کاهش به رقم ۱۲۹ هزار و ۹۶۰ واحد رسید و شاخص بازار دوم با ۲ هزار و ۵۴۶ واحد کاهش به رقم ۳۴۷ هزار و ۵۵۷ واحد رسید.

نماد هایی که بیشترین اثر مثبت را داشته اند

امروز نمادهای شپنا، کگل، شبندر، شتران، فارس، پارس در کاهش شاخص بورس بیشترین اثرات را داشته و وبملت بیشترین اثر مثبت را در شاخص بورس داشته‌ است.

پربیننده ترین نمادها

امروز نمادهای پربیننده مربوط به شرکت‌های سایپا، بانک ملت، بانک تجارت، پالایش نفت اصفهان، کشت و صنعت و دامپروری پارس، فولاد مبارکه و پتروشیمی پارس و دادگستر عصر نوین بودند.

به گزارش فارس، امروز در فرابورس ایران شاخص کل ۷ واحد عقب‌نشینی کرده و به رقم هزار و ۹۰۷ واحد رسید. امروز ارزش روز بازار اول و دوم فرابورس به ۱۱۲ هزار میلیارد تومان رسید.

فرا بورس

معامله‌گران فرابورس ایران امروز بیش از ۶۶۰ میلیون برگ بهادار و اوراق در قالب ۷۹ هزار نوبت معامله و به ارزش ۳۸۸ میلیارد تومان داد و ستد کردند.

امروز نمادهای زاگرس، میدکو، شراز، شاوان، هرمز در کاهش شاخص بورس اثرگذار بوده و نمادهای کگهر، ماروندر تقویت شاخص فرابورس اثر داشتند.

نمادهای پربیننده فرابورسی امروز مربوط به شرکت‌های گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی، سنگ آهن گهرزمین، داروسازی آوه سینا، تجارت الکترونیک پارسیان کیش، ریل‌پرداز سیر، تولید و صادرات ریشمک، پتروشیمی غدیر و پتروشیمی زاگرس بودند.

اصلاح مقررات انتشار اوراق بهادار

نحوه محاسبه مالیات بر سهم در معاملات سازمان بورس و اوراق بهادار مطابق قانون مالیات‌های مستقیم (مصوب ۱۳۶۶ همراه با اصلاحات ۱۳۹۴)

بورس اوراق بهادار بعنوان بخش اصلی بازار سرمایه، نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصادی کشورها بعهده دارد.

همچنین در بازار بورس اوراق بهادار با پس انداز نقدینگی بخش خصوصی، به تامین مالی پروژه های بلند مدت کمک میشود و از طرفی مرجع رسمی امنی برای سرمایه گذاران خرد با سرمایه های راکد است.

در بازار بورس اوراق بهادار، سهام شرکت ها، اوراق قرضه دولتی مطابق قوانین و مقررات خاصی مورد معامله قرار میگیرد.

با بررسی قوانین و نظام مالیات ستانی کشور در رابطه با بازارهای معتبر سرمایه گذاری از جمله بورس اوراق بهادار شاید بتوان بر رونق اقتصادی این بخش از چرخه اقتصاد و مشتاقان سرمایه گذاری در آن افزود. در زیر به نحوه محاسبه مالیات بر سهام در معاملات سازمان بورس و اوراق بهادار در ایران خواهیم پرداخت.

معافیت مالیاتی سود سهام

مطابق ماده ۱۴۵ از باب چهارم قانون مالیات های مستقیم در خصوص معافیت های مالیاتی، اصلاح مقررات انتشار اوراق بهادار اصلاح مقررات انتشار اوراق بهادار سود سهام بورس اوراق بهادار از پرداخت مالیات معاف است دلیل اصلی این معافیت مالیاتی نیز جلوگیری از اخذ مالیات مضاعف است. به عبارت دقیق‌تر، از آنجا که شرکت‌های سهامی قبل از آنکه سودی تقسیم کنند مالیات آن پرداخت کرده‌اند، لازم نیست سهامداران شرکت بابت سود نقدی که دریافت می‌کنند مالیات مضاعفی پرداخت کنند. ولی در مواد مختلفی صرفنظر از ریسک بازده سود سهام خریداری شده که ممکن است مثبت یا منفی باشد، در شرایطی که ذیلاً به آن میپردازیم، به صورت مستقیم یا غیر مستقیم فعالیت های مرتبط با سهام را مشمول پرداخت مالیات نموده است که مثال بارز آن در باب نقل و انتقال سهام است.

