اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟

آشنایی کامل با اصطلاحات بورسی و اوراق بهادار

چرا دانستن اصطلاحات بورسی مهم است؟ مهم‌ترین اصطلاحات بورسی کدامند؟ ما در این مطلب مهم‌ترین و پر کاربردترین اصطلاحات بورسی را به شما معرفی کرده‌ایم.

برای ورود به بازار بورس و شروع سرمایه‌گذاری در این بازار باید با اصطلاحات بورسی آشنا شوید. این امر به شما کمک می‌کند تا بتوانید از مکانیسم بازار، پیش از فرو رفتن در آن آگاه شوید. در نتیجه می‌توانید هر گام خود را در بازار بورس به صورت آگاهانه برداشته و کمترین خطر را در معاملات خود بپذیرید. آشنایی با مهمترین اصطلاحات بورسی به شما کمک می‌کند تا بتوانید گام‌های خود را در این بازار محکم‌تر برداشته و خشت اول را با دقت و با کیفیت بگذارید. در این مقاله می‌خواهیم پر کاربردترین اصطلاحات بورسی را به شما آموزش داده و به شما در کسب درآمد از بورس کمک کنیم.

برای اطلاعات در مورد محاسبه ارزش اسمی سهم کلیک کنید.

اهمیت دانستن اصطلاحات بورسی

بسیاری از افراد بدون داشتن هیچ دانشی از اصطلاحات رایج در بورس، وارد اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ این بازار سرمایه‌گذاری می‌شوند. هرچند از دور به نظر می‌رسد که تجارت در بازار بورس نسبتا آسان است و نیازی به زمان و سرمایه زیادی ندارد، اما استفاده نکردن از فرصت آموزش اصطلاحات بورس پیش از ورود به این دنیا، روند تصمیم‌گیری شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد. تجهیز کردن خود به برخی از ابزارهای اساسی و آموزش‌های لازم پیش از ورود به این بازار، به شما کمک می‌کند که بتوانید گام‌های محکم‌تری در این بازار برداشته و زودتر کسب درآمد کنید. دنیای بورس اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ یک دنیای جدید است که در آن افراد با زبان خاص خود صحبت می‌کنند. ندانستن اصطلاحات رایج در این زبان و عدم آشنایی با آن‌ها، باعث می‌شود که شما نتوانید با افراد حاضر در این بازار ارتباط برقرار کرده و شرایط را تحلیل کنید.

ندانستن اصطلاحات بورسی چه مشکلاتی را ایجاد می کند؟

روند کسب درآمد شما با ندانستن اصطلاحات بورسی، با مشکل مواجه می‌شود.

احتمال انجام معاملات با ریسک زیاد و پر خطر افزایش پیدا می‌کند.

عدم آشنایی با مهمترین اصطلاحات بورسی، درآمد و سود شما را در این بازار به حداقل خواهد رساند.

درک بازار برای شما مشکل خواهد شد و سرعت شما در یادگیری شیوه‌های معامله‌گری تا حد زیادی کاهش پیدا خواهد کرد.

بدون دانستن پر کاربردترین اصطلاحات بورسی نمی‌توانید استراتژی‌های مالی خود را تدوین کرده و ایده‌ها و اهداف مالی خود را در این بازار شکل دهید.

مهمترین و پر کاربردترین اصطلاحات بورسی

سهم کوچک‌ترین واحدی است که به وسیله آن مالکیت هرکس بر روی یک شرکت احراز می‌شود. سهام مجموعه‌ای از سهم‌های یک شرکت منفرد یا چندین شرکت است که به یک شخص تعلق دارد. مقدار سهام مشخص می‌کند که یک فرد تا چه حد می‌تواند در امور یک شرکت دخالت کرده و تا چه حد در سود و زیان آن سهیم است.

کارگزاری بورس در واقع یک بنگاه معاملاتی برای خرید و فروش سهام است. کارگزاری‌ها را می‌توان به عنوان واسطه‌ای میان سهامداران و سامانه بورس دانست که به عنوان وکیل تام‌الاختیار دو سوی معامله، فعالیت می‌کنند. هر کارگزاری تنها می‌تواند در زمینه‌ای از بورس فعالیت کند که برای آن مجوز دریافت کرده است. این بنگاه‌های معاملاتی خدمات مختلفی را به سهامداران ارائه می‌دهند.

تحلیل تکنیکال و بنیادی

تحلیل تکنیکال و بنیادی از پر کاربردترین اصطلاحات بورسی هستند. انجام تحلیل‌ها برای درک روند حاکم بر بازار و برداشتن گام بعدی ضروری است. در تحلیل تکنیکال شما باید تاریخچه داده‌ها را بررسی کنید. این تاریخچه شامل قیمت و حجم معاملات است. در نتیجه بر اساس نتایج این تحلیل می‌توانید آینده بازار را پیش بینی کنید. در تحلیل بنیادی یا فاندامنتال، شما باید ارزش اوراق بهادار را بررسی کنید. در این تحلیل باید همه شرایط اقتصادی و مالی تاثیرگذار مانند شرایط کلی صنعت و مدیریت شرکت مورد بررسی قرار بگیرند.

بازار اولیه و ثانویه

در بازار اولیه تنها شرکت‌هایی حضور دارند که سهام خود را برای نخستین‌بار عرضه کرده‌اند. هدف شرکت‌ها از حضور در این بازار، تامین سرمایه مورد نیاز از طریق پذیره‌نویسی و فروش سهام به مردم است. کار پذیره‌نویسی معمولا بر عهده یک بانک یا موسسه، به عنوان نماینده شرکت، گذاشته می‌شود. فعالیت در بازار اولیه برای افرادی که به تازگی وارد بازار بورس شده‌اند، بسیار خوب است زیرا در 90 درصد موارد منجر به سوددهی خواهد شد. اما پس از طی شدن چرخه اولین معامله، شرکت‌ها وارد بازار ثانویه می‌شوند.

آربیتراژ از اصطلاحات بورسی تخصصی است و در مواردی استفاده می‌شود که افراد با استفاده از اختلاف قیمت در بازارهای مختلف، سود به دست می‌آورند. در این فرآیند، معامله‌گران اقدام به خرید سهام در بازاری می‌کنند که قیمت کمتری دارد. سپس از طریق فروش آن در بازارهای دیگر با قیمت بیشتر، کسب سود می‌کنند.

پرتفو یا پرتفوی

یکی دیگر از رایج‌ترین اصطلاحات بورسی، پورتفو یا Portfolio است. این اصطلاح در واقع نامی است که به یک سبد از اوراق بهادار اختصاص یافته است. معامله‌گران معمولا برای اینکه ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهند، سهم‌های مختلف را تهیه می‌کنند. بنابراین اگر یک تغییر یک عامل بر روی یک بازار تاثیر منفی گذاشته و رشد بازار دیگری را به دنبال داشته باشد و شما صاحب هردوی این سهم‌ها باشید، این حالت‌های مثبت و منفی تا حد زیادی با هم خنثی خواهند شد.

زمانی که در سامانه سجام ثبت نام کرده و به یک کارگزاری مراجعه می‌کنید، یک کد معاملاتی به شما اختصاص داده می‌شود. این کد شناسه‌ای ثابت است که می‌توانید در زمان انجام معامله از آن استفاده کنید. کد معاملاتی ترکیبی از حروف و اعداد است. سه حرف اول نشان دهنده نام خانوادگی شما است. شماره‌های موجود در این کد نیز یک شماره منحصربه فرد است که در نقل و انتقالات مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای اطلاعات بیشتر می توانید مقاله کد معاملاتی چیست را مطالعه کنید.

گزارش سالانه راهی برای ارزیابی مالی شرکت است. این گزارش در واقع یک نگاه اجمالی به وضعیت مالی و عملکرد شرکت دارد و وظیفه دارد تا دانش عمیقی درباره پارامترهای مختلف عملکرد شرکت در یک سال مالی مشخص را به سهامداران ارائه دهد. گزارش سالانه یکی از اصطلاحات بورسی است که می‌توان از طریق آن به یک نمای کلی از عملکرد شرکت در سال مالی گذشته یا قبل از آن دست پیدا کرد. با استفاده از گزارش سالانه می‌توان پتانسیل شرکت در آینده بر اساس عملکرد گذشته را مورد بررسی قرار داد. گزارش‌های سالانه حاوی اطلاعاتی درباره درآمد، وضعیت مالی، جریان وجوه نقد، تحلیل مدیریت، قیمت بازار سهام و سود سهام پرداخت شده هستند. این گزارش‌ها نشان می‌دهند که شرکت مورد نظر به چه صنایعی تعلق دارد و به عنوان رزومه شرکت در سال مال قبلی مورداستفاده قرار می‌گیرد.

بازار خرسی یا نزولی

Bear Market یکی از رایج‌ترین اصطلاحات بورسی ویژه صنعت است که روند نزولی را در وضعیت کلی بازار نشان می‌دهد. این موضوع به این معنا است که قیمت‌های تجمعی سهام پذیرفته‌شده در بازار سهام در حال کاهش است. بازار خرسی معمولا در اثر بدبینی، ترس و احساسات منفی سرمایه‌گذاران در مورد بازار یا اقتصاد به وجود می‌آید.

بازار صعودی یا گاو نر

بول مارکت یا بازار صعودی یک اصطلاح بورسی در نقطه مقابل بیر مارکت است. در این حالت بازار در حال چرخش است و روند صعودی بازار در اثر هیجان محسوس یا خوش‌بینی سرمایه‌گذاران نسبت به بازار یا اقتصاد است. در این حالت قیمت کل بازار سهام در حال افزایش است.

بتا نوسانات قیمت سهام را در مقایسه با حرکت کلی بازار اندازه‌گیری می‌کند. به عبارت بهتر بتا یکی از پر کاربردترین اصطلاحات بورسی برای سنجش رابطه میان قیمت سهام و حرکت کلی بازار است. اگر ارزش سهام بتا برابر 2 باشد، یعنی برای هر تغییر کلی در بازار، قیمت سهام دو واحد تغییر می‌کند. بتا یک معیار اندازه‌گیری مهم برای ارزیابی ریسک اضافه کردن یک سهام به سبد است. هرچه مقدار بتا بالاتر باشد، ریسک سهام نیز بیشتر است. زیرا نوسانات بازار بر روی سهم‌هایی با بتای بیشتر، تاثیر بیشتری خواهند داشت. بتاهای کمتر خطر کمتری دارند اما به همان نسبت بازده آن‌ها نیز کم است.

آلفا بازده نسبی سرمایه‌گذاری در مقایسه با کل بازار است. به عبارت بهتر می‌توان گفت که آلفا نشان می‌دهد که یک سهم در مقایسه با بازار کلی عملکرد خوبی داشته یا اینکه ضعیف بوده است. آلفا سنجش دقیق عملکرد سهام مستقل از حرکت بازار یا ارزش ذاتی سهام است.

سبدگردانی یکی از خدماتی است که کارگزاری‌ها برای مدیریت پرتفوی ارائه می‌دهند. با استفاده از این خدمت، افرادی که تجربه چندانی برای حضور در بازار بورس ندارند، می‌توانند مدیریت سرمایه خود را به افراد با تجربه سپرده و از این طریق سوددهی خود را بیشتر کنند.

نرخ پیشنهادی یکی از اصطلاحات بورسی برای حداکثر مبلغی است که خریدار برای خرید یک سهام پیشنهاد می‌دهد. همچنین به مبلغی که فروشنده برای آن سهام ارائه می‌دهد نیز نرخ پیشنهادی گفته می‌شود.

پایان کار یا زمان بسته شدن به زمانی گفته می‌شود که در آن کلیه فعالیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری در بورس متوقف می‌شوند. زمان بسته شدن بورس تهران، 12:30 بعدازظهر است. قیمت‌های پایانی روز در این زمان تعیین می‌شوند و معمولا تاثیر قابل توجهی در قیمت‌های افتتاحیه روز بعد خواهند داشت.

دنیای بورس یک دنیای بسیار گسترده است که افراد در آن با زبان خاص خود صحبت می‌کنند. برای رسیدن به موفقیت در این بازار باید با اصطلاحات بورسی و زبان تخصصی آن آشنا بود. در غیر این صورت نمی‌توان هیچ معامله پر سودی را در این بازار به سرانجام رساند. بنابراین گام اول برای ورود به دنیای بورس، آموزش اصطلاحات بورس است.

معرفی مهمترین اصطلاحات بورسی در بازار سرمایه

اگر به تازگی به بازار سرمایه یا بورس اوراق بهادار ورود کرده و یا قصد ورود به آنرا دارید، در ابتدای مسیر با اصطلاحات زیادی مواجه خواهید شد که دانستن معنای آن ها در بعضی موارد ضروری و در بعضی موارد درک بهتری از وضعیت و تحلیل بازار سرمایه به شما می دهد. بنابراین در این مقاله قصد داریم تا با تعدادی از این اصطلاحات بورسی به صورت خلاصه آشنا شویم.

پیش گشایش در تابلو خوانی

یکی از اصطلاحات بورسی که احتمالا با آن به دفعات زیادی رو به رو می شوید، مرحله پیش گشایش است. ساعت کاری بورس در ایران از ساعت 9 الی 12:30 می باشد اما در مرحله پیش گشایش که از ساعت 8:45 تا 9 است، مردم می توانند سفارشات خود را روی تابلو ثبت کنند بدون آنکه معامله ای صورت بگیرد و پس از شروع ساعت کاری، سفارش هایی که در پیش گشایش از نظر قیمتی با هم برابر هستند، به عنوان اولین معامله روی تابلو و نمودار قیمت ثبت می شوند. برای جزئیات بیشتر می توانید این مقاله را نیز مطالعه نمایید.

مرحله گشایش در بورس

این مرحله بلافاصله بعد از مرحله پیش گشایش است و در آن سفارشات موجود در سامانه معاملات در دامنه نوسانات روزانه انجام می‌شود.

حراج پیوسته در تابلو خوانی

این مرحله پس از گشایش است که در آن به محض تطبیق قیمت سفارش خرید و فروش، معامله انجام می‌شود.

حراج ناپیوسته در تابلو خوانی

در حراج ناپیوسته، پس از ورود سفارش به سامانه معاملات، معامله بر اساس قیمت نظری گشایش (top) انجام می‌شود.

قیمت نظری گشایش در تابلو خوانی

قیمتی است که در مرحله گشایش، بر اساس بهترین سفارش خرید و فروش ثبت شده در سامانه معاملاتی انجام می‌شود.

شاخص کل در بورس

یکی از اصطلاحات بورسی که هر روز با آن رو به رو خواهید شد، شاخص کل بورس می باشد. شاخص کل بورس عددی است که بیانگر وضعیت کلی بورس و روند رشد یا افت این بازار است. تغییرات شاخص نشان دهنده این است که میانگین بازدهی سهامداران چقدر تغییر کرده است و معیاری برای مقایسه لحظه حال با گذشته است. در این شاخص، هر چقدر ارزش معاملات در یک نماد بیشتر باشد، آن نماد تاثیر بیشتری روی این شاخص دارد.

شاخص هم وزن در بورس

در شاخص هم وزن شرکت‌های کوچک و بزرگ پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه شاخص سهیم هستند. به این معنی که برخلاف شاخص کل، در شاخص هم وزن ارزش معاملات بیشتر در یک نماد، روی اثرگذار بودن آن نماد در محاسبه ی شاخص دخیل نمی باشد.

شاخص آزاد شناور در تابلو خوانی

یکی دیگر از اصطلاحات بورسی، شاخص آزاد شناور در تابلو خوانی است که در این شاخص، هر سهم به میزان سهام شناوری که دارد، روی این شاخص اثر می‌گذارد.

دامنه نوسان روزانه قیمت

دامنه نوسان، بازه قیمتی مجاز اوراق بهادار قابل معامله در بورس است که نسبت به قیمت پایانی روز قبل تعیین می‌شود و ورود سفارش‌ها در هر روز صرفا در دامنه نوسان قیمت مجاز است.

برای توضیح بیشتر به این مثال توجه کنید. فرض کنید میانگین حجمی معاملات نماد x اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ در روز یکشنبه، برابر 740 تومان است. این بدان معناست که قیمت پایانی آن سهم در روز یکشنبه برابر 740 تومان است. دامنه نوسان در بورس ایران برای اکثریت نمادها برابر 5 درصد می باشد. این بدان معناست که دامنه نوسان قیمتی مجاز نماد x در روز معاملاتی بعد، بین 0.95 تا 1.05 برابر قیمت پایانی یکشنبه می باشد. در مثال زده شده، این اعداد برابر با 703 و 777 می شود. یعنی معامله گران، چه در سمت فروش و چه در سمت خرید تنها مجاز به ثبت سفارش در این محدوده ی قیمتی هستند.