لزوم اظهار معاملات سهام از خارج از کشور

ماده ۱ ق.م.م.[۱] در بند ۲ اشخاص حقیقی ایرانی مقیم ایران را نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل، مینماید مشمول پرداخت مالیات قلمداد میکند:

مطابق این ماده اگر اشخاص حقیقی ایرانی در خارج از کشور سهام شرکتی را معامله نمایند، میبایست درآمد حاصل از این فعالیت را به سازمان امور مالیاتی ایران اعلام و مالیات آن را پرداخت نمایند مگر مدارک پرداخت این مالیات را به اداره مالیات کشور متبوع سهام به سازمان امور مالیاتی ارائه نمایند.

فعالیت های مشمول مالیات برای اشخاص حقوقی خارج از شمول پرداخت مالیات

ماده ۲ ق.م.م. (اصلاحی سال ۲۷/۱۱/۸۰) بطور کلی اشخاصی را از شمول پرداخت مالیات موضوع این قانون خارج نموده است :

اما فعالیت های اقتصادی خاص اشخاص حقوقی موضوع این ماده از جمله خرید و فروش سهام، مشمول پرداخت مالیات خواهد بود.

هزینه های غیر قابل قبول مالیاتی

باب چهارم از فصل دوم ق.م.م. به هزینه های قابل قبول پرداخته است، که مطابق آن میتوان نکاتی در خصوص هزینه های غیر قابل قبول برای سازمان امور مالیاتی ذکر نمود:

در بحث اخذ تسهیلات برای اشخاص حقوقی و نحوه ورود و استفاده آن در تشکیلات حقوقی، مواردی که میبایست رعایت گردد تا بازپرداخت تسهیلات اخذ شده بعنوان هزینه های قابل قبول دارایی تلقی شود، در قانون ذکر گردیده، نکته قابل توجه در بحث ما ردیابی موارد مصرف تسهیلات است که برای اداره مالیات اهمیت بالایی دارد و با وجودیکه این ردیابی بسیار سخت است اما سازمان امور مالیاتی راهکارها و قراینی برای اثبات آن دارد. دلیل اهمیت این ردیابی نیز این است که تسهیلات اخذ شده برای شرکت نباید در راه سرمایه گذاری صرف شود و باید در چرخه تولید و امثال آن صرف گردد، حال اگر مدیران شخصیت حقوقی تصمیم گرفته اند با تسهیلاتی که به نام شرکت دریافت نموده اند، سهام خریداری نمایند، اداره دارایی بلافاصله بخشی از هزینه مالی شرکت را برگشت می دهد قرینه این ردیابی بعنوان مثال میتواند افزایش در سرمایه شرکت باشد.

* بطور کلی ورود سهام شرکت ها در هر دارایی اشخاص حقوقی که معاف از پرداخت مالیات است یا مالیات آن با نرخ مقطوع محاسبه می گردد، ممنوع است.

معافیت سهام حساب تعدیلات سنواتی

* مطابق دستوالعمل ۲۱۰۱۲ مورخ ۲۵/۱۰/۱۳۹۱ با موضوع رسیدگی به حساب تعدیلات سنواتی و رأی شماره ۱۱۴۱ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر ابطال بند الف ـ۱ این بخشنامه، از جمله درآمد سود سهام سال های قبل که توسط مودی ابراز نشده و در دوره مالی جاری ابراز گردیده است که با توجه به رای مذکور دیوان عدالت اداری، ادراه دارایی بابت معافیت آن بخش از درآمد ثبت اصلاحی زده و آن را از درآمد مشمول مالیات خارج می نماید.

مالیات بر ارث سهام

مطابق بند ۲ ماده ۱۷ ق.م.م. مالیات سهام و سهم الشرکه و حق تقدم آنها که در نتیجه فوت شخص اعم از فوت واقعی یا فرضی انتقال می یابد، معادل یک و نیم (۵/۱) برابر نرخهای مذکور در تبصره(۱) ماده(۱۴۳) و ماده(۱۴۳مکرر) این قانون طبق مقررات مزبور در تاریخ ثبت انتقال به نام وراث، محاسبه و اخذ می گردد.

مالیات سهام شرکت ها

مطابق ماده۴۸ ق.م.م. سهام و سهم الشرکه کلیه شرکتهای ایرانی موضوع قانون تجارت به استثنای شرکت‌های تعاونی براساس ارزش اسمی سهام یا سهم الشرکه به ‌قرار نیم در هزار مشمول حق تمبر خواهد بود.

نرخ مقطوع مالیات نقل و انتقال سهام

طبق ماده ۱۴۳ مکرر: هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام شرکت‌ها اعم از ایرانی و خارجی در بورس‌ها یا بازارهای خارج از بورس دارای مجوز، مشمول پرداخت مالیات مقطوعی به میزان نیم درصد (۵/۰%) ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام خواهد بود و این در حالی است که از بابت این نقل و انتقال وجه دیگری به عنوان مالیات بر درآمد نقل و انتقال سهام* اصلاح مقررات انتشار اوراق بهادار و همچنین حق تقدم سهام و مالیات بر ارزش افزوده خرید و فروش مطالبه نخواهد شد.