دامنه ی نوسان از جهاتی خوب و از جهاتی بد می باشد. به عنوان مثال وجود دامنه نوسان از رفتارهای هیجانی معامله گران تا حدی جلوگیری می کند. به عنوان مثال قیمت یک دارایی با وجود دامنه نوسان دیگر نمی تواند به طور ناگهانی درصد بالایی نزول و یا صعود را تجربه کند. اما از طرف دیگر، دامنه نوسان باعث به وجود آمدن صف خرید و فروش می شود.

به عنوان نمونه در مثال اخیر فرض کنید که عده زیادی از معامله گران سفارش فروش سهام خود را در پایین ترین قیمت مجاز یعنی 703 تومان قرار می دهند اما هیچ خریداری حاضر به خرید سهام آنها در این قیمت نمی باشد و همینطور بر تعداد سفارش هایی که در قیمت کمینه قرار داده می شوند، اضافه می شود. به این حالت اصطلاحا صف فروش می گویند. برعکس آن نیز ممکن است رخ بدهد که باعث شکل گیری صف خرید می شود.

در چنین شرایطی سهامداران دیگر نمی توانند سهام خود را نقد کنند یا سهام مورد نظر خود را خریداری کنند و نقدشوندگی پایین می آید. در حالی که با حذف دامنه نوسان، احتمال زیاد خریدارانی در قیمت های پایین تر از قیمت صفوف فروش یا فروشندگانی در قیمت هایی بالاتر از قیمت صفوف خرید وجود داشته باشند و معاملات به شکلی روان انجام می شود.

توقف نماد در تابلو خوانی

جلوگیری از انجام معامله یک نماد معاملاتی در بورس، برای مدتی محدود است.

تعلیق نماد در تابلو خوانی

تعلیق نماد، جلوگیری از انجام معامله یک نماد، تا رفع دلایل تعلیق است.

حجم سفارش و حجم معاملات در بورس

تعداد اوراق بهاداری است که در قالب یک سفارش، وارد سامانه معاملاتی می‌شود. به عنوان مثال وقتی شما سفارش خرید 2000 عدد از سهام شرکت x را در تابلوی معاملاتی ثبت می کنید، حجم سفارش شما برابر 2000 می باشد.

اکنون فرض کنید در یک روز معاملاتی، تعداد پنج میلیون از نماد معاملاتی x بین خریداران و فروشندگان معامله شده باشد. در این حالت گفته می شود که حجم معاملات آن نماد در آن روز کاری برابر با پنج میلیون می باشد.

این حجم توسط معامله گران حقیقی و حقوقی معامله شده است. به عنوان مثال در تصوی نمونه ی فوق، در سمت خریداران، 56 درصد حجم خرید، توسط افراد حقیقی و مابقی توسط افراد حقوقی انجام شده و در سمت فروش، 93.5 درصد فروشنده ها را حقیقی ها و 6.5 درصد باقی را حقوقی ها تشکیل داده اند. از این اطلاعات در برخی موارد می توان در تابلوخوانی نماد استفاده نمود.

حجم مبنا

اکنون که با حجم معاملات آشنا شده اید، می توانیم حجم مبنا را نیز توضیح دهیم. حجم مبنا به حداقل حجمی گفته می شود که باید در یک روز معاملاتی در یک نماد انجام شود تا قیمت پایانی نماد بر اساس میانگین حجمی آن روز معاملاتی تعین شود. این مفهوم را با ذکر یک مثال توضیح می دهیم. فرض کنید قیمت پایانی یک نماد بر اساس میانگین حجمی 2.5+ درصد تغییر کرده است. هم چنین حجم مبنای آن نماد برابر یک میلیون می باشد. اکنون اگر حجم معاملات نماد در آن روز از یک میلیون بیشتر باشد، قیمت پایانی آن به اندازه ی همان 2.5 درصد تغییر می کند.

اما فرض کنید که بنا به هر دلیلی حجم معاملاتی آن نماد در آن روز به خصوص به عنوان مثال 200 هزار باشد که یعنی یک پنجم حجم مبنا. در این حالت قیمت پایانی آن نماد به اندازه ی یک پنجم 2.5 درصد یعنی 0.5 درصد تغییر می کند. به همین ترتیب اگر حجم معاملاتی مثلا برابر 500 هزار باشد، قیمت پایانی به اندازه 1.25 درصد دستخوش تغییر می شود.

قیمت تعدیل شده

یکی دیگر از پرکاربردترین اصطلاحات بورسی، قیمت تعدیل شده است. پس از افزایش سرمایه و یا تقسیم سود نقدی توسط یک شرکت، قیمت آن سهم با اعمال این تغییرات در آن، قیمت تعدیل شده آن سهم نامیده می شود.

معاملات عمده

معاملاتی است که تعداد سهام معامله شده در آن 1% تعداد سهام برای شرکت‌هایی که تعداد سهام آنها بیشتر از 3 میلیارد سهم باشد و 5% تعداد سهام برای شرکت‌هایی که تعداد سهام آن‌ها کمتر یا مساوی 3 میلیارد سهم است. یعنی برای یک شرکت با 100 میلیون عدد سهم، خرید یا فروش 5 میلیون سهم و برای یک شرکت با 10 میلیارد عدد سهم، خرید یا فروش 100 میلیون سهم در یک معامله، معامله عمده است.

معاملات بلوکی

از دیگر اصطلاحات بورسی، معاملات بلوکی است که در این معاملات، حجم سهام آن سفارش بیش از سقف مجاز در سفارشات عادی و کمتر از تعداد سهام معاملات عمده است و با هماهنگی ناظر این معاملات انجام می‌شود.

سهام شناور

تعداد سهامی است که دست عموم است و هر لحظه در بازار عرضه می‌شوند و با اقصاد مدیریتی و راهبردی خریداری نشده است.

وضعیت نمادها:

در این وضعیت معاملات در سهم به صورت عادی انجام می‌شود.

این وضعیت مربوط به زمانی است که نماد مدتی بسته بوده ولی در حال بازگشایی است و قبل از بازگشایی، نماد در حالت مجاز-محفوظ قرار می‌گیرد. در این حالت ارسال سفارش در نماد قابل انجام است ولی هیچ معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. به محض مجاز شدن این نماد، سفارشاتی که در نماد مورد نظر ثبت شده است، قابل معامله خواهد شد.

در این وضعیت نماد غیر قابل معامله است و به دلایلی مانند افشای اطلاعات یا تغییر بیشتر از 50 درصد و . بسته شده است.

در این وضعیت سهم قابل معامله نیست. (نماد طی همان روز معاملاتی بازگشایی می‌شود.)

در این وضعیت سهم قابل معامله نیست و هیچ معامله و دستوری در روز جاری بر روی سهم صورت نمی‌پذیرد. (بازگشایی نماد معاملاتی در همان روز انجام نخواهد شد.)

جمع بندی

در این مقاله با تعدادی از اصطلاحات بورسی آشنا شدیم که برای ورود به بازار سرمایه ی ایران دانستن آنها خالی از لطف نمی باشد. البته در طول فعالیت در بازار سرمایه احتمالا با مفهوم این اصطلاحات به طور عمیق تر آشنا خواهید.

33 اصطلاح پرکاربرد در بازار بورس

به روش انتخاب سهام جهت سرمایه گذاری تحلیل بنیادی گفته می‌شود. در این رویکرد اساس تحلیل اطلاعات و داده‌های اقتصادی در سطح جهانی، ملی و در نهایت در سطح صنایع و شرکت‌ها و با استفاده از مدل‌های عملی و حرفه‌ای مانند مدل‌های مبتنی بر تنزیل جریانات نقدی (DDM)، مدل‌های مبتنی بر جریان نقدی آزاد (FCF)، توجه به ارزش جایگزینی و .. نسبت به ارزشگذاری سهام و اوراق بهادار اقدام می‌شود.

تحلیل تکنیکال ( Technical Analysis ):

در این رویکرد با استفاده از داده‌ها و سوابق تاریخی قیمت اوراق بهادار و حجم معاملات و با استقاده از اندیکاتورها و اسیلاتورها سعی می‌شود رفتار قیمتی اوراق بهادار در آینده پیش بینی گردد.

بازار گاوی (bull Market):

زمانی که در بازار قیمت اکثر سهام، روند شدید صعودی دارد، اصطلاحا بازار گاوی گفته می‌شود. ریشه این اصطلاح به این موضوع بر می‌گردد، که گاو در زمان دفاع از خود، با استفاده از شاخ‌هایش حریف را به سمت بالا (صعود) پرتاب می‌کند.

بازار خرسی(Bear Market):

بازار خرسی، در زمانی که قیمت اکثر سهام در بازار روند نزولی شدید دارد، استفاده می‌شود. ریشه این اصطلاح برگرفته از این موضوع است، که خرس در زمان دفاع از خود با استفاده از پنجه‌هایش حریف را به سمت پایین (نزول) فشار می‌دهد.

سود هر سهم (EPS):

ای پی اس (EPS) یا سود هر سهم، حاصل تقسیم کل سود شرکت، بر تعداد سهام شرکت است؛ و سهم سود هر سهم شرکت را تعیین می‌کند. در زمانی که شرکتی زیان ده باشد، ای پی اس در واقع زیان هر سهم را نشان می‌دهد و با علامت منفی نمایش داده می‌شود.

سود نقدی (Dividend):

مبلغی از سود هر سهم که در مجمع عمومی سالیانه شرکت بین سهامداران تقسیم می‌شود، را سود نقدی هر سهم می‌گویند. حاصل تقسیم سود نقدی هر سهم به سود هر سهم بعنوان درصد تقسیم سود شرکت بیان می‌شود.

صورتهای مالی (Financial Statements):

گزارش های مالی شرکته که بصورت فصلی منتشر می گردد و شامل ترازنامه، صورت سود (زیان) و صورت جریان وجوه نقد به همراه یادداشتهای توضیحی می باشد را صورتهای مالی می گویند. صورتهای مالی 6 ماهه و سالانه شرکتها دارای اهمیت بیشتری می باشند.

سال مالی (Fiscal year):

شرکتها با هدف تهیه صورت‌های مالی، تشکیل مجامع عمومی و ارائه گزارش‌های مختلف به مراجع قانونی مانند اداره امور مالیاتی، یک سال شمسی را با تاریخ شروع و پایان مشخص تعیین می‌کنند که به آن سال مالی شرکت گفته می‌شود. سال مالی شرکت‌ها لزوما با سال شمسی تقویمی که شروع آن فروردین و خاتمه آن پایان اسفند است، منطبق نیست. بعنوان مثال شروع سال مالی بسیاری از شرکت‌ها، ابتدای مهر و خاتمه آن پایان شهریور ماه است. به لحاظ قانونی محدودیتی در تعیین سال مالی وجود ندارد.

مجمع عمومی سالیانه(Annual Meeting):

شرکت‌ها بعد از پایان سال مالی، طبق قانون تجارت مکلف هستند، در یک جلسه عمومی که با حضور سهامداران تشکیل می‌گردد، گزارش‌های مالی را ارائه دهند و در رابطه با تقسیم سود، انتخاب مدیران و .. تصمیماتی اتخاذ کنند. این جلسه مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت نامیده می‌شود. مجامع شرکت‌ها محدود به این مجمع نیست و مانند مجمع عمومی فوق‌العاده یا مجمع عمومی عادی بطور فوق‌العاده انواع مختلفی دارد. اختیارات هر کدام از این مجامع بر اساس قانون تجارت متفاوت است. مثلا تغییر در مفاد اساسنامه شرکت، یا تصمیم گیری در خصوص افزایش سرمایه، در حیطه اختیارات مجمع عمومی فوق العاده است. تفاوت اصلی این مجامع در میزان حد نصاب لازم جهت تشکیل و رای گیری می‌باشد.

میانگین متحرک (Moving Average):

به میانگین قیمت سهام در یک دوره مشخص میانگین متحرک قیمت آن دوره گفته می‌شود. متداول‌ترین دوره‌ها جهت بررسی میانگین قیمت سهام، 20 ،50 ،100 و 200 روزه است. مثلا میانگین متحرک 50 روزه، بیانگر میانگین قیمت سهام در 50 روز کاری اخیر می‌باشد.

جهش گربه مرده (Dead cat Bounce):

به تغییرات صعودی قیمت‌ها در زمانی که روند کلی نزولی است، اصطلاحا جهش گربه مرده گفته می‌شود. زمانیکه روند نزولی در قیمت سهام یک شرکت وجود دارد و این روند بصورت پیوسته نبوده و همراه با نوسانات مثبت نیز می‌باشد از این اصطلاح استفاده می‌شود. به نوسانات مثبت موقت، جهش گربه مرده می‌گویند. انتظار بر این است، که بعد از این نوسانات موقت، دوباره روند منفی و نزولی ادامه پیدا کند.

میانگین کم کردن (Averaging Down):

یکی از روش‌هایی که برخی معامله گران برای خرید استفاده می‌کنند، این است که یک قیمت را برای شروع خرید، در نظر می‌گیرند و پول خود را به چند بخش تقسیم می‌کنند. بعد از هر میزان افت قیمت، مجددا تعدادی سهم خریداری می‌کنند. با این روش میانگین قیمت خرید آنها کاهش پیدا کرده و در عین حال تمرکز کمتری بر تعیین کف قیمت خواهند داشت.
مثلا یک معامله‌گر ممکن است، سه مرحله را برای خرید سهام شرکت آلفا تعیین کند، همچنین شروع خرید را قیمت 900 تومان و فاصله هر خرید را 5 درصد افت مشخص کند. این معامله‌گر یک سوم پول خود را در قیمت 900 تومان خرید می‌کند. چنانچه قیمت سهام آلفا 855 تومان برسد، یک سوم دیگر از پولی را که به این شرکت اختصاص داده خریداری می‌کند؛ در نهایت در محدوده قیمت 810 تومان نیز بخش سوم پول خود را خریداری می‌کند. البته ممکن است از زمان شروع خرید، قیمت به سطوح پایین تر نرسد. این استراتژی به خرید پله‌ای نیز معروف است. برای فروش سهام نیز این روش ( فروش پله ای) کاربرد دارد.

سهام بنیادی ( Blue Chip Stocks):

به سهام شرکت‌های معروف و شناخته شده، که از ثبات نسبی در عملیات و سودآوری برخوردار هستند، اصطلاحا سهام بنیادی گفته می‌شود.

قیمت پایانی ( Close Price):

در یک جلسه معاملاتی، به قیمتی که با آن اولین معامله شروع می‌شود، قیمت آغاز و به قیمت آخرین معامله، قیمت پایانی گفته می‌شود. در بورس تهران، قیمت پایانی برابر با میانگین وزنی قیمت معاملات طی یک روز است.

حجم مبنا:

حجم مبنا اصطلاحی مختص بازار بورس ایران است. حجم مبنا، بیانگر حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید معامله شود تا تغییرات قیمت پایانی، بصورت کامل اعمال شود. همانطور که ذکر شد قیمت پایانی در بورس تهران برابر است با میانگین وزنی قیمت معاملات طی یک روز.
فرض کنید قیمت پایانی روز قبل سهام یک شرکت، 1500 ریال باشد، و میانگین موزون قیمت معاملات امروز سهام شرکت برابر با 1550 ریال باشد؛ برای اینکه قیمت 1550 ریال، به‌عنوان قیمت پایانی امروز توسط ناظر بازار پذیرفته و اعلام شود باید حجم معاملات به اندازه حجم مبنا یا بیشتر از آن باشد؛ در غیر این صورت تغییر قیمت، متناسب با حجم معاملات اعمال می‌گردد. فرمول حجم مبنا در زمان‌های مختلف تغییرات دارد و فرمول ثابتی ندارد. حجم مبنای هر شرکت در صفحه معاملات مربوط به آن قابل مشاهده است.