* در این ماده منظور از عبارت وجه دیگری به عنوان مالیات بر درآمد نقل و انتقال سهام مطالبه نخواهد شد، همان سود حاصل از نقل و انتقال سهام (اختلاف بین قیمت خرید و فروش) است که معاف از پرداخت مالیات میباشد.

و مطابق تبصره ۱ ماده ۱۴۳: از هر نقل و انتقال سهام و سهم الشرکه و حق تقدم سهام و سهم الشرکه شرکا در سایر شرکت‌ها (منظور شرکت هایی است که سهام آنها در بورس اوراق بهادار عرضه نشده است) مالیات مقطوعی به میزان چهار درصد (۴%) ارزش اسمی آنها وصول می‌شود. از این بابت وجه دیگری به عنوان مالیات بر درآمد نقل و انتقال فوق مطالبه نخواهد شد.

موارد مذکور در خصوص نقل و انتقال سهام شرکتها بطور خلاصه از این قرار است:

–مالیات مقطوع نقل و انتقال سهام شرکت های حاضر در بورس اوراق بهادار نیم درصد (۰.۵%) مبلغ فروش آن است

–مالیات مقطوع نقل و انتقال سهام سایر شرکت ها که در بورس حضور ندارند، ۴ درصد ارزش اسمی سهام است.

– پرداخت مالیات نقل و انتقال به عهده واگذار کننده سهام است.

معافیت شرکتهای بورسی و خارج از بورس

مطابق صدر ماده ۱۴۳ : شرکتهایی که در بورس کالا حضور دارند، اصلاح مقررات انتشار اوراق بهادار معادل ده درصد (۱۰%) از مالیات بردرآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس کالا به فروش می‌رسد معاف از پرداخت مالیات هستند و شرکت های که خارج از بورس هستند معادل ۵ % معافیت دارند.

اگر سهام شناور شرکتهای مذکور بالای ۲۰ % باشد و سازمان بورس اوراق بهادار این مطلب را تایید نماید، تاییدیه را به سازمان امور مالیاتی ارسال نموده و نرخ های معافیت مذکور در ماده ۱۴۳، ۲ خواهد شد، معافیت در شرایط ۱۰ درصد، معادل ۲۰ % و معافیت در شرایط ۵ درصد ، معادل ۱۰ % اعمال میشود. به بیان ساده تر نرخ مالیات برای شرکت‌های بورسی ۲۲.۵ درصد و برای شرکت‌های بورسی دارای سهام آزاد شناور بیش از ۲۰ درصد، برابر ۲۰ درصد محاسبه می‌شود.

با مطالعه اجمالی تطبیقی چند نظام مالیات ستانی از بورس و اوراق بهادار، در میابیم که در کشورهای توسعه یافته که گردش بازارهای سرمایه برای آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است، با کاهش شدید نرخ مالیات مقطوع خرید و فروش سهام، موفقیت بزرگی در جذب سرمایه گذاران کسب نموده اند و البته به این نکته باید اشاره کرد که در بحث جذب سرمایه های خارجی و رونق سرمایه گذاری مستقیم و غیر مستقیم خارجی، تفاوت پرداخت مالیات سهام از سوی سرمایه گذاران خارجی و داخلی مشهود و قابل تامل است بدینگونه که مالیات نقل و انتقال و همچنین سود سهام برای سرمایه گذاران خارجی تقریباً معادل نصف نرخ سود آن برای سرمایه گذاران داخلی است. همچنین با تفکیک سرمایه گذاری بلند مدت و کوتاه مدت در این بازار و اخذ مالیات کمتر در سرمایه گذاریهای بلند مدت نیز میتوان گام بلندی در تشویق سرمایه گذاران برای نگهداری سهام خود در بلند مدت برداشت.

با توجه به موارد مذکور و با در نظر گرفتن آیین‌نامه سرمایه‌گذاری خارجی در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس (تصویب نامه شماره ۱۷۷۹۳/۴۲۴۵۹ مورخ ۱۳۸۹/۰۱/۲۹ هیأت وزیران) به نظر میرسد با وضع قوانین مالیاتی جدید برای سرمایه گذاران خارجی در بورس اوراق بهادار و طرح تفکیک نرخ مالیات سرمایه گذاری بلند و کوتاه مدت میتوان به رونق این بخش مهم از اقتصاد کشور کمک شایانی نمود.