دامنه نوسان:

در هر روز معاملاتی، حداقل و حداکثر درصد تغییری که برای معاملات سهام قابل قبول است به عنوان دامنه نوسان شناخته می‌شود. این محدودیت نیز بیشتر مختص بورس تهران است و مانند حجم مبنا تغییرات زیادی دارد.
در حال حاضر دامنه نوسان در بازار بورس و فرابورس ایران منفی 2 و مثبت 6 می‌باشد که به آن دامنه نوسان نامتقارن نیز می‌گویند. این بدین معناست، که سهام یک شرکت نسبت به قیمت پایانی روز قبل، می تواند 2 درصد افت، یا 6 درصد رشد داشته باشد؛ و بیشتر از حدهای اعلام شده سیستم معاملات اجازه ورود سفارش خرید و فروش را نمی دهد. بیشتر اوقات دامنه نوسان در جهت مثبت و منفی برابر است که به آن دامنه نوسان متقارن می‌گویند. به‌عنوان مثال در بیشتر اوقات، در بورس تهران دامنه نوسان مثبت و منفی 5 درصد بوده است.

صف خرید و صف فروش:

وجود دامنه نوسان باعث ایجاد صف خرید یا صف فروش می شود. زمانیکه تعداد زیادی سفارش خرید در بالاترین قیمت ممکن برای خرید وجود داشته باشد، اصلاحا گفته می‌شود، صف خرید ایجاد شده است؛ و زمانیکه تعداد زیادی سفارش فروش در پایین ترین قیمت ممکن برای فروش وجود داشته باشد، اصطلاحا گفته می‌شود صف فروش تشکیل شده است.

تی اس ای تی ام اس ( TSETMC):

این عبارت نام سایتی است، که معاملات سهام و اوراق بهادار بازارهای بورس کشور ( شامل بورس تهران، فرابورس و برخی معاملات بورس انرژی ) همچنین برخی اطلاعات دیگر مرتبط با شرکت‌ها و معاملات در آن نمایش داده می‌شود.

کدال ( Codal):

کدال یا سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران، نام سایتی است، که کلیه اطلاعات مالی و غیر مالی شرکت‌ها از طریق آن منتشر می‌گردد. شرکت‌ها طبق قانون موظف هستند، اطلاعات مالی و غیر مالی خود را صرفا از این طریق منتشر نمایند.

عرضه اولیه (IPO):

عرضه اولیه اصطلاحی است برای اولین روز معاملات یک شرکت، که به تازگی در بورس یا فرابورس پذیرفته شده است. در عرضه اولیه برای اولین بار، سهامداران یک شرکت، تعدادی از سهام شرکت را برای فروش به عموم مردم عرضه می‌کنند.

نوسان گیری (Day Trading):

برخی از معامله گران در بورس تلاش می‌کنند، تا از نوسانات جزئی قیمت سهام استفاده کرده و کسب سود کنند. به این معامله گران نوسانگیر، و به این عملیات نوسان‌گیری گفته می‌شود. تمرکز این اصطلاح بیشتر بر دوره‌ها یک یا چند روزه است. همه معامله‌گران و سرمایه گذاران بدنبال استفاده از نوسان قیمت‌ها می‌باشند؛ لکن برخی از آنها دوره‌های طولانی را برای سهامداری انتخاب می‌کنند و بدنبال سودهای اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ بیشتر می‌باشند؛ ولی برخی بدنبال سودهای کمتر در دوره های زمانی یک یا چند روزه می‌باشند. این نوع معامله معمولا با ریسک زیاد همراه است.

پرتفوی ( Portfolio):

به مجموعه‌ای از سهام و سایر اوراق بهادار که در تملک یک شخص است اصطلاحا پرتفوی یا سبد سهام گفته می‌شود.

نماد معاملاتی (Symbol):

برای سهام همه شرکت‌ها یا سایر اوراق بهادار، یک نام مخفف برای ثبت در سستم معاملات تعیین می‌گردد، که به آن نماد معاملاتی گفته می‌شود. معمولا سهام و اوراق بهادار با نماد معاملاتی خود در بین معامله گران و سرمایه گذاران شناخته می‌شوند. مثلا شرکت مخابرات ایران با نماد معاملاتی اخابر شناخته می‌شود.

سهام کامودیتی محور (Commodity Base):

بسیاری از شرکت‌های حاضر در بورس تهران، تولید کننده و فروشنده مواد خام یا محصولات پایه می‌باشند که به کامودیتی معروف هستند. به این شرکت‌ها کامودیتی محور گفته می‌شود. شرکت‌های پتروشیمی، فولادی، سنگ آهنی و شرکت ملی ملس ایران از جمله این شرکت‌ها می‌باشند.

صندوق سرمایه گذاری ( Fund):

صندوق سرمایه گذاری، یک نهاد مالی است که فعالیت اصلی آن سـرمایه گذاری در اوراق بهادار است و مالکان آن به نسبت سرمایه گذاري خود، در سود و زیان صندوق شریک اند. این نوع صندوق‌ها هرکدام دارای شخصیت حقوقی مستقل هستند، که توسط شرکت‌های دارای صلاحیت مدیریت می‌شوند. شرکت‌های سبدگردان بورس و تامین سرمایه از جمله نهادهای مالی دارای صلاحیت جهت مدیریت صندوق های سرمایه گذاری می‌باشند.

ای تی اف ( ETF):

دو نوع صندوق سرمایه گذاری وجود دارد. در یک نوع از این صندوق‌ها افراد برای سرمایه گذاری یا خروج از صندوق باید به مدیر صندوق مراجعه کنند، و فرایند مربوطه را انجام دهند. در نوعی دیگر از این صندوق‌ها که به ای تی اف (ETF یا صندوق‌های قابل معامله) معروف هستند، واحدهای این صندوق ها در بازار بورس معامله می‌شوند و مانند سهام و سایر اوراق بهادار افراد می‌توانند واحدهای این صندوق ها را خرید و فروش کنند.

دستکاری قیمت ( Manipulation):

به عملیات مجرمانه گفته می‌شود که افرادی سعی می‌کنند با استفاده از روش‌ها و ترفندهای مختلف، بر عرضه و تقاضای سهام یک شرکت تاثیر گذاشته و قیمت آن را بصورت اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ کاذب کاهش یا افزایش دهند.

جلسه پیش گشایش (Pre- opening session):

قبل از شروع معاملات در بورس، یک دوره 15 دقیقه تا 30 دقیقه ای وجود دارد، که معامله گران و سرمایه گذاران، در این دوره مجاز به ورود سفارش‌های خرید و فروش خود هستند ولی معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. این دوره برای کمک به معامله‌گران جهت تعیین فضای کلی بازار و کشف قیمت منصفانه است.

رنج زدن ( کشیدن) range:

به عملیاتی گفته می‌شود که یک یا چند معامله‌گر قیمت سهام را به سمت بالاتر یا پایین تر از قیمت تابلوی معاملات هدایت می‌کنند. این کار با خرید سریع سفارش‌های فروش به قیمت‌های بالا، یا فروش به سفارش‌های خرید به قیمت‌های پایین صورت می‌گیرد.

سهام شناور (free float):

به بخشی از سهام یک شرکت که در دست معامله‌گران و سرمایه‌گذاران خرد وجود دارد، سهام شناور گفته می‌شود. بخشی از سهام یک شرکت که در کوتاه مدت، قابلیت عرضه و معامله دارد، سهام شناور نامیده می‌شود. معمولا بخشی از سهام شرکت‌ها در تملک سهامداران عمده (اصلی) است که دیدگاه آنها نگهداری برای دوره‌های طولانی مدت است و به راحتی در بازار فروشنده نخواهند بود.

پی ای (p/e):

پی ای (p/e) یک نسبت معروف است که حاصل تقسیم قیمت سهام یک شرکت بر سود هر سهم آن شرکت است. عموما پی ای (p/e) پایین‌تر نشانه ریسک کمتر و پی ای (p/e) بالاتر نشانه ریسک بیشتر می‌باشد.

تقاطع مرگ (death cross):

تقاطع مرگ یک الگوی معروف در تحلیل تکنیکال است و زمانی رخ میدهد، که میانگین متحرک قیمت 50 روزه سهم، زیر میانگین متحرک 200 روزه آن قرار گیرد. این حالت نشانه ای از برگشت روند و فشار فروش است.

اهرم یا اعتبار (Leverage):

اهرم یا اعتبار اصطلاحی برای وام گرفتن معامله‌گران و سرمایه گذاران است. زمانی که یک شخص جهت خرید سهام از وام استفاده می‌کند اصطلاحا گفته می‌شود از اهرم یا اعتبار استفاده کرده است.

۱۴ اصطلاحات بورسی مهم و کاربردی که باید بدانید!

بورس تنها یک بازار نیست، بلکه نمادی از یک علم بزرگ به نام اقتصاد است. شما هرچقدر هم که ازنظر آکادمیک در اقتصاد قوی باشید و بدانید که مفاهیم اصلی آنچه معنایی دارند درنهایت عیار اصلی سنجش دانش شما بورس خواهد بود. بورس جایی است که به‌صورت عملی می‌توانید علم خودتان از اقتصاد و بازارهای سرمایه‌ای را آزمایش کنید. پس نمی‌شود انتظار داشت که در این آزمایشگاه بزرگ و خطرناک اقتصاد بدون دانستن اصطلاحات بورس موفق شد.

به‌طورکلی هر علم و هر فنی برای خود اصطلاحاتی دارد. این اصطلاحات بیشتر برای ساده‌تر کردن مکالمه و راحت‌تر کردن انتقال پیام استفاده می‌شود. بورس به‌عنوان یک زمینه تخصصی نیز از این داستان مستثنا نیست. اتفاقاً بورس محلی است که اصطلاحات فنی و تخصصی در آن می‌توانند تأثیرگذار باشند. ازاین‌رو لازم است که اصطلاحات بورس را یاد بگیریم و کم‌کم از آن‌ها استفاده کنیم.

بسیاری از مفاهیم در آموزش‌ها، معامله گری ها، سرمایه‌گذاری و از همه مهم‌تر در اخبار مربوط به بازار سرمایه‌بر اساس همین اصطلاحات بورس بیان می‌شود. پس شما باید این اصطلاحات را به‌خوبی بدانید و از آن‌ها در این زمینه تخصصی استفاده کنید. ما در ادامه سعی می‌کنیم مهم‌ترین اصطلاحات بورس را کاربری زیادی هم دارند معرفی کنیم و توضیحی هم برای آن داشته باشیم.

شاخص کل از مهم‌ترین اصطلاحات بورس

شاخص کل یک تب‌سنج برای بازار محسوب می‌شود. شما زمانی می‌توانید در بازار سرمایه‌ای مانند بورس موفق باشید که بتوانید روند کلی آن را درک کنید. شاخص بورس به شما نشان می‌دهد که این روند در چه سمتی قرار دارد.
توجه داشته باشید که صعودی یا نزولی بودن شاخص کل نشان‌دهنده این نیست که تمامی سهم‌ها صعودی یا نزولی هستند، بلکه بیشتر این موضوع را نشان می‌دهد که رفتار سهامداران عمده و بزرگ در بازار به چه صورت است. بزرگان دنیای بورس بر اساس همین شاخص می‌توانند میزان ورود و خروج پول به بازار را تخمین بزنند و بر اساس پیگیری رد پای این پول‌ها تصمیم بگیرند که حرکت بعدی آن‌ها در بورس چه باشد.

تحلیل تکنیکال و بنیادی

از مهم‌ترین اصطلاحات بورس را می‌توان مربوط به تحلیل تکنیکال و بنیادی دانست. بسیاری از شما با این مفاهیم سروکار دارید و به‌نوعی غیرحرفه‌ای‌ترین فرد در بازار سرمایه نیز می‌داند تحلیل تکنیکال و بنیادی چیست؛ اما مسئله این است که این دانش برای بسیاری از کاربران و معامله گران سطحی است. آن‌ها تصور می‌کنند که تحلیل تکنیکال یعنی استفاده از اندیکاتورها و شاخص‌های مختلف بورسی و به‌نوعی معتقدند تنها باید نمودار و چارت را جراحی کرد. این افراد همچنین معتقد هستند که تحلیل تکنیکال می‌تواند بهترین نقاط ورود و خروج را به ما نشان بدهد؛ اما یک سؤال می‌تواند تمامی این تصورات را به هم بزند.

اگر تحلیل تکنیکال و دانش استفاده از آن بر اساس این تعریف می‌توانست تا این اندازه مفید و کارآمد باشد، پس چرا همه در این بازار موفق نیستند؟ تمام آموزش‌ها از صفرتا صد این نوع تحلیل به‌صورت رایگان در سطح اینترنت وجود دارد، اگر قرار بود استفاده از چند اندیکاتور و شاخص و … شمارا موفق می‌کرد امروز بازنده کمتری در بازار سرمایه‌ای داشتیم. آیا این ناشی از عدم توانایی تحلیل تکنیکال است؟ خیر. این موضوع ناشی از عدم فهم درست از مفهوم تکنیکال است.

تکنیکال به معنی پیش بینی آینده نیست. تکنیکال یعنی شما روند سهم از گذشته تا امروز را موردبررسی قرار دهید و بر اساس اتفاقات مختلف سعی کنید شخصیت این سهم را بشناسید. تحلیل تکنیکال یعنی یک نوع روانشناسی سهم.

اما تحلیل بنیادی که کمتر کسی سراغ آن می‌رود نیز معنای دیگری برای خود دارد. بر اساس تعریف اقتصادی، تحلیل بنیادی تحلیلی است که سعی می‌کند چشم‌انداز بلندتری به بازار سرمایه داشته باشد و روند بازار را به‌صورت کلی‌تر و اساسی‌تر نگاه کند. مسلماً برای این کار نیاز به تجربه و دانش بالا مانند دانش حسابداری و اقتصاد است.

پرتفوی یکی دیگر از اصطلاحات بورس

از اصطلاحات بورس که بسیار هم پرکاربرد است می‌توانیم به پرتفوی اشاره‌کنیم. این اصطلاح به معنی سبد سهام است. درواقع این اصطلاح بر این اساس پایه‌گذاری شده است که شما بتوانید سبد سهام متنوعی تشکیل بدهید. پرتفوی یک کلمه فرانسوی به معنی کیف پول چرم است. آیا شما در کیف پول خودتان از یک نوع اسکناس استفاده می‌کنید؟ سبد سهام نیز درست چیزی شبیه به این معنی و مفهوم را دارد. شما باید بتوانید بر اساس استراتژی خودتان سبدی متنوع را تشکیل اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ دهید. البته در این مسیر نیاز به دانش و تجربه و البته شناخت بالا از بازار دارید.

یکی از جالب‌ترین اصطلاحات بورس را می‌توان معنی همت در بورس بدانیم. همت در بورس یعنی چه؟ اصطلاح همت در بورس درواقع نه علمی و نه عملی است. این اصطلاح یک نوع مخفف است. همت مخفف هزار میلیارد تومان است. ازآنجایی‌که بازار بورس معاملات گسترده انجام می‌گیرد و معمولاً ارزش معاملات هزار میلیارد تومان را هم رد می‌کند عملاً از همت استفاده می‌کنیم. مثلاً به‌جای این‌که بگوییم ارزش اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ بازار فلان سهم ۲۰ هزار میلیارد تومان است می‌گوییم ارزش بازار فلان سهم ۲۰ همت است! راحت‌تر بیان نمی‌شود؟ همت را به خاطر داشته باشید.

در کل اگر بخواهیم بگوییم هر همت چقدر است؟ جواب آن هر همت هزار میلیارد تومان است. اگر میخواهید بدانید اصطلاح گین در بورس چیست این مقاله به شما کمک خواهد کرد.

اصطلاحات تابلو بورس

اصطلاحات تابلو بورس را شاید بتوانیم مهم‌ترین و پر چالش ترین اصطلاحات بورس بدانیم. برخی از این اصطلاحات عبارت‌اند از:

دامنه نوسان: بر اساس قانون بورس ایران نمادهای سهم روزانه نمی‌توانند بیش از درصد مشخصی تغییر قیمت داشته باشند. این کار برای حفظ امنیت سرمایه سهامداران خرد است. بر اساس آخرین قانون دامنه نوسان غالب سهم‌ها +۵ تا -۵ است. این دامنه برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری + ۱۰ تا منفی ده در نظر گرفته‌شده است.

صف خرید – صف فروش: زمانی که در بازار تقاضا بسیار زیاد باشد و عملاً فروشنده‌ای حاضر نباشد در آن دامنه نوسان برگه سهم خود را برای فروش عرضه کند، صف خرید تشکیل می‌شود. زمانی اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ هم که عرضه در بازار زیاد باشد و خریداری دراین‌بین وجود نداشته باشد عملاً صف فروش تشکیل می‌شود.

آخرین قیمت: بازار بورس ایران تا ساعت ۱۲ و نیم در روزهای کاری فعالیت خود را انجام می‌دهد. قیمت آخرین معامله‌ای که ثبت می‌شود را آخرین قیمت می‌گویند.

حجم‌مبنا: برای این‌که قیمت سهم راحت جابه‌جا نشود و چند فروشنده یا خریدار بزرگ نتوانند به‌سادگی قیمت سهم را دست‌کاری کنند، حجم‌مبنا تعریف می‌شود. حجم‌مبنا در هر قیمتی که پر شود نشان می‌دهد که این قیمت مورد تائید بسیاری از سهامداران است و این قیمت را به‌عنوان قیمت پایانی (صفرتابلوی فردا) معرفی می‌کند.

قیمت صفر تابلو فردا: آخرین قیمت هیچ‌گاه به‌عنوان مبنای تابلو فردا استفاده نمی‌شود. زمانی که حجم‌مبنا بر روی قیمتی سرریز شود عملاً آن قیمت را قیمت پایانی و قیمت صفر تابلو فردا می‌نامند.
EPS: ای پی اس مقدار سود پیش‌بینی‌شده برای دوره مالی است. این مقدار ممکن است تغییر کند. اگر تغییر ای پی اس بیش از ده درصد باشد نماد بسته می‌شود تا سهامداران از این تغییر مطلع شوند. توجه کنید ای پی اس می‌تواند نشان دهد یک نماد یا شرکت تا چه اندازه می‌تواند سود ساز باشد.

NAV، یکی دیگر از اصطلاحات بورس

از اصطلاحات بورس که بسیار هم اهمیت دارد NAV یا ارزش خالص دارایی است. نام دیگر این مفهوم را ارزش ذاتی گذاشته‌اند. وارن بافت معتقد است که ارزش ذاتی مانند راهبر یک سهم است درنهایت قیمت سهم را به سمت خود می‌کشد. توجه داشته باشید که ارزش ذاتی با مفهوم قیمت متفاوت است.
قیمت بر اساس عرضه و تقاضا در بازار تعیین می‌شود حال این‌که ارزش ذاتی به فاکتورهای بسیاری ازجمله صورت‌های مالی، دارایی‌ها و هزاران چیز دیگر وابسته است.

می‌توانیم از پرکاربردترین اصطلاحات بورس را عرضه اولیه بدانیم که حتی کسانی هم که در بورس حضور ندارند درگیر کرده است. عرضه اولیه درواقع اولین حضور یک نماد یا شرکت در بازار بورس یا فرابورس است. در این عرضه درصد مشخصی از این شرکت به فروش گذاشته می‌شود و خریداران با ثبت درخواست خرید و سفارش گذاری تعدادی از این برگه سهام اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ را خریداری می‌کنند. توجه داشته باشید که سرمایه جذب‌شده در عرضه اولیه متعلق به شرکت مذکور است اما در بازار ثانویه و خریدوفروش برگه سهام دیگر سرمایه‌ای سمت شرکت مذکور نمی‌رود.

سؤالات متداول

۱- چند مورد از اصطلاحات بورس وجود دارد؟
شاید هزاران اصطلاحات بورس را بتوان پیدا کرد. کتاب‌های مختلفی در این زمینه وجود دارد.

۲- کاربرد اصطلاحات بورس چیست؟
این اصطلاحات به شما اجازه می‌دهد که مفاهیم را سریع درک کنید و منظور خودتان را نیز سریع به دیگران منتقل کنید.

۳- اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ آیا لازم است اصطلاحات بورس را یاد بگیریم؟
سعی کنید از این اصطلاحات استفاده کنید. به‌هرحال در بازار برای هر کلمه یا اصطلاح زیرنویس قرار نداده‌اند و اگر شما این کلمات را نتوانید به‌درستی بفهمید شاید درجایی متضرر شوید.
توصیه میکنم در ادامه مقاله لیست شرکت های فرابورس ، فیبوناچی در بورس و انتقال دیتای بورس ایران به متاتریدر را مطالعه نمایید تا اطلاعات بیشتری کسب کنید.

اصطلاحات بورس

در این مقاله لیستی از کلماتی که در بازار بورس استفاده میشوند و برای کار در بورس بهتر است با آنها آشنا باشید را برای شما آورده ایم. اصطلاحاتی که شاید در انجام معاملاتتان شنیده باشید اما نتوانید از کسی بپرسید و یا بخواهید معنی دقیقی از آنها داشته باشید.

1. اختصار AUm یا دارایی های که مدیریت شده

اختصار AUm به معنی Asset under managment یا همان دارایی های مدیریتی و کنترلی شرکت است که میتوان به صندوق هایی که مشتریان آن شرکت با توان اجرایی آن شرکت بوجوود آورده اند اشاره کرد، که شرکت فوق در حال مدیریت آن است.
و بر همین اساس از درامد و سود این صندوق ها این مثل شرکت سرمایه گذاری اکسیر کارمزدی دریافت میکنند که این امر جزوی از دارایی های کنترل شده هستند که معیاری برای موفقیت و رتبه شرکت هایی به این شکل محسوب میشود.

2. معنی خالص دارایی شرکت و ارزش آن یا همان Nav

مفهوم این واژه Net asset value اصولا همان ارزش تمام موجودی و دارایی های آن شرکت است که املاک و سهام و سپرده بانکی و حتی طلب سود سهام است که به آن nav میگویند که معمولا بعد کسر بدهی محاسبه میشود. این محاسبات در تحلیل فاندامنتال برای اندازه گیری ارزش ذاتی زیاد بکار می رود.

3. بازار گاوی bull market در بورس

احتمالا این واژه را زیاد شنیده اید و در لحظه اول فکر کنید که این از اصطلاحات عامیانه بورس هست، اما این چنین نیست. این واژه توسط جورج سورس یکی از معروف ترین تحلیلگران و معامله گران قرن است که بنیان گذار شرکت مدیریت سرمایه گذاری سورس هم هست، که اسامی بازار گاوی و خرسی و خوکی بنام این شخص ثبت شده.

طبق نظریه سورس در بازار گاوی نسبت تقاضا از عرضه بیشتر است و خریداران با دید رشد بازار شروع به خرید حجیم سهام در هر قیمتی میکنند و از آن طرف هم فروشنده بسیار کم است. در این مواقع سرمایه گذاران اعتماد و خوشبینی نسبت به بازار دارند که تعبیرش رشد اقتصاد و جهش آن هست.

4. معنی بازار خرسی bear market

در این بازار معمولا موقعیت و قدرت عرضه بر تقاضا بیشتر است، که باعث کاهش قیمت سهام میشود و برخی خریداران با ایجاد ترس از افت سهام وارد معاملات با کمترین قیمت پیشنهادی میشوند.
در این حالت معمولا برخی از سهامداران مبتدی بدون در نظر گرفتن ارزش سهم وارد فاز فروش و ترک معامله در قیمت های کم شده و همین باعث ایجاد جو روانی میشود که باعث کاهش دسته جمعی بهای سهام و کاهش و نوسانی شدن شاخص کا بازار بورس میشود. از بازار خرسی هم کمی به عنوان بازار خوکی یاد میکنند، چون در آن سفته باز ها بر اساس ایجاد هیجان منفی سهام را مفت از چنگ سهامدار بی خبر از همه جا که وارد فاز ترس و استرس شده در می آورند.
توصیه گروه سرمایه گذاری اکسیر به شما عزیزان وین است که بدون تحلیل و مشاوره وارد خرید و فروش نشوید.

5. معنی سهم شناور Free float

این واژه یعنی بخشی از سهام قابل عرضه آن شرکت هست که، سهامدارانش میخواهند آن را عرضه کرده و به فروش برسانند و معمولا در ترکیب سهامداران که از سایت سازمان بورس قابل مشاهده هستند و اصولا سهامدار های عمده سهم خود را در کوتاه مدت به ندرت واگذار میکنند چون علاقه به اعمال مدیریت در آن شرکت دارند.

6. معنی واژه ضریب بتا B

این واژه برای گذشته و داده های تاریخی سهام مورد استفاده هست که در جدول کانسلیم هم پر کاربرد هست، به این صورت تحلیلگر وارد محاسبات و آنلالیز گذشته قیمت سهام شده و ریسک سیستماتیک بر بازار را محاسبه میکند.
اگر بتای آن سهم کمتر از ۱ باشد وارد شدن به آن سهم ریسک کمتری دارد ولی اگر بتای سهم بیش از ۱ باشد نسبت ریسک به سرمایه گذاری بالاتر خواهد بود.

7. معنی آربیتراژArbitrage

این واژه در واقع یعنی سود بردن از تفاوت و نوسان قیمتی چند بازار هست که اصولا در معاملات جهانی و فارکس مورد استفاده قرار میگیرد. به این صورت که معامله گر بطور مثال از اختلاف قیمت طلا یا مس یا فولاد در بورس فلزات لندن lme و بورس ژاپن باعث آربیتراژ ان معامله شود و سود کند.

8. معنی سود سهم Eps

سود سهام یا eps مقدار سودیست که شرکت به ازای هر سهم خود به سهامداران در مجمع پرداخت میکند. و هر چقدر وین سود بیشتر باشد نشتن دهنده بنیاد خوب آن است. نکات کلیدی در مورد محاسبه eps در بورس

9. معنی سیو سود save profit

سیو سود کردن در بازار مالی یعنی رسیدن به سود ذهنی و یا از نظر قوانین تکنیکال و فاندامنتال رسیدن به مقاومتی که رشد قیمت بعد از آن بعید بنظر می رسد. در این حالت معامله گر از طمع دوری کرده و با سود از سهام خارج میشود.

10. معنی حد ضرر در بورس stop loss

این واژه بنام حد ضرر شناخته میشود که یعنی خروج از سهم در مواقع حساس قیمتی در نزدیکی حمایت تکنیکالی که بر اساس نظر خود معامله گر این عدد تعین میشود ولی اصولا حمایت نزدیک قیمت ورود مورد محاسبه برای حد ضرر ملاک هست که در صورت تثبیت زیر آن عدد،حدضرر فعال شده و برای جلوگیری از ضرر بیشتر تریدر از آن معامله خارج شده و صبر میکند که سهام در حمایت های بعدی تثبیت شده و مجدد وارد آن سهام با قیمت پائین تر بشود.

11. تریل کردن در معاملات :

یکی از بهترین تکنیک های حفظ سود، مبحث تریل کردن یا جابجایی حد ضرر است که به خوبی می تواند مرحله به مرحله سود ایجاد شده در بازار را حفظ نماید. به عنوان مثال شما یک سهم را در قیمت 202 تومان می خرید و حد ضرر خود را قیمت 190 تومان قرار می دهید و مقاومت ماژور پیش روی شما قیمت 220 تومان است و سهم به عنوان مثال تا قیمت 225 تومان رشد می کند، در واقع در این لحظه شما باید از قانون تریل کردن استفاده کنید و حد ضرر خود را از قیمت 190 تومان به قیمت حمایتی 220 تومان افزایش دهید. زیرا این احتمال وجود دارد که قیمت سهم ریزش کرده و در صورت آمدن زیر 220 تومان تا قیمت 200 تومان ریزش کند و شما در واقع در صورت عدم رعایت تریل، ممکن است علاوه بر سود نکردن ضرر هم بکنید که می تواند فشار روحی بالایی برای معامله گر ایجاد کند.

12. گره معاملاتی :

گره معاملاتی وضعیتی است که در آن نماد معاملاتی به رقم برخورداری از صف خرید یا فروش حداقل به میزان یک برابر حجم مبنا برای شرکت های با سرمایه 3 میلیارد سهم یا بیشتر و دو برابر حجم مبنا برای سایر شرکت ها، به علت عدم تقارن در قیمت های درخواست های خرید و فروش، حداقل به میزان 10 جلسه معاملاتی متوالی مورد معامله قرار نگیرد یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره (به استثنای معاملات در نماد عمده) کمتر از 5% حجم مبنا باشد.

13. حجم مبنا :

حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید در طول روز معامله شود تا قیمت آن سهم بتواند بر اساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش یابد. بنابراین در صورتی که تعداد سهام معامله شده یک شرکت در روز کمتر از حجم مبنا باشد به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت. در حال حاضر، حجم مبنای شرکت های پذیرفته شده در بورس 0/0004( چهار ده هزارم) است. به عنوان مثال اگر تعداد کل سهام یک شرکت پذیرفته شده در بورس 200 میلیون سهم باشد، تنها در صورتی قیمت سهم این شرکت در طول روز می تواند 5% افزایش یا کاهش داشته باشد که حداقل 80هزار سهم در طول روز مورد داد و ستد قرار گیرد. هدف از تعیین حجم مبنا، اینست که سرمایه گذاران اطمینان داشته باشند نوسانات قیمت سهام، در نتیجه خرید و فروش تعداد مشخص و قابل توجهی سهام صورت گرفته است چراکه در غیر این صورت حتی معامله چند سهم یک شرکت می تواند قیمت سهام این شرکت در بورس را تحت تاثیر قرار داده و منجر به ایجاد قیمت های غیرواقعی و کاذب در بورس شود.

14. ارزش ذاتی سهام :

قیمتی است که عوامل اصلی و موثر در ارزش سهام را در نظر گرفته و آن را از ارزش جاری بازار متمایز می کند، مدیران مالی و تحلیل گران با ارزیابی عوامل بنیادی که بر قیمت حقیقی سهام اثر می گذارد در ارزیابی و تخمین دقیق ارزش حقیقی سهام تلاش می کنند. هدف از تحلیل ذاتی مقایسه آن با قیمت بازار سهم است. عوامل بنیادی موثر بر ارزش سهام عموماً کمتر از قیمت بازار تغییر می کنند و تحلیل گران امیدوارند که تفاوت بین ارزش ذاتی و قیمت بازار را به خصوص در بازاری که کارایی کامل ندارد دریابند. هدف اصلی از این مقایسه تشخیص این است که آیا در حال حاضر سهام موردنظر ازران ( زیر قیمت حقیقی) و یا گران (بالای قیمت حقیقی) در بازار معامله می شود. اگر سهمی ارزان باشد، بازار اثر عوامل بنیادی را که قیمت بالاتری از قیمت بازار را برای سهم موجه می کنند درنیافته است و به محض اینکه برخی از سرمایه گذاران این را تشخیص دهند، خرید این سهم را آغاز می کنند و باعث افزایش قیمت بازار می شوند. بنابراین آن گروه از افراد حقیقی و حقوقی که زودتر اقدام به خرید سهام کرده اند سود می کنند. برای سهمی که ارزش بازار آن گران است وقتی سرمایه گذاران متوجه گرانی قیمت می شوند فروش خود را آغاز کرده و سبب کاهش قیمت بازار سهم می شوند.اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟

15. شکاف (گپ) قیمت :

به ناپیوستگی نمودار قیمت گفته می شود که در اثر جهش ناگهانی قیمت رخ می دهد. گپ در واقع محدوده ای را مشخص می کند که هیچ معامله ای در آن انجام نشده باشد. شکاف قیمت زمانی ایجاد می شود که بین قیمت پایانی روز قبل و قیمت آغازین روز بعد اختلاف وجود داشته باشد.در این حالت شکافی در قیمت به وجود خواهد آمد که در آن هیچ معامله ای انجام نشده است.

انواع گپ عبارتند از :

1- گپ فرار: اصطلاحات معاملات سهام به چه معناست؟ زمانی است که قیمت از یک سطح حمایتی یا مقاومتی توسط یک گپ عبور کند.
2- گپ خستگی: در پایان یک حرکت بزرگ صعودی یا نزولی تشکیل می شود. گپ در جهت روند شکل می گیرد و پس از آن روند قیمت معکوس می شود.
3- گپ ادامه دهنده: این نوع گپ در طی روند رخ می دهد و موید تداوم روند جاری می باشد.گپ ادامه دهنده می تواند نوعی گپ فرار نیز باشد
4- گپ معمولی: این گپ ها کاملاً عادی هستند و معمولا زمانی که بازار در حالت رنج (بدون روند) قرار دارد به وجود می آیند و اندازه بزرگی ندارند و اغلب سریع پر می شوند.

این مقاله با توجه به پرکاربردترین اصطلاحات در بورس که طی تجربه برای کاربران تازه وارد بورس سوال بوده، نوشته شده است و بصورت مداوم تکمیل خواهد شد. در صورتی که برای شما نیز اصطلاحی نامفهوم است میتوانید در بخش نظرات ارسال کنید تا پاسخ داده و به مقاله اضافه شود تا برای دیگر کاربران نیز مورد استفاده قرار گیرد.